SKKN Một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4­5 tuổi trong trường mầm non

 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Như chúng ta đã biết, bảo vệ môi trường đang trở thành vấn đề nóng bỏng 
trên toàn cầu. tất cả các quốc gia trên thế giới đã và đang nỗ lực vào cuộc để tìm 
ra những giải pháp để cứu lấy trái đất- Ngôi nhà chung của toàn nhân loại, môi 
trường đang bị hủy hoại do chính con người vẫn đang diễn ra từng ngày, từng giờ 
ở khắp nơi trên thế giới.Tài nguyên khoáng sản cạn kiệt, rừng bị chặt phá bừa bãi, 
các chất thải công nghiệp không được xử lý, làm môi trường đất, nước, không khí 
bị ô nhiễm nặng nề. Hậu quả của sự tác động đó là những trận nắng nóng, những 
trận động đất, những cơn bão, lũ khủng khiếp trên thế giới. Một trong những 
nguyên nhân chính gây nên những tình trạng đó là do thiếu hiểu biết về môi trường 
của các quôc gia nói chung và của từng cá nhân nói riêng. Để khắc phục những 
vấn đề này, nhiệm vụ hàng đầu được đặt ra là phải nhanh chóng, tăng cường việc 
giáo dục bảo vệ môi trường cho từng cá nhân ở mọi lứa tuổi.
 Để nhằm khắc phục hậu quả con người gây ra đối với môi trường. Giáo dục 
mầm non là mắt xích đầu tiên có vai trò vị trí quan trọng trong việc giáo dục môi 
trường cho trẻ, việc đưa giáo dục môi trường trong trường mầm non là vô cùng 
cần thiết, sẽ giúp trẻ tạo ra những phản xạ, thói quen đầu tiên về bảo vệ môi trường 
sống của mỗi cá thể, từ đó xây dựng quan niệm nhận thức, kiến thức và kỹ năng 
cho các bậc học sau.
 Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non nói chung ,cho 
trẻ 4-5 tuổi nói riêng, nhằm bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự tăng trưởng lành mạnh 
cho cơ thể trẻ, bên cạnh đó giúp trẻ hiểu biết về môi trường sống của bản thân nói 
 2/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
xung quanh trẻ. Tích cực tham gia vào hoạt động
 - Giáo viên có tinh thần trách nhiệm, tâm huyết với nghề, có tinh thần học 
hỏi nâng cao trình độ chuyên môn. Luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
b. Khó khăn:
 -Một số trẻ còn nhút nhát bên cạnh đó cũng có một số trẻ quá hiếu động 
kết hợp với khả năng tiếp thu chậm, nói còn ngọng và chưa rõ lời.
 - Nhiều trẻ chưa có tinh thần tự giác, chưa có ý thức bảo vệ môi trường còn 
phải để cô nhắc nhở mới thực hiện.
 -Một số phụ huynh cũng chưa có ý thức và chưa biết nhắc nhở con trong 
việc bảo vệ môi trường
* SỐ liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài:
 Tâm lý lứa tuổi mầm non trẻ tri giác bằng trực quan và hành động cụ thể’, 
nên những hành vi, hành động, lời nói, nội dung trong các bài thơ, bài hát, câu 
chuyện, những hoạt động trẻ được trải nghiệm có tác động sâu sắc đến tâm lý của 
trẻ.Tôi đã dựa vào bảng khảo sát đầu năm để’ đưa ra các biện pháp dạy trẻ sâu 
hơn.
 Bảng khảo sát được trình bày dưới đây
 TT Nội dung Đầu năm
 Đạt Chưa đạt
 1 Vệ sinh lau dọn đồ 30 HS 67% 15 HS 33%
 dùng, đồ chơi
 2 Không vứt rác bừa 35 HS 78% 10 HS 22%
 bãi
 3 Có ý thức bảo vệ cây 36 HS 80% 8 HS 20%
 xanh, không hái hoa, 
 ngắt lá, bẻ cành
 4 Nguyên nhân làm ô 33 HS 73% 12 HS 27%
 nhiễm nguồn nước
 5 Sử dụng tiết kiệm nước 37 HS 82% 8 HS 18%
 Qua khảo sát ban đầu như trên, tôi nhận thấy ý thức bảo vệ môi trường của 
trẻ chưa cao. Vì vậy, tôi đã suy nghĩ phải làm thế nào để dạy trẻ đạt hiệu quả cao 
hơn và tạo cho trẻ có một số thói quen văn minh tốt trong việc bảo vệ môi 
trường, qua đó cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu, tạo điều kiện củng cố, 
 4/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 Hình ảnh trẻ rửa tay
* Hoạt động lao động
Tổ chức hoạt động lao động vừa sức cho trẻ nhằm hình thành ở trẻ có thói quen, 
thái độ và hành vi tốt hơn trong việc làm cho môi trường xanh, sạch, đẹp (trồng 
cây và chăm sóc cây cảnh ở trong lớp, tham gia vệ sinh lớp, vệ sinh ngoài sân 
trường, đồ dùng, đồ chơi, thu gom rác....
 Hình ảnh trẻ lao động tập thể, chăm sóc cây cảnh
 Hình thành các thói quen lao động tự phục vụ: Lau dọn, sắp xếp gọn gàng 
đồ dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ sinh đúng
 6724 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN '
,gọn gàng, biết giữ gìn vệ sinh trường ,lớp sạch sẽ, biết chăm sóc cây cối,bảo vệ 
cây xanh... điều này giúp trẻ khẳng định mình, góp phần tham gia vào lao động 
thực sự của người lớn và các bạn cùng tuổi nhằm bảo vệ môi trường của lớp, của 
trường, ngoài ra còn hình thành lòng tự hào ở trẻ khi được góp công sức nhỏ bé 
của mình, góp phần làm cho môi trường xanh, sạch ,đẹp.
 Hình ảnh cô hướng dẫn trẻ bỏ rác vào thùng
* Hoạt động vui chơi
 - Thông qua hoạt động vui chơi, trẻ được tham gia vào các trò chơi như phân 
vai, trẻ được đóng vai và làm công việc của bác lao công trong trường: chăm sóc 
cây, quét rác.hay đóng vai làm chú công an đi nhắc nhở người bán hàng không 
được bán hàng rong và vứt rác bừa bãi nơi công cộng.
 8724 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 - Cách tiến hành: Cô cho trẻ quan sát 2 chậu nước sạch sau đó cho trẻ thả một 
số giấy màu ( rác) vào 1 chậu nước sạch, còn lại một chậu nước sạch để nguyên. 
Khi giấy rác ngấm nước và bắt đầu chuyền màu, cho trẻ nêu nhận xét. Tôi đưa ra 
một số câu hỏi như: Ai phát hiện ra bây giờ hai chậu nước này so với lúc cô chuẩn 
bị như thê nào? Tại sao chậu nước này trong còn chậu nước kia lại bị đục ? Vì 
sao nước bị ô nhiễm ? Tác hại của nguồn nước bị ô nhiễm như thê nào? Các con 
sẽ làm gì đê bảo vệ nguồn nước ?...
 Hình ảnh trẻ làm thí nghiệm nguyên nhân nước bị ô nhiễm.
 Phương pháp này giúp trẻ khám phá ra nhiều điều mới lạ trong thiên nhiên 
và nắm được một số biến đổi của sự vật hiện tượng mang tính quy luật. Nhờ đó 
sẽ hình thành ở trẻ vốn tri thức tiền khoa học, tạo tiền đề học tập và nghiên cứu 
khoa học về môi trường sau này.
 - Tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm, thực nghiệm đơn giản như thí nghiệm 
về cây trồng cần nước và ánh sáng...
3.3 Biện pháp 3 : Thông qua việc làm gương mẫu chuẩn mực của cô giáo
 Đối với trẻ mầm non, thời gian tiếp xúc với cô giáo và các bạn còn nhiều hơn 
thời gian ở với bố mẹ. Do đặc điểm của trẻ là hay bắt chước,vì vậy mỗi hành vi, 
cử chỉ của cô giáo đều được ghi nhớ trong đầu mỗi đứa trẻ. Nếu cô giáo có hành 
vi đúng chuẩn mực thì đứa trẻ sẽ sao chép lại được những hành vi đó, trẻ sẽ nhận 
thức được đó là những việc làm tốt, điều cần làm và phải làm mỗi khi nhìn thấy 
hay gặp phải tình huống đó.Còn nếu cô giáo có những hành vi không đúng chuẩn 
 10/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 Bên cạnh những câu chuyện về giáo dục bảo vệ môi trường, tôi đã sưu tầm 
và tự sáng tác một số bài thơ dễ đọc, dễ hiểu có nội dung giáo dục bảo vệ môi 
trường ®ể dạy trẻ :
 Thơ: Thay bà quét rác
 Bà thường dậy sớm Sáng nay em dạy
 Quét nhà quét sân 
 Quét rác thay bà Bà 
 Tuổi già sức yếu Làm 
 vui biết mấy
 mỏi đôi chân,
 Nhìn em cười xòa...
 Nguyễn Lâm Thắng
 Bé ngoan
 Bé xem ti vi Con thương mẹ cha
 Đưa tin bão lụt Con nói với bà
 Phố phường ngập nước Đập con heo ra
 Lấy tiền ủng hộ
 Làng quê mênh mông
 Xôn xao trong lòng Bé Còn gì đẹp hơn
 không ngủ được Nước Tấm lòng nhân ái
 cao mấy thước Mẹ khen bé giỏi
 Trôi cửa trôi nhà Đúng là bé ngoan
 Nguyễn Lâm Thắng
 Lao động cuối tuần
 Hôm nay thứ sáu cuối tuần
 Mình cùng dọn lớp thêm phần sạch hơn
 Đồ dùng sắp xếp gọn gàng
 Mình cùng lau sạch các tầng đồ chơi
 Trời nắng thì mang ra phơi
 Trời mưa mình để sau hè cho khô
 Em ngoan em nhớ lời cô
 Lớp học sạch sẽ chúng mình cùng vui.
 Tác giả: Lương Thị Thu Thùy
 12/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
phục. Tôi đưa ra một số câu hỏi nhằm tạo hứng thú trong giờ hoạt động, từ đó giúp 
trẻ củng cố thêm kiến thức về bảo vệ môi trường: Con thấy cảnh đẹp ở đây như 
thê nào? Môi trường có thoáng mát và sạch sẽ không ? Vì sao hồ nước này lại có 
màu đen? Chúng mình phải làm gì để giữ cho nguồn nước luôn sạch và không bị 
ô nhiễm?...
 Hình ảnh trẻ tham quan bê hoa súng
 T4/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 Hình ảnh trẻ thăm quan Lăng Bác
3.6. Biện pháp 6: Tổ chức cho trẻ làm đồ dùng , đồ chơi tự tạo
 Bên cạnh những biện pháp vừa kể trên tôi kết hợp với giáo viên cùng lớp 
tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên 
vật liệu thải bỏ để’ hướng dẫn trẻ cùng thực hiện đê làm phong phú hơn ngân hàng 
đô'chơi tại lớp cho trẻ.
 Tạo sự hứng thú cho trẻ khi được khám phá các loại nguyên vât liêu ây và 
tự tay mình làm những món đô'chơi mình thích. Tôi giải thích cho trẻ ,sử dụng vật 
liệu phế thải để’ làm đồ chơi, trang trí lớp là rất có ý nghĩa để’ bảo vệ môi trường, 
vì tiết kiệm nguyên vật liệu cũng là một việc để’ bảo vệ môi trường.
 16/24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN '
thì hiệu quả giờ học được tăng cao, hình thành ở trẻ tính kiên trì, tiết kiệm đó 
cũng là một việc làm thân thiện với môi trường.
3.7. Biện pháp 7 : Tổ chức buổi trình diễn thời trang
 Tâm lí trẻ rất thích được biểu diễn,trình diễn, nắm bắt được điều này, tôi 
kết hợp cùng các cô trong lớp, cùng với trẻ,sưu tầm giấy gói hoa,giấy gói quà, 
tranh ảnh,giấy loại,túi nilon.. .Cùng bàn bạc với trẻ thiết kế các bộ quần áo thời 
trang để làm thành bộ sưu tập thời trang mang tên “Vì môi trường thân yêu”
 Hình ảnh trang phục biêu diên từ túi nilon
 T8T24 Một sô biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4-5 tuổi trong trường
MN
 Hình ảnh trang phục biêu diễn từ dây nilong
 Sử dụng phương pháp này tôi thấy trẻ rất hứng thú tham gia, mỗi một trang 
phục đều mang một ý nghĩa khác nhau. Ví dụ: Trang phục cây thông mang tên 
hành tinh xanh, bé kêu gọi mọi người hãy bảo vệ cây xanh và trồng thêm nhiều 
cây xanh. Trang phục bằng giấy và nilon mang ý nghĩa hãy thân thiện với môi 
trường, không vứt rác nơi công cộng...Qua đợt trình diễn thời trang,các cháu có ý 
thức hơn, đoàn kết nhắc nhở nhau giữ gìn trường lớp sạch sẽ và thân thiện, gần gũi 
với môi trường hơn
3. 8. Biện pháp 8: Thông qua hoạt động tạo hình
 Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ 
nhỏ về mọi mặt như: thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thó lực và lao động. Hoạt động 
tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức thế 
giới xung quanh và phản ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật.
 Chính vì vậy việc thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm 
non sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục ý thức bảo vệ 
MT cho trẻ. Những sản phẩm trẻ tạo ra rất đơn giản, ngộ nghĩnh sinh động, trẻ biết 
đánh giá khái quát cao, trẻ rất thích sử dụng mầu sặc sỡ mang tính chất phản ánh 
biểu tượng. Mỗi sản phẩm của trẻ mang một nội dung, một tên gọi khác nhau. Trẻ 
tham gia vào hoạt đông tạo hình đã giúp trẻ hình thành các hành vi tốt về môi 
trường xung quanh , trẻ biết yêu cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp. Nắm bắt 
được điều này, tôi đã lồng tích giáo dục môi trường vào môn tạo hình
 Khi tổ chức các hoạt động tạo hình nên để’ trẻ trải nghiệm, tôi cho trẻ xem 
một số hình ảnh lũ lụt ,gió to bão lớn, môi trường nước bị ô nhiễm, bẩn và trao đổi 
cùng trẻ những nguyên nhân gây ra lũ lụt, trẻ đưa ra những ý kiến. Giáo viên lắng 
nghe ý kiến của trẻ, động viên, khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ được thể’ hiện 
ý tưởng của mình vẽ về môi trường,
 Với một hoạt động như vậy, tôi đã thu được kết quả rất đáng mừng, trẻ rất 
hứng thú và tích hợp được môi trường trẻ thể hiện nội dung trong tranh vẽ, trẻ đã 
thể’ hiện ý thức và phản ánh về môi trường qua sản phẩm của trẻ.
 20/24