SKKN Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ 4 tuổi

 giúp các em hiểu và quay về nguồn với các trò chơi dân gian là một việc làm cần 
thiết”.
Chính vì vậy, giáo viên cần tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi nói chung và trò chơi 
dân gian nói riêng. Nhưng làm thế nào để tổ chức được các trò chơi dân gian thực sự 
có hiệu quả, lôi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài toán khó với các giáo viên, đặc 
biệt là các giáo viên mầm non. (Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ mầm non còn 
kém. Trẻ dễ dàng tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc)
Là một giáo viên mầm non, tôi luôn trăn trở và tìm các biện pháp để tổ chức các trò 
chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. Sau đây tôi xin trình bày sáng kiến kinh 
nghiệm của mình với đề tài: “Một số kinh nghiệm trong việc tổ chức các trò chơi 
dân gian cho trẻ 4 tuổi”. 
Phạm vi tiến hành thực hiện đề tài này là 45 trẻ lớp MGN B5 – Trường Mầm Non 
Hoa Thủy Tiên do tôi phụ trách.
 B. Nội dung
I. Thực trạng 
1. Thuận lợi:
 - Luôn đựơc sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của phòng giáo 
dục và sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của BGH nhà trường. Nhà trường đã 
xây dựng lịch trình tổ chức giao lưu trò chơi dân gian ở từng khối lớp.
 - Trẻ MGN mạnh dạn, tự tin, thông minh, thích tham gia vào các trò chơi, đặc 
biệt là các trò chơi dân gian.
 - Bản thân tôi là người sống ở ngoại thành Hà Nội. Chính vì vậy, những trò 
chơi dân gian của trẻ con đã gắn bó với tôi trong suốt một thời gian dài.
 - Tôi rất thích các trò chơi dân gian Việt Nam và sưu tầm được rất nhiều trò 
chơi dân gian thú vị và đặc sắc, phù hợp với trẻ MG.
 - Được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ chính quy và có lòng yêu nghề mến trẻ
2: Khó khăn:
 - Giáo viên phải có hiểu biết và vốn kiến thức phong phú về các trò chơi dân 
gian.
 2/15 * Với trẻ mẫu giáo nhỡ và lớn: khả năng chú ý có chủ định và nhận thức của 
trẻ đã cao hơn rất nhiều so với lứa tuổi trước. Vì thế, trẻ có thể chơi được các trò chơi 
dài hơn và khó hơn.
 Khi lựa chọn các trò chơi dân gian cho trẻ MGN, tôi thực hiện theo các tiêu chí 
sau:
 - Trò chơi không quá đơn giản nhưng cũng không quá phức tạp.
 - Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi dễ kiếm, dễ tìm.
 - Giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ.
 - Gây được hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ.
 - Có sự tham gia của tập thể lớp hoặc nhóm trẻ trong lớp.
 Từ những tiêu chí trên, tôi đã lựa chọn các trò chơi sau cho trẻ lớp MGN: “ 
Thả đỉa ba ba”, “Ô ăn quan”, “Cắp cua bỏ giỏ”, “Hát chuyền sỏi”, “Trốn tìm”, “Đếm 
sao”, “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”, “Chồng đống chồng đe”, “ Trồng nụ trồng 
hoa”, “ Ném còn”, “ Cướp cờ”  
2. Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, lời ca, địa điểm trước khi tổ chức cho trẻ tham gia 
vào các trò chơi dân gian.
a) Chuẩn bị đồ dùng đồ chơi cho các trò chơi dân gian:
 Đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian cũng vô cùng đa dạng và phong 
phú, mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi của từng trò 
chơi. Mỗi trò chơi dân gian có một hoặc nhiều loại đồ dùng đồ chơi tương ứng mà 
thiếu nó thì trò chơi không thể tiến hành được. 
 Ví dụ như trò: “ Chơi chuyền” đòi hỏi phải có 10 que chuyền và một đồ vật có 
dạng khối cầu như quả bóng, quả bưởi nonTrò chơi “ Ném còn” không thể diễn ra 
nếu thiếu quả còn - đồ chơi truyền thống của trò chơi đó. Hay đơn giản như trò chơi “ 
 Bịt mắt bắt dê” cũng không thể được tổ chức nếu không có dải vải hoặc dải 
khăn bịt mắt
 Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò chơi dân gian nào đó, giáo 
viên cần tìm hiểu kỹ lưỡng về luật chơi, cách chơi cũng như việc có hay không có đồ 
dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần 
thiết cho trò chơi.
 4/15 tương ứng với lời đồng dao đó. Vì thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham gia 
chơi.
c) Chuẩn bị địa điểm để tổ chức trò chơi:
 Mỗi trò chơi dân gian có một cách chơi và luật chơi khác nhau. Có những trò 
 chơi vận động mang tính tập thể rất cao, thường có số lượng người tham gia chơi lớn 
 và đòi hỏi địa điểm chơi phải có diện tích rộng như “Kéo co”, “Rồng rắn lên mây”, 
 “Thả đỉa ba ba”, 
 Hình ảnh trò chơi : Rồng rắn lên mây 
 Nhưng lại cũng có những trò chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như “ 
Chi chi chành chành”, “ Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “Chuyền thẻ”, “Ô ăn quan”
 Trò chơi tĩnh : Cắp cua bỏ giỏ
 6/15 * Với hoạt động góc: nên tổ chức cho trẻ các trò chơi có thể chơi theo nhóm 
nhỏ trong một không gian hẹp như: “Ô ăn quan”, “Chơi chuyền”, “Rải ranh”, 
“Chuyền thẻ”, “Kéo cưa lửa xẻ”
 *Với hoạt động chung và hoạt động chiều (chủ yếu diễn ra trong phòng nhóm): 
nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh nhằm phát triển nhận thức cho trẻ như: “Ô ăn 
quan”, “Tập tầm vông”, “Rải ranh”, “Chơi chuyền”, “Chơi cờ”, “Vấn đáp”, “Đếm 
sao”, “ Đọc câu”
 Đặc biệt khi tích hợp trò chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên cần 
lựa chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng môn học.
 Ví dụ: Với môn thể chất: nên lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện 
thân thể khoẻ mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh mẽ, 
nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới có thể vui chơi và 
ngược lại vui chơi giúp cho trẻ thêm khỏe mạnh và năng động.
Chẳng hạn: 
 + Với trò chơi “Rồng rắn lên mây”, khi trẻ hát xong câu cuối: “Xin khúc đuôi 
– Tha hồ thày đuổi”, lập tức trẻ làm “đuôi” 
(đứng sau cùng) phải chạy thật nhanh, nếu không sẽ bị “thầy” tóm lấy, sau đó có thể 
bị thay người khác hoặc lại phải làm “thầy” để đi đuổi những trẻ khác. 
 + Trò “Nhảy dây”, “Trồng nụ trồng hoa”, “Nhảy lò cò” có nhiều nấc chơi nho 
nhỏ: từ bàn một, bàn haiđến bàn mười (Nhảy lò cò); từ một nụ, một hoađến tám 
hoa (Trồng nụ trồng hoa)Trẻ phải vượt qua dần từng nấc, hết nấc này mới đi tiếp 
nấc sau. Như vậy, trẻ phải dai sức, khỏe mạnh, nhanh nhẹn và khéo léo mới có thể 
tiến dần đến được nấc cuối của trò chơi.
 + Trò “Chi chi chành chành” lại buộc trẻ phải rất nhanh tay, nhanh miệng vì 
nếu câu cuối bài là “ù à ù ập” được đọc xong mà trẻ không rút kịp tay ra, ngón tay 
của nó sẽ bị giữ lại, như thế là thua.
 - Với môn MTXQ, toán, văn học khi lựa chọn các trò chơi cần đáp ứng được 
các tiêu chí sau:
 + Nhằm phát triển nhận thức cho trẻ.
 + Phát triển ngôn ngữ.
 8/15 Một ưu thế của trò chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả 
những ai muốn chơi. Không bao giờ trò chơi dân gian quy định số người chơi nhất 
định. Vì vậy tôi luôn khuyến khích, động viên tất cả các trẻ tham gia chơi càng đông 
càng vui. Nếu chơi “Bịt mắt bắt dê”, mỗi khi có một người vào thêm, vòng chỉ rộng 
ra một chút chứ trò chơi không thay đổi. Còn trò chơi “Rồng rắn lên mây” thì thêm 
một người, “cái đuôi” sẽ dài ra một chút và tất cả mọi người đều được chơi, được 
chạy như nhau. Những trò chơi “ Thả đỉa ba ba”, “Chi chi chành chành”, “Nhảy lò 
cò”, “Nhảy dây” cũng tương tự như vậy.Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như 
nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ, chơi không đúng luật chơi, chen lấn các bạn khác sẽ bị tập 
thể phê phán, loại trừ bằng cách không cho chơi chung. Qua đó tinh thần tập thể của 
các trẻ được nâng lên rất nhiều.
 III. Kết quả:
 Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc tổ chức cho trẻ 
lớp MGN với các trò chơi dân gian, tôi đã thu được nhiều kết quả tốt:
 - 100% trẻ rất hứng thú và yêu thích các trò chơi dân gian.
 - 100% trẻ được mở rộng kiến thức và có thêm rất nhiều hiểu biết về các trò 
chơi dân gian, các phong tục truyền thống của dân tộc.
 - Trẻ đã biết tự tổ chức chơi các trò chơi dân gian với các bạn trong lớp.
 - Qua việc thường xuyên được tham gia vào các trò chơi dân gian, nhận thức 
và thể lực của các trẻ trong lớp tôi được nâng cao rõ rệt. Trẻ nhanh nhẹn, năng động, 
tự tin và hồn nhiên trong giao tiếp với mọi người.
 - Trò chơi dân gian còn giúp các trẻ trong lớp tôi thêm gắn bó với nhau, nâng 
cao tinh thần đoàn kết và ý thức tập thể của trẻ.
 IV.Kết luận:
Qua việc nghiên cứu đề tài trên, tôi đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm sau:
 - Trò chơi dân gian có tầm quan trọng rất lớn đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. 
Trò chơi dân gian vừa giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi, vừa góp phần nâng cao 
 10/15