SKKN Một số kinh nghiệm giúp trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi học tốt môn tạo hình

 MỤC LỤC
TT Nội dung Trang
I. ĐẶT VẤN ĐỀ 2
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3
1. Cơ sở lý luận 3 - 4
2. Cở sở thực tiễn 4 - 6
3. Biện pháp thực hiện 6
3.1 Biện pháp 1: Rèn nề nếp và dạy trẻ những kỹ năng tạo hình 6 - 8
3.2 Biện pháp 2: Tích lũy vốn kinh nghiệm về tạo hình cho trẻ 8
3.3 Biện pháp 3: Xây dựng môi trường để phát huy tính tích 8 - 9
 cực, khả năng sáng tạo của trẻ.
3.4 Biện pháp 4: Sử dụng nguyên vật liệu tạo hình phong phú 9 – 10
3.5 Biện pháp 5: Dạy kỹ năng tạo hình thông qua các hoạt 10 -11
 động khác 
3.6 Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh 11
4 Kết quả thực hiện 12
III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 12 - 13
IV TÀI LIỆU THAM KHẢO 14
 Hình ảnh sáng kiến 14 - 15 II : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận:
 1.1. Đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo nhỡ trong hoạt động tạo hình:
 Trẻ mẫu giáo bé hoạt động của bàn tay, ngón tay chưa linh hoạt và khéo 
léo, khả năng quan sát ghi nhớ và chú ý đã có chủ định, các đặc điểm đặc trưng 
hình thành ở trẻ tương đối đầy đủ (hình dáng, màu sắc), lứa tuổi này đang 
trong giai đoạn phát triển tư duy trực quan hành động và tư duy trực quan hình 
tượng. Mọi hoạt động diễn ra xung quanh trẻ đều là những đối tượng gây sự chú 
ý cho trẻ và kích thích trẻ bắt chước theo do nhu cầu tìm tòi khám phá ở trẻ cao. 
Tuy nhiên khả năng của trẻ còn hạn chế, trẻ dễ dao động đặc biệt trong hoạt 
động nặn, vẽ,  quan sát tranh ảnh
 Khả năng nhận thức của trẻ mẫu giáo bé:
 Về cảm giác, tri giác: Ở lứa tuổi này trẻ bước đầu có thể làm chủ tri giác 
của mình, biết tập chung tri giác của mình theo sự hướng dẫn của người lớn, biết 
kiểm tra kết quả tri giác của mình và đã có khả năng điều chỉnh tri giác theo 
hướng đúng. 
 Về ghi nhớ: Mẫu giáo bé ghi nhớ có chủ định bắt đầu hình thành và phát triển.
 Về tư duy: Tư duy trực quan hình tượng phát triển mạnh và chiếm ưu thế, 
trẻ giải quyết các hiện tượng tư duy bằng hành động cụ thể của mình trên cơ sở 
trẻ được tích lũy các hình ảnh, biểu tượng ở xung quanh trẻ. Trong tư duy đã 
bước đầu suy luận nhưng chỉ dựa vào các biểu tượng, các kinh nghiệm cụ thể, vì 
vậy có thể trẻ suy luận chưa chính xác chưa đúng.
 1.2. Kỹ năng của trẻ mẫu giáo nhỡ trong hoạt động tạo hình:
 Khi sinh ra không phải ai cũng có những năng khiếu bẩm sinh, nhất là 
trong lĩnh vực nghệ thuật (tạo hình). Những hoạt động tạo hình của trẻ do người 
lớn giáo dục và môi trường sống xung quanh ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát 
triển tài năng của trẻ.
 Hoạt động tạo hình của trẻ mang tính thụ động, kỹ năng thực hiện các bài 
tập còn vụng về chưa chính xác, sản phẩm thể hiện theo ý thích chủ quan, thái 
độ của trẻ “thực hiện theo ý nghĩ” mang tính chất vui chơi. Vì vậy để trẻ có kỹ
năng tạo hình cần có sự hướng dẫn của cô giáo nhằm phát triển và rèn luyện 
những kỹ năng cơ bản cho trẻ.
 Kỹ năng là yếu tố rất quan trọng để giúp trẻ tạo ra sản phẩm một cách tự 
tin, có kỹ năng trẻ có khả năng điều khiển điều chỉnh hành động để thực hiện kế 
hoạch đã định.
 2/15 Chính vì vậy tôi luôn ấp ủ trong lòng mong muốn tổ chức những giờ hoạt 
động tạo hình sáng tạo, giúp trẻ thích tạo ra cái đẹp, nâng cao kỹ năng tạo hình 
cho trẻ, đồng thời tìm ra những tài năng nhí khi tham gia hoạt động tạo hình. 
Nhưng trên thực tế khi tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình, tôi thấy có một số 
thuận lợi và khó khăn sau:
 2.1:Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm của BGH nhà trường đầu tư về cơ sở vật chất mua 
sắm đồ dùng đồ chơi, trang thiết bị dạy học tương đối đầy đủ, trang bị nhiều đồ 
dùng hoạt động tạo hình đa dạng và phong phú.
 - Bản thân tôi với lòng yêu nghề, mến trẻ, ham học hỏi các đồng nghiệp qua 
buổi dự giờ hoạt động và tìm hiểu qua các loại sách báo đồng thời luôn quan tâm 
chăm sóc đến từng trẻ nên đó cũng là một điều kiện thuân lợi cho tôi trong việc lên 
kế hoạch tổ chức hoạt động tạo hình theo từng chủ đề với sự hứng thú của trẻ.
 - Sinh hoạt tổ khối đều đặn cùng nhau trao đổi về hệ thống câu hỏi, hình 
thức thực hiện, nội dung bài dạy có hiệu quả tốt nhất, học hỏi kinh nghiệm và bổ 
sung kiến thức cho nhau.
 - Trẻ lớp tôi ở cùng một độ tuổi do đó dễ dàng trong việc chọn đề tài và tổ 
chức cho trẻ hoạt động.
 - Một số phụ huynh học sinh quan tâm đến con em mình như tham gia 
nhiệt tình khi cô giáo vận động: sách báo cũ, bìa cát tông, các đồ dùng đã qua sử 
dụng (chai, lọ, hộp) có liên quan đến từng chủ đề.Thường xuyên trao đổi với 
giáo viên về tình hình học tập của trẻ, trò chuyện với trẻ về hoạt động hàng ngày 
ở trên lớp để cùng phối hợp với cô giáo trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ, tạo 
điều kiện cho trẻ hoạt động tạo hình ở nhà.
 Bên cạnh những thuận lợi đó tôi đã thấy còn một số khó khăn nhất định.
 2.2 Khó khăn:
 * Về phía giáo viên: 
 - Nghệ thuật lên lớp của cô còn hạn chế về khả năng tạo cảm hứng cho trẻ 
học tạo hình. 
 - Quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động còn nặng về kết quả sản phẩm, cô 
chưa chú ý sửa kỹ năng tạo hình cho trẻ.
 - Nguyên vật liệu tạo hình cho cô và trẻ còn hạn chế về chất lượng, chưa 
phong phú về thể loại.
 * Về phía trẻ:
 - Một số trẻ trong lớp hay nghỉ học nên kỹ năng cầm bút vẽ, tô, xé dán, cắt, nặn 
còn hạn chế.Trẻ chưa tự tin khi tham gia hoạt động tạo hình.
- Khả năng tiếp thu kiến thức nhanh, chậm của mỗi trẻ khác nhau, một số trẻ 
quá hiếu động chưa tập trung chú ý vào bài dạy của cô giáo còn hay trêu bạn 
trong các hoạt động. Một số cháu kỹ năng xé, dán, nặn, vẽ còn yếu .
 4/15 Bước 1: Chọn và sử dụng màu không có keo, chỉ sử dụng màu pha nước. Đặc tính 
của màu này là đẹp, dễ rửa, không mất vệ sinh. Để gây hứng thú cho trẻ hoạt động tôi cho 
trẻ vẽ các hình đơn giản để dễ dàng tô màu như vẽ ngôi nhà, vẽ cây, vẽ quảhoặc in bàn 
tay của mình lên giấy sau đó vẽ thành các hình: cây, con gà, con cá
 Bước 2: Tôi cho trẻ tô nước.Trước tiên là kĩ năng sử dụng bút lông. Làm 
thế nào để bút không đậm màu, nhỏ giọt ra giấy tôi ra yêu cầu với trẻ là khi sử 
dụng bút lông các con chú ý khi chấm màu phải gạt nhẹ vào mép hộp để màu 
không vung vãi lung tung. Khi tô chú ý tô khéo theo đường vẽ, không chờm ra 
ngoài. Khi tô xong màu này mà muốn dùng màu khác thì phải biết rửa bút và lau 
bút vào khăn rồi mới được chấm màu khác. Có như vậy tranh của các con mới 
đẹp và sạch sẽ.
 Dạy trẻ kĩ năng nặn
 Đối với trẻ 4-5 tuổi thì kĩ năng nặn tốt hơn rất nhiều so với các lứa tuổi 
dưới như các kĩ năng lăn dài, xoay tròn, ấn dẹt trẻ đều có thể làm được nhưng để 
đẹp thì chưa.
Vậy làm cách nào đây? Tôi tổ chức cho trẻ nặn một quả cam hay một hình 
người sau đó quan sát kĩ năng của trẻ và tôi nhận ra rằng trẻ lớp tôi đã có kĩ 
năng véo đất, xoay tròn, lăn dọc và ấn dẹt xong chưa có kĩ năng chia đất cho phù 
hợp với tỉ lệ của các bộ phận trên cơ thể.Tôi dạy trẻ kĩ năng chia đất.
 Ví dụ: để nặn được một cơ thể người cân đối ta chia đất làm 6 phần: phần 
đầu, phần người, 2 phần tay, 2 phần chân. Riêng phần người thì phải lớn nhất, 
phần đầu nhỏ hơn. Hai phần tay nhỏ hơn 2 phần chân. Chia 2 phần tay bằng 
nhau và hai phần chân bằng nhau, sau đó bắt đầu nặn từng bộ phận. Sau khi nặn 
xong các bộ phận thì ghép chúng lại với nhau bằng các đoạn tăm
 Dạy trẻ kĩ năng xé: Phải nói rằng kĩ năng xé dán là rất khó nếu chúng ta 
không thường xuyên cho trẻ thực hành. Xé giấy đòi hỏi trẻ phải khéo léo và thật 
cẩn thận. Nếu vội vàng sẽ không thành công. 
 Khi quan sát trẻ xé dán tôi thấy thao tác xé nhích còn rất hạn chế.Trẻ xé dải là dễ 
 dàng nhất, sau đó là xé vụn. Nhưng không phải bài tập nào cũng có thể làm những 
 kĩ năng đó. Tôi dạy trẻ kĩ năng xé nhích bằng một bài tập đơn giản là xé theo 
 hình vuông, hình tròn vẽ sẵn. Tôi cho trẻ cầm giấy bằng 4 đầu ngón tay ( 2 ngón 
 tay cái và 2 ngón tay trỏ) cùng cầm vào mép giấy sát với đường vẽ, sau đó dùng 
 lực của 2 tay bấm chặt vào giấy kéo sang 2 bên sao cho giấy rách ra theo
 đường xé. Khi giấy rách 4 ngón tay lại nhích lên một đoạn nhỏ theo đường 
vẽ và tiếp tục xé tiếp. Cứ như vậy giấy sẽ được xé theo đường vẽ mà không bị 
lệch ra ngoài
 6/15 3.3. Biện pháp 3. Xây dựng môi trường nghệ thuật trong lớp và ngoài 
lớp học để gây cảm xúc, phát huy tính tích cực, khả năng sáng tạo của trẻ về 
nghệ thuật tạo hình.
 Hiểu được tầm quan trọng của việc trang trí môi trường trong và ngoài lớp 
học đối với việc phát huy tính sáng tạo và óc tưởng tượng của trẻ nên bản thân tôi 
luôn cùng với chị em đồng nghiệp trong trường dưới sự chỉ đạo của BGH trang trí 
các nơi trong trường đảm bảo tính thẩm mỹ nhằm gây hứng thú cho trẻ.
 Môi trường ngoài lớp học: Với diện tích mặt tiền nhỏ hẹp khi bước chân 
vào trường ai cũng tưởng đây chỉ là một trường tư thục nhỏ nhắn của một cá 
nhân nào đó nhưng khi bước chân vào bên trong thì trường mầm non như một 
khu vui chơi thu nhỏ, hấp dẫn trẻ đến trường. 
 Với môi trường trong lớp: Theo sự chỉ đạo đổi mới trong trang trí lớp của 
Phòng giáo dục. Tôi trang trí các góc trong lớp rất nhẹ nhàng, không qúa nhiều 
màu sắc đảm bảo không ảnh hưởng đến mắt của trẻ. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi 
thường sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố 
cục hợp lí và có tên gọi gần gũi với trẻ. 
 Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: bầy đồ chơi đẹp, sắp xếp 
các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt,Từ đây tạo cho trẻ cảm 
giác thích thú và mong muốn được tái tạo.
Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ đề, sự 
kiện ta cần thay đổi nội dung chủ đề, sự kiện mới. Tôi đã cùng trẻ thảo luận và đặt 
tên của góc chơi của mình. Từ đó kích thích lòng ham muốn thích tham gia tạo sản 
phẩm nghệ thuật để có sản phẩm trang trí lớp học của mình.
 Ví dụ: Ở mảng hoạt động tạo hình.
 Tôi giới thiệu đây là góc để các con hoạt động tạo hình. Chúng mình hãy 
cùng chọn một cái tên thật hay để đặt cho nó nhé. Nào ai có ý kiến cô gợi ý các 
tên như sau: Hoạ sĩ nhí, bé khéo tay, bé tập làm hoạ sĩ, hoạ sĩ tí honCho trẻ 
thảo luận và lựa chọn nếu trẻ nào nghĩ được tên khác hay hơn cô có thể chọn 
làm tên góc hoạt động.
Nơi trưng bày sản phẩm của trẻ, tôi bố trí các khung tranh để trưng bày những 
sản phẩm đẹp, sáng tạo của trẻ làm ra sau khi nhận được những lời khen của cô 
và trẻ. Ở đây trẻ được quan sát những sản phẩm đẹp, có sự sáng tạo của mình và 
của bạn, trẻ có thể tự so sánh, nhận xét và học thêm được ý tưởng của những 
bạn, cố gắng taọ ra những sản phẩm đẹp, sáng tạo để được trưng bày. Từ kết quả 
đó sẽ kích thích lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ.
 8/15