SKKN Một số biện pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ 4-5 tuổi B1 ở Trường Mầm non Đại Lai

 2
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
 Bác Hồ kính yêu đã từng nói “Trẻ em như búp trên cành, biết ăn biết ngủ 
biết học hành là ngoan”. Chính vì vậy giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên 
trong hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình 
thành và phát triển nhân cách của trẻ. Trong chương trình giáo dục mầm non 
hiện nay đã đổi mới cả về nội dung và phương pháp giáo dục nhằm nâng cao 
chất lượng giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
 Vì thế giáo dục trẻ theo hướng trải nghiệm là quá trình phối hợp hoạt động 
thống nhất giữa giáo viên và trẻ, trong đó trẻ chủ động, tích cực hoạt động và 
giáo viên với vai trò là người hướng dẫn, tổ chức các hoạt động giúp trẻ chủ 
động tiếp nhận kiến thức, hình thành kỹ năng.
 Thông qua hoạt động trải nghiệm “Học bằng chơi - chơi mà học”, hoạt 
động này đã tạo cho trẻ niềm hứng thú tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh, 
vừa giúp trẻ mạnh dạn trong giao tiếp, vừa giúp giáo viên nhận biết tính cách, sở 
trường của từng trẻ để điều chỉnh nội dung, phương pháp giáo dục phù hợp 
trong quá trình dạy học.
 Hoạt động trải nghiệm cũng là một cách học thông qua thực hành, với 
quan niệm việc học là quá trình tạo ra tri thức mới trên cơ sở trải nghiệm thực tế, 
dựa trên những đánh giá, phân tích trên những kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. 
Do đó, thông qua các hoạt động trải nghiệm, trẻ được cung cấp kiến thức, kỹ 
năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm.
 Như vậy với vai trò vô cùng quan trọng của hoạt động trải nghiệm đối với 
sự phát triển của trẻ, đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta tổ chức các hoạt động trải 
nghiệm cho trẻ phải thường xuyên hơn, thiết thực hơn để tạo ra sự hấp dẫn, mới 
mẻ đối với trẻ.
 Năm học 2022 – 2023, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp 4 – 5 
tuổi B1, qua quá trình chăm sóc và giảng dạy tôi nhận thấy trẻ có sức khỏe tốt, 
các con rất hào hứng tham gia vào các hoạt động học và vui chơi. Tuy nhiên khi 4
 Phụ huynh quan tâm, nhiệt tình chia sẻ với nhà trường, cô giáo về công 
tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
 Hình ảnh: Trường mầm non Đại Lai.
 b. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế
 * Hạn chế
 - Về phía của trẻ
 + Khả năng nhận thức của trẻ là không đồng đều nên khi cô giới thiệu một 
hoạt động trải nghiệm mới gặp nhiều khó khăn.
 + Một số trẻ còn chậm chạp, nhút nhát, thiếu tự tin, chưa tích cực khi 
tham gia vào các hoạt động trải nghiệm.
 + Trẻ chưa có kỹ năng khi tham gia các hoạt động trải nghiệm.
 + Một số trẻ chưa biết trao đổi, chia sẻ, hợp tác với bạn khi tham gia các 
hoạt động trải nghiệm.
 - Về phía giáo viên
 + Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ của giáo viên đôi khi 
chưa để ý, tập trung, giáo viên còn ngại tổ chức và hướng dẫn chưa được bám 
sát vào hoạt động cho trẻ.
 + Đồ dùng phục vụ cho hoạt động trải nghiệm cho trẻ chưa phong phú đa 
dạng, chủ yếu đồ dùng của trẻ là do giáo viên tự làm.
 - Về phía phụ huynh 6
 Sưu tầm tài liệu về quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường 
mầm non, môđun xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Hướng dẫn 
tổ chức và sử dụng môi trường giáo dục trong các cơ sở giáo dục mầm non, tổ 
chức các hoạt động giáo dục theo hướng trải nghiệm cho trẻ ở trường mầm non. 
Bên cạnh đó tôi còn xem các tư liệu, giáo án mẫu, chia sẻ kinh nghiệm của đồng 
nghiệp trên mạng internet. Từ đó, tôi thấy bản thân mình cần phải vận dụng sáng 
tạo các kiến thức lĩnh hội được để tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ.
 Tôi mạnh dạn đề xuất với Ban giám hiệu nhà trường tổ chức cho giáo 
viên đi thăm quan học tập kinh nghiệm thực tế tại các trường mầm non trong 
huyện, trong tỉnh. Từ những chuyến đi đó, tôi không chỉ học hỏi được rất nhiều 
kinh nghiệm về kiến thức chuyên môn mà còn bồi đắp thêm nhiệt huyết để chăm 
sóc giáo dục trẻ.
 Khi có kiến thức, kỹ năng vững vàng, tôi đã mạnh dạn tự tin chia sẻ với 
đồng nghiệp thông qua các buổi hội nghị, sinh hoạt chuyên môn của tổ, của nhà 
trường. Khi sinh hoạt cùng nhau, chúng tôi dễ dàng tìm ra những khó khăn, bất 
cập trong quá trình tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ. Tôi học hỏi, đúc 
rút thêm được nhiều kinh nghiệm từ đồng nghiệp về cách thức tổ chức hoạt động 
trải nghiệm cho trẻ trong trường mầm non. 
 Tôi và giáo viên cùng lớp phối kết hợp, tuyên truyền với cha mẹ học sinh 
hiểu và cùng hỗ trợ tạo điều kiện cho giáo viên phát huy sáng tạo trong việc lập 
kế hoạch và tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho trẻ. 8
 Hình ảnh: Đồ dùng đồ chơi giáo viên tự làm.
 Góc học tập: Tôi sưu tầm các loại hộp bánh, bìa cát tông làm thành các 
hình khối với các kích thước khác nhau với các hình con vật ngộ nghĩnh, về số 
lượng thì tôi cắt bằng xốp, gắn que kem để trẻ tự gắn lên tường, các loại hột hạt, 
que gỗ, đá cuội có viết chữ cái và chữ số, các đồ chơi này được bố trí và sắp xếp 
gọn gàng để trẻ dễ lấy khi tham gia vào các hoạt động. 
 Góc phân vai: Tôi bố trí các đồ chơi cho trẻ từ các nguyên vật liệu mở, các 
loại rau củ quả may bằng nỉ, các đồ dùng gia đình làm bằng bìa cát tông (tủ lạnh, 
bếp nấu ăn, bồn rửa bát, máy sấy tóc), tận dụng những vỏ sữa bột tôi cũng làm 
thành những bộ bàn ghế rất xinh xắn, bộ giường nằm gội đầu, để trẻ trải nghiệm 
chơi nấu ăn, bán hàng, chơi mẹ con, cô giáo, bác sĩ,tất cả đều là những đồ 
chơi tự tạo mà trẻ cũng có thể làm cùng cô giáo. 10
 Hình ảnh: Trẻ chơi tại góc nghệ thuật.
 Từ những đồ dùng đồ chơi đó tôi chuẩn bị theo từng chủ đề cho phù hợp 
với từng góc chơi và bố trí đồ chơi tại góc chơi đa dạng, không bị chồng chéo và 
không bị nhàm chán đối với trẻ, có như vậy mới kích thích trẻ tích cực hoạt 
động trải nghiệm ở các góc chơi.
 c. Biện pháp 3: Lựa chọn và tổ chức các nội dung trải nghiệm phù hợp 
với các hoạt động trong ngày của trẻ.
 Để thực hiện bước này tôi đã chủ động xây dựng nội dung hoạt động trong 
ngày ở kế hoạch tuần theo từng chủ đề cùng với các hoạt động học, hoạt động 
vui chơi, các hoạt động ăn ngủ và vệ sinh, hoạt động lao động.
 Với hoạt động trải nghiệm trên tiết học:
 Tùy vào các tiết học cụ thể tôi lựa chọn hình thức cho trẻ trải nghiệm phù 
hợp, đồng thời khai thác và sử dụng triệt để môi trường sẵn có nhằm tổ chức 
hoạt động trải nghiệm cho trẻ một cách hiệu quả nhất.
 Ví dụ: Hoạt động khám phá khoa học chủ đề Thế giới động vật.
 Thay bằng lối dạy truyền thống như: dạy bằng hình ảnh hoặc chỉ và gọi 
tên các con vật để trẻ biết về con vật đó ... thì tôi tiến hành tổ chức các hình thức 
cho trẻ trải nghiệm theo hình thức steam đó là trẻ lựa chọn con vật đồ chơi mà 
trẻ yêu thích và đặt trên giấy sau đó dùng bột mì, bột gạo rắc lên con vật và xung 12
với các tình huống, tính cách của nhân vật trong câu chuyện, khiến trẻ hứng thú 
say mê thể hiện và sáng tạo hơn, giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn, biết cách ứng xử 
với mọi người xung quanh góp phần hình thành kĩ năng sống cho trẻ.
 Hình ảnh: Trẻ quan sát in bóng nhân vật truyện.
 * Tổ chức các hoạt động trải nghiệm qua hoạt động ngoài trời, dạo chơi, 
tham quan.
 Đối với hoạt động vui chơi ngoài trời, dạo chơi tham quan thì có thể tạo 
cho trẻ hoạt động trải nghiệm với thiên nhiên, với thế giới xung quanh trẻ. Khi 
tổ chức các hoạt động trải nghiệm này cũng phải phù hợp với thời tiết khí hậu 
trong ngày để dạy trẻ một cách tự nhiên và tạo sự tích cực hứng thú ở trẻ.
 - Ví dụ: Nhà trường tổ chức các buổi tham quan học tập ngoại khóa cho 
học sinh: Trẻ còn nhỏ nên khi tham gia hoạt động ngoại khóa, tôi giới thiệu để 
cho trẻ tìm hiểu, khám phá về địa danh nơi trẻ đến tham quan, sau buổi tham 
quan ngoại khóa tôi cho trẻ chia sẻ cảm nhận của mình với buổi tham quan đó. 
Giáo viên là người bao quát sát sao trẻ trong cả buổi trẻ đi ngoại khoá. 14
 Hình ảnh: Trẻ chơi với sỏi, lá cây.
 - Ví dụ: Hoạt động dạo chơi tham quan vườn hoa, vườn rau.
 Qua hoạt động trải nghiệm này giúp cho trẻ biết được tên gọi, đặc điểm, 
ích lợi các loài hoa, loài rau, trẻ biết cách trồng chăm sóc các cây rau, cây hoa 
qua đó giúp trẻ càng yêu thiên nhiên hơn, biết chăm sóc cây xanh, bảo vệ môi 
trường xung quanh của trẻ.
 Hình ảnh: Trẻ tham gia trồng rau.(video kèm theo).
 * Đối với hoạt động ăn ngủ và vệ sinh:
 Cho trẻ trải nghiệm kê dọn bàn ghế, lau bàn sau khi ăn, phơi khăn cùng 
cô, xếp giường đi ngủ qua đó trẻ được trải nghiệm những công việc nhỏ hàng 16
dục phù hợp với khả năng của trẻ và ý nghĩa các ngày lễ đó. Ngay từ đầu năm 
học tôi đã xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động như sau:
 - Ngày Tết Trung thu: Tôi cho trẻ thực hành bày mâm ngũ quả, múa lân, 
đóng kịch vui tết trung thu cùng với chú Cuội, chị Hằng.
 Hình ảnh: Trẻ tập bày mâm ngũ quả.
 - Ngày hội 20/10, 20/11, 8/3: Tôi cho trẻ múa hát, làm thiệp, xé dán hoa, 
làm nội trợ: Nhặt đỗ, bóc trứng, làm hoa quả dầm....
 - Hoạt động “Bé tập làm chiến sĩ”chủ đề ngày 22/12:
 Trẻ được trải nghiệm làm các chú bộ đội, thực hiện khẩu lệnh và đội hình 
đội ngũ. Qua các trò chơi, giúp trẻ hiểu về những gian nan vất vả của các chú bộ 
đội trong khi thực hiện nhiệm vụ. Thông qua hoạt động, trẻ thấy được sự nhanh 
nhẹn, mưu trí, dũng cảm của các chú bộ đội và càng yêu quý các chú bộ đội hơn. 18
 Hình ảnh: Trẻ tham gia trải nghiệm gói bánh chưng.
 Như vậy chúng ta có thể thấy rằng, mỗi một hoạt động trải nghiệm đều có 
ý nghĩa vô cùng to lớn trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ, tích 
lũy cho trẻ nhiều vốn hiểu biết về văn hóa, nghệ thuật, về tinh thần đoàn kết và 
đặc biệt là hình thành kỹ năng sống ban đầu cho trẻ.
 e. Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh để tổ chức tốt các hoạt 
động cho trẻ trải nghiệm.
 Cha mẹ cũng là những nhân tố tích cực trong việc tạo cho trẻ cơ hội để 
được trải nghiệm thực hành. Vì qua các hoạt động này giúp cho cha mẹ hiểu trẻ 
nhiều hơn, nó là sợi dây vô hình thắt chặt thêm tình cảm gia đình nên muốn cho 
trẻ trải nghiệm được tốt, có kỹ năng thực hành cuộc sống không có gì tốt hơn là 
giáo viên nhận được sự hỗ trợ đắc lực từ các bậc phụ huynh. 20
 Khi tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ tôi thường vận động sự tham 
gia của các bậc phụ huynh tương đối dễ dàng vì trẻ còn nhỏ nên được ông, bà, 
bố, mẹ đưa đi học hàng ngày và đối tượng ông bà là những người có kinh 
nghiệm và thời gian hơn để có thể phối hợp cùng giáo viên tổ chức cho trẻ các 
buổi thực hành trải nghiệm.
 Hình ảnh: Phụ huynh cùng tham gia hoạt động trải nghiệm làm thiệp.
 Bên cạnh đó tôi còn lập Zalo nhóm lớp để tiện trao đổi liên hệ với phụ 
huynh. Vào những lúc ngoài giờ tôi thường xuyên gửi hình ảnh các hoạt động ở 
trường của trẻ để phụ huynh hiểu rõ hơn những hoạt động của con em mình ở 
trường, và ngược lại phụ huynh cũng gửi những hình ảnh phản hồi về một số 
hoạt động tham gia giúp đỡ người thân làm việc nhà. Từ đó, phụ huynh nắm bắt 
hơn chương trình giáo dục mầm non, thông cảm hơn với những khó khăn của 
các cô, tạo mối quan hệ gắn kết giữa phụ huynh và giáo viên.