SKKN Một số biện pháp phát triển thẩm mỹ giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi học tốt môn tạo hình tại Trường mầm non Hoàng Đan

 tạo hình cho trẻ.
 Tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với 
hoạt động tạo hình.
Dạy trẻ hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ 
về mọi mặt như: Thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể’ lực và lao động.. Hoạt động tạo hình là 
một hoạt động mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức về thế giới xung quanh và phản 
ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật, chính vì vậy việc thực hiện tốt các 
hoạt động tạo hình ở trường mầm non sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất 
lượng giáo dục nhằm phát triể’n toàn diện cho trẻ.
Trong khi học trẻ được hoạt động hết mình và thực sự chủ động trong khi tạo sản phẩm. 
Trẻ thả sức vào suy nghĩ, tìm tòi, tưởng tượng ..................................Trẻ có dịp thể’
hiện cảm xúc và thái độ của mình nhất là được tự tay tạo ra sản phẩm, trẻ thích nó. Việc 
đó có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc phát triể’n nhân cách cho trẻ.
Trong năm học 2018- 2019 tôi được ban giám hiệu phân công dạy lớp mẫu giáo 4 -5 tuổi 
A6, khi dạy trẻ làm quen với hoạt động tạo hình thì khả năng nhận thức của trẻ không 
đồng đều, kĩ năng vẽ, xé dán, nặn còn yếu. Đa số trẻ chưa tích cực và chủ động trong 
học tập, trẻ chưa thể hiện được ý tưởng của mình trong hoạt động tạo hình, khả năng 
sáng tạo của trẻ chưa phong phú, chất lượng về môn học này chưa cao.
Bản thân tôi vận dụng phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh hoạt, sáng tạo, kết quả 
chưa cao; trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng vào hoạt động; sử dụng đồ dùng dạy học 
chưa có khoa học, hấp dẫn vì vậy giờ học trẻ ít tập trung chú ý, hiệu quả trên tiết học 
chưa cao.
Một số phụ huynh chưa thực sự hiểu về trách nhiệm của gia đình trong việc chăm sóc, 
giáo dục trẻ cũng như chương trình chăm sóc trẻ ở lứa tuổi mầm non vì vậy chưa có biện 
pháp phối, kết hợp giữa cha mẹ và cô giáo để đạt hiệu quả giáo dục tốt nhất. Phụ huynh 
chưa quan tâm đến việc học của trẻ nên khả năng tiếp cận nghệ thuật của trẻ chưa tốt. 
Môi trường giáo dục trong gia đình chưa tốt cũng ảnh hưởng đến tâm hồn của trẻ khi người đã cho rằng: Trẻ em là một trang giấy trắng và ai muốn vẽ gì vào đó thì vẽ. Đó 
chính là một quan điểm thật sai lầm, vì thực tế khoa học đã chứng minh trẻ em cũng có 
những nhận thức riêng bên trong của mình, đòi hỏi trẻ phải tích cực tham gia vào hoạt 
động thì từ đó tâm lý của trẻ mới phát triển và bộc lộ ra bên ngoài.
Trẻ mẫu giáo "chơi mà học, học mà chơi". Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học hỏi, 
tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để’ lĩnh hội các khái niệm 
ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết được tầm quan trọng đó, là một người giáo 
viên chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra môi trường giáo dục trẻ bằng những hoạđộng 
thiết thực, nhằm phát triển một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Trí tuệ - Đạo đức 
- Thẩm mĩ - Thể lực. Từ đó, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển 
các kỹ năng thực hành, giao tiếp, ứng xử. Đối với việc giáo dục phát trển nhân cách toàn 
diện cho trẻ em, hoạt động tạo hình có một vị trí rất quan trọng. Hoạt động tạo hình là 
một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ mẫu giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám 
phá và thể hiện một cách sinh động những gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung 
quanh,những gì làm trẻ rung động mạnh mẽ và gây cho chúng những rung động xúc 
cảm, tình cảm tích cực. Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm 
bảo sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, 
thể chất và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầu của con người như một thành viên 
trong xã hội biết tích cực, sáng tạo. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những 
bện pháp, phương pháp tốt nhất để giúp trẻ hoạt động tích cực trong lĩnh vực này.
 Hoạt động tạo hình có một ý nghĩa rất lớn với sự phát triển toàn diện của trẻ . Trước 
hết hoạt động này tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng tri giác đồ vật về hình dáng 
cấu trúc ,màu sắc, hình thành ở trẻ các thao tác tư duy, phát triển khả năng sáng tạo của 
trẻ. Về đạo đức, hoạt động tạo hình giúp hình thành ở trẻ các đức tính tốt như Yêu thích 
cái đẹp, mong muốn tạo ra cái đẹp.
Về thể chất lao động giúp trẻ phát triển các khớp ngón tay, cổ tay, các cơ bàn tay
..........Giúp trẻ ngày càng khéo léo linh hoạt. Đa phần trẻ là con thuần nông, bố mẹ còn thiếu kiến thức, hiểu chưa đầy đủ về vấn đề 
giáo dục ngôn ngữ với lứa tuổi mầm non. Thậm chí nhiều gia đình bố mẹ đi làm ăn xa 
để trẻ ở nhà với ông bà không được chăm sóc chu đáo nên có phần làm ảnh hưởng không 
nhỏ đến việc chăm sóc giáo dục trẻ.
 Nhiều cha mẹ thường chú trọng đến việc ăn uống và phòng bệnh mà ít quan tâm 
đến việc học tập của trẻ.
Nhiều phụ huynh khác lại có nhận thức thái quá về tầm quan trọng của vấn đề giáo dục 
phát triên thẩm mỹ
Từ những thực trạng trên, tôi nhận thấy để đạt được mục tiêu giáo dục tôi cần có kế 
hoạch và giải pháp cụ thể. Trước tiên tôi tiến hành khảo sát học sinh để giáo viên nắm 
đúng thực chất của học sinh từ đó đưa ra các nội dung giáo dục thích hợp (bảng minh 
họa kèm theo).
Kết quả khảo sát trẻ đầu năm học:
 Nội dung SỐ trẻ Tỷ lệ (%)
 Trẻ biết vẽ, nặn, xé dán theo yêu cầu 45/71 63%
 của lứa tuổi.
 - Trẻ biết quan sát nhận xét đánh giásản phẩm, thành 48/71 67%
 Trtừ ẻcó hìnhbiết ảnh. sửdụng mầu sắc, bố cục 48/71 67%
 tranh...một cách sáng tạo.
 Số trẻ ghi nhớ các kỹ năng đã học 50/71 70%
7.2. về khả năng áp dụng của sáng kiến
Giáo dục phát triển thẩm mỹ cho trẻ mầm non là hình thành và phát triển các kỹ năng 
tạo hình ở trẻ
Trẻ tự tin và có ý thức sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với 
hoạt động tạo hình.
Trẻ biết cách cầm bút tô màu, vẽ , nặn xé dán.............
Có một số kỹ năng, nề nếp học tập. tranh ảnh nghệ thuật.
Trong quá trình cung cấp các đối tượng và biểu tượng tạo hình tôi chỉ cho trẻ thấy những 
nét đặc trung nổi bật, những cái đẹp lý thú gần gũi trẻ. Đồng thời giúp trẻ so sánh, phân 
tích tổng hợp tìm ra những đặc diểm riêng, chung của những đồ vật cùng nhóm, cùng 
loại. Từ đó giúp trẻ tìm ra phương thức thể’ hiện trong những tình huống khác nhau.
Ví dụ: Vẽ “Vườn hoa” có bông cao, bông thấp, bông cánh tròn, bông cánh nhọn, bông 
màu vàng, bông màu đỏ....Nếu trẻ đã được ngắm vườn hoa trong thực tế thì khi tạo hình 
trẻ biết sử dụng phối hợp các kĩ năng nét cong tròn, nét cong tròn khép kín, nét xiên và 
nét thẳng, tô màu và vẽ vườn hoa sinh động và đẹp hơn.
Để’ gây hứng thú cho trẻ trong góc tạo hình thì tùy theo từng chủ đê'mà tiến hành tôi có 
thể chuẩn bị cung cấp kiến thức, nguyên vật liệu phù hợp phong phú chủng loại ví dụ 
giấy màu, tranh, ảnh, báo, tạp chí sáp màu, màu nước, đất nặn, sợi len, vải vụn, lá cây, 
cỏ, hạt, vỏ trứng, bên cạnh đó giáo viên chuẩn bị một bức tranh hay một sản phẩm tạo 
hình mà tôi đã cung cấp kiến thức cho trẻ thu hút sự chú ý của trẻ trong các giờ trả trẻ, 
giờ hoạt động góc, giúp trẻ tăng thêm vốn kiến thức kỹ năng trong giờ hoạt động chung.
Đặt và sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thấy rõ và lấy rõ và lấy được dễ ràng để’ thực 
hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích và có thể’ trưng bày các sản phẩm 
của mình.
Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: Bầy đồ chơi đẹp, sắp xếp nguyên vật 
liệu, đồ chơi một cách hợp lí đẹp mắt. Từ đấy tạo cho trẻ cảm giác hứng thú và mong 
muốn được tái tạo.
c. Rèn kĩ năng tạo hình cho trẻ:
Để giúp trẻ làm được sản phẩm vấn đề đặt ra cần dạy trẻ một số kỹ năng cơ bản tạo hình 
vì vậy tôi tiến hành dạy một số kỹ năng tạo hình như sau.
Kỹ năng cầm bút tạo ra các đường nét đây là thao tác tre đa~đươc hoc ơ cac lơp trươc 
nhưng con vung vê 'vì vậy dạy trẻ tôi cần tiến hành dạy trẻ các thao tác từ rễ đến khó, từ 
đơn giản đến phức tạp, các hoạt động đó liên tục thực hiện tạo thành kỹ năng. trong lớp.
Khi trẻ thực hiện tôi mở băng các bài hát trong chủ đề gợi cho trẻ say mê làm việc trong 
khi trẻ thực hiện, tôi đến từng bàn động viên, khuyến khích trẻ thực hiện, tôi đến từng 
bàn động viên khuyến khích đối với những cháu còn lúng túng, gợi cho trẻ từ đơn giản 
đến phức tạp. Đối với trẻ khá tôi gợi ý để’ trẻ có nhiều sáng tạo trong bài vẽ.
Hay khi cô cho trẻ nhận xét sản phẩm. Cô cho trẻ để’ bài theo tổ, theo bàn và làm đoàn 
tàu đi quanh quan sát, nhận xét để’ trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích.
Khi kết thúc cô cho trẻ vận động bài “Đoàn tàu nhỏ xíu” với một tiết học như vậy, tôi sẽ 
thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt tiết học là chủ đề “Phương tiện giao thông”. 
Trẻ rất hứng thú và tích hợp được môn môi trường xung quanh, toán, âm nhạc vào hoạt 
động tạo hình.
Như vậy thường cuối một tháng thực hiện chương trình tạo hình tôi lại tổ chức một cuộc 
thi “Bé khéo tay” ngay tại lớp mình. Muốn vậy tôi phải tổ chức một khâu chuẩn bị, chuẩn 
bị phông dán chữ, trang trí thật giống một cuộc thi, cũng có phần thưởng (Là đồng hồ, 
chong chóng làm bằng lá giấy hay những con vật ngộ nghĩnh bằng lá cây...) cho những 
ai đạt giải. Điều đó sẽ khiến trẻ thi đua thực hiện. Trong suốt hoạt động này cô đóng vai 
trò người dẫn chương trình cho hội thi.
e. Hoạt động tạo hình mọi lúc, mọi nơi:
Trẻ được làm quen với môi trường xung quanh khi dạo chơi trẻ được ngắm nhìn vật thật, 
được sờ nắm, khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cô có thể phát phấn để trẻ có thể vẽ lên 
nền. Ví dụ: Trẻ dùng màu nước để in cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ thích.
Khi hoạt động ngoài trời tôi yêu cầu trẻ nhặt lá khô, cành khô để làm vật liệu cho hoạt 
động tạo hình.
Giờ sinh hoạt chiều. Ví dụ: Tôi kể về những con vật mà trẻ thích và cho trẻ vẽ những 
con vật đó.
ơ các hoạt động góc: Góc học tập có thể chơi dạy vẽ, nặn, xé, dán. Góc nghệ thuật. Ví 
dụ: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán “Ngôi nhà của bé” để nâng cao trình độ cho bản thân. Tôi cùng chị em giáo viên trong tổ tham gia lớp bồi 
dưỡng cho giáo viên do nhà trường, phòng, sở giáo dục tổ chức trong các đợt tập huấn. 
Thông qua các buổi họp, trao đổi với chị em đồng nghiệp, qua các buổi họp về chuyên 
môn hàng tuần, hàng tháng của tổ giáo viên.
Tham khảo trên mạng Internet trang giáo dục mầm non.
Trước mỗi chủ đề được thực hiện tôi xây dựng chương trình thực hiện cho cả chủ đề dựa 
vào nội dung giáo dục đề ra đầu năm học. và sau mỗi chủ đề tôi ghi lại những vấn đề mà 
trẻ đã đạt được hay những vấn đề trẻ chưa đạt được, cần dạy trẻ ở chủ đề sau.
Thăm dự một số hoạt động có tích hợp nội dung giáo dục để rút ra cái được và cái chưa 
được khi tổ chức, nên lồng ghép thế nào cho phù hợp. Nêu một số hoạt động để tổ chuyên 
môn cùng góp ý. Trên cơ sở đó nghệ thuật giảng dạy và tích hợp nội dung giáo dục của 
tôi vào hoạt động được nâng cao rõ rệt.
* Kết luận
Qua việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình với một số biện pháp và kết quả đạt 
được, bản thân tôi rút ra được bài học kinh nghiệm sau: Cần cho trẻ hoạt động trong môi 
trường nghệ thuật phong phú. Giáo viên phải có khả năng tìm tòi, sáng tạo ra những cái 
mới để tạo ra những sản phẩm đẹp mắt mang tính thẩm mĩ cao và phù hợp với nhận thức 
của trẻ, qua đó thu hút sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo. Bám 
vào nội dung yêu cầu dạy, đúng trọng tâm của bài dạy tích hợp các môn học khác, vào 
tiết dạy một cách hợp lý nhằm đem lại kết quả cao ngôn ngữ diễn đạt của cô ngắn gọn 
cụ thể’ . Cho trẻ tiếp xúc với các sản phẩm công mỹ nghệ, các bức tượng, phù điêu. Tìm 
kiếm các loại tranh phong cảnh, tranh đồ hoạ và tranh dân gian cho trẻ quan sát, từ đó 
làm giàu vốn biểu tượng của trẻ hơn. Giáo viên phải biết sử dụng đồ dùng trực quan linh 
hoạt, đúng lúc tránh lạm dụng, ôm đồm.
Cần làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh và Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ cơ sở 
vật chất..
Trên đây là “Một số biện pháp phát triể’n thẩm mỹ giúp trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi học tot