SKKN Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 3, trường non Krông Ana

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 3, trường MN Krông Ana
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG DẠY 
 MÔN HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH CHO TRẺ 4-5 TUỔI, 
 LỚP CHỒI 3, TRƯỜNG MẦM NON KRÔNG ANA.
 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
 I. Đặt vấn đề.
 1. Lý do chọn đề tài
 1.1 Lý do lý luận.
 Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động tạo hình là một trong 
những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ không thể thiếu ở lứa tuổi mầm non, 
nhằm cung cấp kiến thức sơ đẳng về tạo hình cho trẻ, qua đó phát triển khả năng 
tri giác, phân tích, tổng hợp, các thao tác tư duy trực quan, phát triển trí tưởng 
tượng sáng tạo và hình thành ở trẻ những kỹ năng, kỹ xảo, năng lực tri giác về 
hình dáng, cấu trúc, màu sắc của đồ vật. Giờ hoạt động tạo hình còn hình thành 
ở trẻ những kỹ năng như: tư thế ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút vẽ, tô màu, xé 
dán, kỹ năng nặn như lăn dọc, xoay tròn, ấn bẹt... những kỹ năng đó rất cần thiết 
để phát triển các cơ tay, ngón tay, giúp trẻ phát triển toàn diện. 
 Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, là 
phương tiện quan trọng trong việc giáo dục đạo đức, trí tuệ, thể lực, lao động và 
đặc biệt là giáo dục thẩm mĩ. Giờ học tạo hình gồm nhiều hoạt động như: Vẽ, 
nặn, cắt, xé dánđã mang lại cho trẻ những cảm xúc thực sự, trẻ thích thú và 
say mê thực hiện ý tưởng của mình. Điều này, có tác dụng to lớn trong việc giáo 
dục và hình thành nhân cách cho trẻ mầm non, hình thành ở trẻ tình yêu đối với 
con người, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu cái đẹp. Hơn nữa vốn ngôn ngữ 
của trẻ chưa hoàn thiện, trẻ chưa thể diễn đạt tốt nguyện vọng, tình cảm của 
mình bằng ngôn ngữ mạch lạc, hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ 
riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi người xung quanh. Vì 
vậy trẻ cần được hướng dẫn tạo hình ngay từ nhỏ, cần được bồi dưỡng khả năng, 
tạo môi trường, cơ hội cho trẻ được tri giác, khám phá thế giới xung quanh, bồi 
dưỡng năng khiếu thẩm mỹ, khả năng tư duy sáng tạo.
 1.2. Lý do thực tiễn. 
 Trong quá trình giảng dạy, tôi đã nhận thấy khả năng trong hoạt động tạo 
hình ở trẻ là không đồng đều, trẻ bước đầu đã thể hiện và hoàn thành được một 
số sản phẩm tạo hình nhưng chưa thực sự tự tin, sáng tạo. Tuy ở lứa tuổi này 
vốn hiểu biết và tư duy, ghi nhớ, trí tưởng tượng của trẻ phát triển khá mạnh mẽ 
và dần hoàn thiện nhưng vẫn còn một số trẻ kỹ năng cầm bút, vẽ, tô màu, xé dán 
còn yếu, đôi khi trẻ thực hiện còn lúng túng vì thế trẻ thấy sợ mỗi khi nhắc tới 
việc học tạo hình, điều đó làm mất đi hứng thú học tập của trẻ sau này. Nhìn 
chung trong các tiết học trong lớp, lượng kiến thức mà trẻ lĩnh hội được rất trừu 
tượng và chưa sâu sắc đến trẻ. Trẻ tiếp thu còn chậm, chưa thực sự gây hứng thú 
 Người thực hiện: Đào Thị Thủy Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 3, trường MN Krông Ana
 Bản thân tôi đã ý thức được việc cần phải nâng cao chất lượng giảng dạy 
trẻ 4-5 tuổi hoạt động tạo hình. Tuy nhiên các biện pháp tổ chức cho trẻ còn đơn 
điệu, việc tiếp thu của trẻ còn hạn chế, đòi hỏi bản thân phải nghiên cứu thêm 
nhiều biện pháp tổ chức cho trẻ, để giờ học tạo hình thật sự hứng thú, hấp dẫn 
trẻ.
 Để giải quyết mâu thuẫn trên tôi mạnh dạn chọn và nghiên cứu một số 
biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4- 5 
tuổi, lớp chồi 3. Nhằm nâng cao hiểu biết của mình về môn làm quen văn học . 
 Phần thứ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 I. Cơ sở lý luận của vấn đề:
 Trong chương trình giáo dục mầm non bộ môn tạo hình luôn hấp dẫn đối 
với trẻ, giúp trẻ phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa 
dạng phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình 
trẻ được thử sức trong việc thể hiện và sáng tạo thế giới riêng theo tư duy của 
mình, phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo, từ đó sẽ làm 
phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ.
 Từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4-5 tuổi, đây là giai đoạn giữa tuổi mẫu 
giáo, khả năng phối hợp giữa mắt và tay tương đối, trẻ đã có một số kỹ năng cơ 
bản như vẽ, nặn, cắt, xé dán . Vì vậy hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn 
ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi người xung 
quanh.Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về cái đó, có tình cảm 
với nó và có kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được.
 Hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình 
học tập của trẻ cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một giáo viên mầm 
non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời góp một phần 
nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát triển toàn diện. 
Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục tạo hình là 
một bộ phận của văn hoá tinh thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ 
xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đến cho trẻ ấn 
tượng về cái đẹp, những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân 
cách con người. Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật thường được 
nảy sinh ngay từ tuổi mầm non. Đối với trẻ 4-5 tuổi việc cho trẻ hoạt động tạo 
hình cần được bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo để ươm trồng những tài năng 
nghệ thuật cho tương lai, phát huy tính mạnh dạn, phối hợp, đoàn kết, học hỏi 
lẫn nhau của trẻ, hình thành cho trẻ những chức năng tâm lý cơ sở ban đầu của 
nhân cách, năng lực làm người và chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ bước vào những 
giai đoạn tiếp theo.
 Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tôi căn cứ vào kế hoạch thực hiện 
nhiệm vụ năm học, bám sát kế hoạch của nhà trường, của tổ chuyên môn đề ra. 
Căn cứ vào chương trình giáo dục mầm non, Thông tư số 28/2016/ TT- BGDĐT 
ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ 
sung một số nội dung của chương trình giáo dục mầm non. Từ đó, bản thân lên 
 Người thực hiện: Đào Thị Thủy Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 3, trường MN Krông Ana
 Bên cạnh đó, việc tổ chức các giờ hoạt động chung của giáo viên còn gò 
bó, chưa có sự sáng tạo, chưa gây được hứng thú cho trẻ còn áp đặt trẻ theo 
khuôn mẫu, trẻ chủ yếu là quan sát đàm thoại tranh mẫu, phương pháp ghi nhớ 
vẫn mang tính đồng loạt, nhiều giáo viên vẫn chưa coi trọng phương pháp cho 
trẻ trải nghiệm, hay những cách tìm tòi khám phá bằng các giác quan. 
 Trong các giờ tổ chức cho trẻ làm quen với tạo hình, sự chuẩn bị đồ dùng 
chưa được đa dạng, chưa hấp dẫn nên chưa tạo được sự hứng thú cho trẻ tham 
gia vào hoạt động tạo hình. Nhiều khi còn áp đặt vào hiểu biết của trẻ, lên tiết 
còn rập khuôn, chưa linh hoạt, sáng tạo. 
 Hình thức tổ chức còn đơn giản, khiến trẻ nhàm chán khi tham gia hoạt 
động. Phương pháp lồng ghép hoạt động tạo hình trong các hoạt động học tập và 
vui chơi chưa linh hoạt sáng tạo nên trẻ chưa thực sự say mê, hứng thú, sử dụng 
đồ dùng dạy học chưa khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý nên hiệu 
quả tiết học chưa cao.
 Chính vì vậy, tôi đề ra nhiệm vụ là chuẩn bị về nội dung, phương pháp, 
“môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”, trẻ được khuyến khích tham gia 
vào các hoạt động, trải nghiệm bằng các giác quan, giúp trẻ làm quen với hoạt 
động tạo hình một cách nhẹ nhàng, hứng thú, trẻ vừa được tham gia trải nghiệm, 
vừa được học tạo hìnhgóp phần giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về các mặt 
như thẩm mỹ, trí tuệ, ngôn ngữ, những phẩm chất đạo đức hay một số kỹ năng 
cần thiết của hoạt động học tập.
 Trước tình hình thực tế đó, tôi đã nghiên cứu, tìm hiểu đề ra những giải 
pháp cụ thể, nhằm giải quyết những khó khăn trong công tác giảng dạy của giáo 
viên, nâng cao nhận thức về công tác giáo dục trẻ cho phụ huynh, tạo tâm lý sẵn 
sàng cho trẻ, kích thích sự thích thú, mong muốn được tạo ra cái đẹp qua hoạt 
động tạo hình, vẽ, nặn, xé, dán cùng cô và các bạn.
 + Dưới đây là bảng khảo sát chất lượng trước khi thực hiện các biện pháp 
mới.
 Bảng 1: Bảng khảo sát chất lượng trước khi thực hiện các giải pháp, tại 
lớp chồi 3, Tổng số trẻ là 30 trẻ. 
 Kết quả trước khi thực 
 hiện các giải pháp.
 STT NỘI DUNG
 Số lượng 
 Tỉ lệ (%)
 Trẻ đạt
 1 Số trẻ có sản phẩm vẽ đạt yêu cầu trở lên 16/30 trẻ 53%
 2 Số trẻ có sản phẩm nặn đạt yêu cầu trở lên 14/30 trẻ 47%
 3 Số trẻ có sản phẩm xé dán đạt yêu cầu trở lên 12/30 trẻ 40%
 Người thực hiện: Đào Thị Thủy Một số biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn hoạt động tạo hình cho trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 3, trường MN Krông Ana
 Ví dụ 2: Với giờ "hoạt động ngoài trời" tôi tạo môi trường cho trẻ bằng 
cách trang trí lên tường những hình ảnh ngộ nghĩnh, cho trẻ dùng phấn vẽ trên 
sân trường, trẻ thoả sức sáng tạo vẽ những ngôi nhà, bông hoa, con vật theo từng 
chủ đề đang học, trẻ sẽ cảm nhận được cái đẹp và mong muốn tạo thêm những 
sản phẩm đẹp khác.
 Biện pháp 2: Tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc, làm giàu các biểu tượng 
tạo hình .
 Để trẻ có được những kỹ năng, kỹ xảo, có sự hứng thú, tích cực tham gia 
các hoạt động tạo hình và thể hiện sự sáng tạo trong khi tạo ra các sản phẩm thì 
điều trước tiên cần phải giúp trẻ có được các biểu tượng, có được những xúc 
cảm về các đối tượng mà trẻ cần phải tái tạo. 
 Ví dụ 1: Để trẻ có thể vẽ, nặn hoặc xé dán con cá với các hình ảnh sinh 
động và ngộ nghĩnh thì trước đó tôi đã tìm kiếm những hình ảnh, video sinh 
động về đàn cá đang bơi lội. Khi cho trẻ quan sát tôi đặt câu hỏi để trẻ tập trung 
vào một số chi tiết như: các con thấy hình dáng của con cá như thế nào? Con cá 
có những bộ phận nào ? Con cá này đang làm gì ?
 Trong các tiết học tôi sử dụng vật thật cho trẻ quan sát, giúp cho trẻ tri giác 
một cách cụ thể cấu trúc của vật thể đó và có biểu tượng thực về nó. Sau khi 
được quan sát vật thật, trẻ sẽ ghi nhớ lâu hơn, khích thích tư duy trẻ tìm kiếm 
cách thể hiện.
 Ví dụ 2: Trước khi cho trẻ vẽ "vườn cây ăn quả", thì trong các ngày trước 
đó tôi dành thời gian cho trẻ quan sát một số loại cây ăn quả có trong khuôn viên 
 nhà trường, khi cho trẻ quan sát cây ăn quả, tôi đàm thoại với trẻ về thân cây, 
tán lá, màu sắc của hoa và những chùm quả...từ đó trẻ có biểu tượng về cây ăn 
quả: thân cây to và xù xì, tán cây rộng xanh, những chùm quả sai trĩu khi chín có 
màu đỏ hoặc màu vàng... đồng thời tôi sưu tầm các loại quả thật để cho trẻ quan 
sát thêm trong các giờ đón, trả trẻ. Tuy nhiên tôi không lạm dụng mẫu hay làm 
mẫu cho trẻ xem mà trước đó cần gợi ý trẻ suy nghĩ và tìm kiếm cách để thể 
hiện.
 Giải pháp 2: Khai thác và sử dụng các nguyên vật liệu phù hợp trong 
hoạt động tạo hình.
 Đối với giải pháp này giúp trẻ tự lập, sáng tạo. Trẻ tự biết cách khai thác, 
sử dụng nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi vào sản phẩm của mình, tôi lựa chọn 
các biện pháp sau: 
 Biện pháp 1: Lựa chọn các nguyên vật liệu phù hợp và phong phú về 
chủng loại thu hút sự chú ý, sáng tạo của trẻ.
 Để giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động tạo hình thì giáo viên phải 
làm tốt công tác chuẩn bị, chuẩn bị từ tranh ảnh vật mẫu đến các nguyên vật liệu 
phù hợp, có đủ số lượng cho tất cả trẻ đều được tham gia hoạt động. 
 Tôi lựa chọn sử dụng các nguyên vật liệu mở phù hợp vừa tiết kiệm chi 
phí mà trẻ và cô dễ kiếm tìm, dễ thực hiện, đảm bảo tính an toàn khi sử dụng. 
 Người thực hiện: Đào Thị Thủy