SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non Hoạ Mi

 ĐỀ TÀI:
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
 TRONG VIỆC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NGOÀI TRỜI
 CHO TRẺ 4 – 5 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON HOẠ MI
 A. PHẦN MỞ ĐẦU: 
 I. Lí do chọn đề tài: 
 Thông qua thực tế đã thực hiện tại trường tôi nhận thấy rõ ý nghĩa của hoạt 
động vui chơi đối với trẻ đặc biệt là hoạt đông vui chơi ngoài trời. Vui chơi đặc 
biệt là được tham gia vào các trò chơi ngoài trời sẽ giúp trẻ hình thành và phát triển 
những tri thức sơ đẳng về sự vật, hiện tượng nhằm thỏa mãn nhu cầu nhận thức và 
mở rộng hiểu biết cho trẻ về thế giới khách quan, phát triển các quá trình tâm lí 
nhận thức, các năng lực hoạt động trí tuệ và phát triển ngôn ngữ. Dựa trên đặc 
điểm tâm sinh lí của trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo lớn nói riêng thì việc 
giúp cho trẻ tìm hiểu môi trường thiên nhiên được tổ chức mang tính chất khám 
phá trải nghiệm theo phương thức “chơi mà học, học mà chơi” là phù hợp với trẻ. 
Tuy nhiên thực tiễn hiện nay cho thấy đa số các giáo viên và phụ huynh đều quan 
tâm đến việc học của trẻ thông qua các hoạt động chung mà chưa chú tâm đến việc 
cho trẻ khám phá thế giới xung quanh. Chính vì lí do đó ngay từ đầu năm học tôi 
đã chủ động quan tâm nhiều đến việc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ. 
 Qua đợt khảo sát đầu năm học kết quả mà tôi thu được nằm ở mức trung bình 
và tôi muốn làm thế nào để nâng cao chất lượng trẻ hơn nữa.Những câu hỏi như: 
vì sao?, làm thế nào? và từ sự tò mò ham hiểu biết ở trẻ đã làm tôi trăn trở rằng: 
“Mình phải làm gì?, và làm như thế nào? để nâng cao chất lượng trong việc tổ 
chức hoạt động ngoài trời, để trẻ thoả mãn được nhu cầu tìm tòi khám phá thế giới 
xung quanh ”. Từ những điều đó đã thôi thúc tôi nghiên cứu đề tài “Một số biện 
pháp nâng cao chất lượng trong việc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 4- 5 
tuổi ở trường mầm non Hoạ Mi ”.
 II. Mục đích nghiên cứu: 
 Tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời nhằm giúp trẻ có sự phát triển trí tuệ, tạo 
cho trẻ sự hứng thú, tích cực hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò ham hiểu biết, 
 2 B. NỘI DUNG.
 I. Cơ sở lý luận của vấn đề: 
 Ở trẻ mầm non hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo, trong đó vui chơi 
ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở không khí trong 
lành, được khám phá thiên nhiên và những điều mới lạ xung quanh giúp trẻ tăng 
thêm vốn sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động. Hoạt động ngoài trời là một 
trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú nhất, mang lại cho trẻ nhiều niềm 
vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh.
 Môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời sẽ là một môi trường hấp dẫn và gây 
hứng thú cho trẻ nếu chúng ta biết nắm bắt và tận dụng tất cả những yếu tố có sẵn 
trong thiên nhiên, tác động vào chúng qua các trò chơi, quan sát, tìm hiểu sự vật 
hiện tượng xung quanh trẻ trong các tình huống. 
 Trong năm học này tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm 
lớp Chồi 5 với tổng số trẻ là 32.Trong đó có 17 cháu là nữ; 3 cháu là người đồng 
bào dân tộc thiểu số.Ngay từ những ngày đầu tiên của năm học tôi nhận thấy các 
cháu rất hứng thú mỗi khi được ra chơi ngoài trời, các cháu ham học hỏi, tìm tòi và 
thích khám phá môi trường xung quanh tuy nhiên về nhận thức, thể chất, thái độ và 
khả năng giao tiếp của các cháu còn hạn chế. Tôi đã suy nghĩ , tìm tòi, nghiên cứu 
các biện pháp để nâng cao chất lượng trong giờ hoạt động ngoài trời cho trẻ và 
sáng kiến kinh nghiệm lần này tôi chọn đề tài “một số biện pháp nâng cao chất 
lượng trong việc tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 
Hoạ Mi”
 II. Thực trạng:
 1. Thuận lợi, khó khăn:
 1.1. Thuận lợi:
 - Khi được ra ngoài trời, được quan sát thế giới xung quanh trẻ rất hứng thú 
với những gì trẻ quan sát và khám phá được.
 - Những bài đồng dao, những trò chơi dân gian mang lại cho trẻ cảm giác hào 
hứng và mới lạ.
 4 2. Mặt mạnh, mặt yếu:
 2.1. Mặt mạnh:
 - Trường mầm non của chúng tôi được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo đã 
hỗ trợ, đầu tư đồ dùng đồ chơi để phục vụ công tác giảng dạy và hoạt động vui 
chơi cuả trẻ.
 - Sân trường thoáng mát, sạch sẽ,có đồ chơi trên sân trường tạo điều kiện cho 
trẻ vui chơi khám phá.
 - Giáo viên được tập huấn chuyên môn, bồi dưỡng nghiệp vụ đầy đủ để đầu tư 
cho tiết dạy được sinh động
 - Trong các buổi dạo chơi ngoài trời trẻ được hít thở không khí trong lành, 
được vui chơi dưới ánh nắng mặt trời nhờ vậy thể lực của trẻ được tăng cường. 
Cây xanh trong trường còn giúp trẻ giảm bớt căng thẳng của thị giác, làm cho tâm 
hồn trẻ thoải mái dễ chịu. Ở khu vườn thiên nhiên trẻ được chăm sóc cây như: tưới 
cây, nhổ cỏ, tỉa lá, những hoạt động đó giúp trẻ yêu lao động, cỏ cây, hoa lá, yêu 
cái đẹp, biết nhìn thấy cái đẹp của thiên nhiên, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ. 
 2.2. Mặt yếu:
 - Diện tích sân chơi cho trẻ còn ít.
 - Một số trẻ chưa chú ý vào các hoạt động nên còn khó khăn trong việc truyền 
tải kiến thức cho trẻ.
 - Trẻ còn bị chi phối vào các đồ dùng đồ chơi trên sân trường nhiều hơn là 
việc chú ý đến đối tượng cần quan sát .
 - Một số trẻ còn nhút nhát, chưa thể hiện hết mình trong việc tham gia vào các 
trò chơi tập thể cùng bạn.
 III. Các giải pháp, biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề:
 1. Nội dung và cách thức thực hiện các giải pháp, biện pháp:
 1.1. Lập kế hoạch tổ chức hoạt động ngoài trời.
 Thực tế ở trường mầm non Hoạ Mi là diện tích sân trường hẹp, sĩ số học sinh 
đông gây không ít khó khăn cho việc tổ chức hoạt động ngoài trời. Nếu không lên 
kế hoạch cụ thể, hợp lý thì chất lượng giờ hoạt động ngoài trời sẽ không đạt hiệu 
quả như mong muốn.Vì vậy gô giáo cần phải tìm tòi, sáng tạo các trò chơi, lên kế 
 6 trên cùng cầm bóng, trẻ đứng cuối hàng chuẩn bị bắt bóng, khi có hiệu lệnh của cô 
trẻ đứng trên lăn bóng qua khe chân của các bạn, trẻ đứng cuối hàng nhận bóng rồi 
cầm bóng nhảy lò cò lên phía trước rồi tiếp tục lăn bóng. 
 * Trò chơi học tập: “Tìm bạn”
 - Mục đích : rèn luyện phản xạ nhanh
 - Luật chơi: Tìm bạn có hình hoặc đồ chơi giống nhau cả về màu sắc và kích 
thước 
 - Chuẩn bị : mỗi trẻ một đồ dùng có kích thước khác nhau ( băng giấy ,khối 
hộp )mỗi loại có 2 cái giống nhau và bằng nhau cả về màu sắc và kích thước 
 - Cách chơi : mỗi trẻ cầm một đồ chơi vừa đi ,vừa hát ,khi cô nói “ tìm bạn 
“thì trẻ phải quan sát và tìm bạn có đồ chơi giống mình và giơ cao lên ,đôi bạn nào 
tìm được nhanh sẽ thắng .
 * Chơi tự do: Trẻ chơi các đồ chơi có sẵn ngoài trời như xích đu, cầu trượt, 
nhà nhún...theo ý thích của trẻ.
 Hay vào chủ đề “Gia đình” tôi lên kế hoạch hoạt động ngoài trời cho trẻ như 
sau:
 * Nội dung:
 - Trẻ dạo quanh sân trường quan sát thời tiết ,nhặt lá rụng trên sân trường 
 - Trò chuyện cùng về ngôi nhà thân yêu của bé, vẽ ngôi nhà của bé trên sân 
trường
 * Trò chơi dân gian: “ Chi chi chành chành”
 - Cách chơi : Trong nhóm chọn 1 bạn xòe tay làm dầu trò để các bạn đặt ngón 
trỏ vào. Tất cả vừa đọc lời ca vừa đặt ngón trỏ vào lòng bàn tay, mỗi nhịp một 
tiếng, đến tiếng “ập” câu cuối cùng rút ngón tay trỏ của mình ra thật nhanh, ai rút 
chậm bạn nắm ngón tay là thua cuộc ,làm đầu trò để các bạn chơi tiếp 
 “Chi chi chành chành
 Cái đanh thổi lửa
 Con ngựa đứt cương
 Ba vương ngũ đế
 Bắt dế đi tìm
 8 Cùng với việc thực hiện đúng kế hoạch, cô cần chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi đầy 
đủ và hấp dẫn để thu hút trẻ tham gia một cách hứng thú.
 Trẻ xuống sân trường thấy nhiều lá vàng thì cô cho trẻ nhặt lá và cùng trò 
chuyện , xếp lá thành các hình khác nhau .
 Hình 1: Trẻ nhặt lá và xếp hình bông hoa
 - Đố con đó là lá của cây gì? Tại sao con biết?
 - Tại sao lá rụng?, quan sát trên cây lúc này như thế nào?
 - Cây cần gì để sống?, trường chúng ta trồng cây để là gì?
 - Theo con mình bảo vệ cây bằng cách nào?
 - Lá có thể xếp thành những hình gì?
 Hoạt dộng quan sát là một hình thức cho trẻ làm quen với những kiến thức tự 
nhiên, xã hội xung quanh trẻ, kích thích óc tìm tòi khám phá của trẻ. Nội dung 
quan sát thường dựa vào khả năng của từng trẻ để tuỳ từng trường hợp quan sát mà 
tôi có thể nâng cao hay hạ thấp yêu cầu. Để cho trẻ quan sát được tốt hơn, tôi đã 
hướng trẻ cùng chuẩn bị trước khi quan sát với tôi, chẳng hạn với chủ đề “cây xanh 
xung quanh bé” tôi hướng trẻ quan sát và tìm hiều về 1 số loại cây khi ở nhà và 
mang hoa tới lớp cho cô và các bạn cùng xem, hay vận động sự hỗ trợ của phụ 
huynh trò chuyện cùng trẻ hay dẫn trẻ tham quan vườn hoa ở hoa viên, ngoài ra cô 
 10 1.3. Tận dụng môi trường ngoài trời, khai thác triệt để lợi thế sân vườn 
để tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp. 
 Sân vườn là nơi lý tưởng để tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh 
đặt biệt là chủ đề thế giới động vật, thế giới thực vật, nước và các hiện tượng thiên 
nhiên
 Ví dụ: Ta có thể cho trẻ ra ngoài trời quan sát vườn thiên nhiên. Đàm thoại 
với trẻ về tên gọi, đặc điểm của những loại cây mà trẻ quan sát được. 
 Hình 3: Trẻ dạo chơi quan sát cây, hoa trong vườn thiên nhiên
 Hình 4: Trẻ thích thú khi nhìn thấy chú Bướm hút mật ở nhuỵ hoa.
 12 có thể đổi “cờ” thành các loại quả bằng nhựa để thu hút trẻ tham gia và tăng phần 
hứng thú cho trẻ.
 * Tôi sưu tầm nhiều bài hát, bài đồng dao và những trò chơi dân gian để khi ra 
ngoài trời trẻ được chơi, đọc, được trải nghiệm và tham gia những trò chơi quay 
về với nguồn cội của mình như đồng dao: “ Dung dăng dung dẻ”, “đi cầu đi quán”, 
“Chi chi chành chành”, “thả đỉa ba ba”, “lộn cầu vồng”
 Hình 6: Trẻ chơi trò chơi dân gian “lộn cầu vồng”
 Qua những bài vè giúp cho trẻ kích thích hứng thú khi hoạt động , trẻ vừa đọc 
vừa nhặt lá rơi, vẽ những lá vàng mà trẻ đã nhặt được trong sân trường. Đồng thời 
còn giúp cho trẻ phát âm chuẩn hơn, nhận thức phải giữ gìn bảo vệ môi trường 
xanh- sạch- đẹp ở mọi nơi, phát triển tính sáng tạovà thẩm mỹ cho trẻ.
 Ngoài ra vào các dịp lễ hội như Tết nguyên đán, giỗ tổ hùng Vương chúng ta 
có thể tích hợp chủ đề khi cho trẻ hoạt động ngoài trời như thi kéo co giữa các tổ 
 14 Hình 8: Trẻ chơi trò chơi ngoài trời
Hình 9: Trẻ chơi cầu trượt ngoài trời
 16 Hình 11: Bé đang ngửi mùi thơm của hoa
 2. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp:
 Việc thiết kế môi trường ngoài trời thuận lợi có ý nghĩa rất lớn, là cơ sở giúp 
trẻ có hứng thú khám phá tìm hiểu, giúp giáo viên thuận lợi trong quá trình tổ chức 
các hoạt động cho trẻ.
 - Trường có vườn thiên nhiên với nhiều loại cây, hoa khác nhau.Thiết kế cầu 
treo ở trên giúp trẻ quan sát được dễ dàng và bao quát khung cảnh trong vườn thiên 
nhiên. Có vườn cây ăn quả và vườn rau sạch.
 - Sân trường được trồng hai hàng cây Bàng để lấy bóng mát, xung quanh gốc 
cây đặt ghế tròn cho trẻ ngồi chơi.
 - Một số đồ dùng đồ chơi có sẵn trong sân trường được bố trí hợp lí và phù 
hợp với trẻ: Cầu trượt, xích đu, bập bênh, nhà nhún...
 - Có khu phát triển thể chất cho trẻ: khu trượt cát, sân bóng, các đồ dùng phát 
triển vận động...
 18