SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất cho trẻ 4-5 tuổi

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
 cho trẻ 4-5 tuổi
* Cơ sở thực tiễn: 
 Trường mầm non nơi tôi công tác hiện nay có thể nói là một ngôi trường 
khang trang, xanh - sạch - đẹp, có sân tập thể dục rộng rãi đảm bảo cho tất cả 
các lớp trong các khối có thế tham gia hoạt động thể dục buổi sáng chung cho cả 
trường. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng trong việc phát triển thể 
chất cho trẻ mà hoạt động thể dục sáng đóng vai trò quan trọng. 
 Thực tế lớp tôi khi tổ chức các hoạt động phát triển thể chất cho trẻ đầu 
năm tôi thấy rằng trẻ chưa tích cực tham gia hoạt động, kỹ năng vận động của 
trẻ còn hạn chế, trẻ chưa tự tin thực hiện các bài thể dục dẫn đến kết quả giờ học 
chưa thật sự tốt, mặt khác tỉ lệ trẻ suy dinh dưỡng và thấp còi còn cao. Chính vì 
những lý do thực tiễn trên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất 
lượng hoạt động phát triển thể chất cho trẻ 4-5 tuổi” là sáng kiến của tôi áp dụng 
trong năm học 2019- 2020.
 2. Mục đích nghiên cứu:
 - Giúp cho giáo viên tích lũy được vốn kinh nghiệm, kiến thức trong việc 
giáo dục thể chất đồng thời tạo cho trẻ tiếp thu với hoạt động được tốt hơn.
 - Vốn kiến thức tích lũy sau mỗi lần rút kinh nghiệm ở mỗi bài dạy là kho 
tàng kiến thức nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ tập luyện thể dục và các môn 
học khác.
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 - Một số biện pháp pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
cho trẻ 4-5 tuổi.
 4. Phương pháp nghiên cứu:
 - Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
 - Phương pháp trực quan.
 - Phương pháp phối kết hợp phụ huynh.
 - Phương pháp dùng lời.
 - Phương pháp thực hành.
 5. Phạm vi và thời gian nghiên cứu:
 + Phạm vi nghiên cứu: Thực hiện áp dụng cho 40 trẻ lớp 4 tuổi B1.
 + Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2019 đến tháng 6 năm 2020.
 2/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
 cho trẻ 4-5 tuổi
 + Kỹ năng truyền đạt cho trẻ còn hạn chế, còn nói nhiều nên trẻ chưa phát 
huy tính tích cực vận động của mình khi tham gia hoạt động.
 + Cách lựa chọn nội dung dạy, hình thức tổ chức tiêt dạy chưa sáng tạo, 
linh hoạt.
 + Chất lượng dạy về bộ môn phát triển thể chất còn hạn chế, khi tập các 
động tác thể dục còn chưa dứt khoát vẫn còn mang tính chất mềm dẻo thoái quá. 
 - Đối với phụ huynh:
 + Phần đa phụ huynh làm nghề làm ruộng, nên việc quan tâm chế độ ăn 
uống đủ chất còn chưa cao, chưa nhận thức được nhiều về tầm quan trọng của 
việc phát triển thể chất cho con em mình. Do vậy công tác giảm tỷ lệ trẻ suy 
dinh dưỡng còn đang là vấn đề cần phải quan tâm ở lớp 4 tuổi B6.
 - Đối với cơ sở vật chất: 
 + Đồ dùng phục vụ hoạt động làm quen với lĩnh vực phát triển thể chất đủ 
về chủng loại nhưng còn chưa phong phú, chưa đa dạng về số lượng nên việc 
luyện tập của các cháu còn có sự ảnh huởng.
2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện:
 Dưới đây là bảng khảo sát trẻ 4 tuổi của tôi tại trường, tổng số trẻ khảo sát 
là 40 trẻ lớp 4 tuổi B1và kết quả cụ thể như sau:
 Bảng số liệu kết quả trước khi thực hiện đề tài.
 Đầu năm
 STT Nội dung khảo sát
 Đạt (số trẻ) Tỷ lệ (%)
 1 18 60%
 Trẻ tập thể dục sáng đều , đẹp
 2 Trẻ thực hiện tốt các vận động cơ 16 53%
 bản.
 3 Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động 21 70%
 phát triển thể chất
 4 Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, có thể 25 83%
 lực tốt 
 5 Trẻ có kỹ năng, kỹ sảo trong vận 15 50%
 động cơ bản.
 3. Các biện pháp chính.
3.1. Tự học và nghiên cứu, để nâng cao năng lực, nghiệp vụ cho bản thân.
3.2. Xây dựng kế hoạch và tổ chức hoạt động phát triển thể chất của nhóm lớp.
 4/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
 cho trẻ 4-5 tuổi
nhận thấy trẻ của lớp mình khi kết thúc bài học các cháu vẫn hứng thú tham gia 
bài học.
 4.2. Đổi mới hình thức tổ chức hoạt động chung .
 Hoạt động học thể chất là hoạt động chính để phát triển các kỹ năng cho 
trẻ. Qua việc học bồi dưỡng chuyên môn do phòng giáo dục đào tạo cũng như 
trường tổ chức tôi đã biết lựa chọn nội dung xây dựng kế hoạch hoạt động phát 
triển vận động theo từng chủ đề và từng giai đoạn phát triển: Đầu năm tôi lựa 
chọn các bài dạy với kỹ năng từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và đến 
cuối năm tôi chọn các bài tập khó hơn, nâng dần lên phù hợp với sự phát triển 
của trẻ. Đối với những vận động khó tôi chọn 1 vận động cơ bản cho 1 tiết học, 
đối với các vận động dễ hơn, tôi chọn 2 vận động cơ bản: 1 vận động mới và 1 
vận động ôn. 
 Tôi thường tổ chức hoạt động học dưới dạng các trò chơi, các hội thi, hay 
các chương trình để trẻ cảm giác mình đang được chơi chứ không phải là giờ 
học. Trẻ sẽ hào hứng hơn và thực hiện các yêu cầu của cô một cách nhẹ nhàng.
 Ví dụ: Tôi sẽ nói: Chào mừng các bé đến với “Hội khoẻ măng non”, hoặc 
cuộc thi “ Bé khỏe bé đẹp”. Sau đây là phần đầu tiên của hội khỏe, đó là màn 
khởi động, tiếp theo là phần đồng diễn (Bài tập phát triển chung), phần thi bé 
nào khéo hơn (VĐCB)
 Khi tập bài tập phát triển chung tôi thường đứng ở vị trí thuận tiện và gần 
với trẻ để tôi dễ quan sát trẻ và quan tâm đến trẻ hơn. Đứng ở vị trí đó còn giúp 
tất cả các trẻ đều nhìn thấy các động tác tôi tập nhất là động tác bụng, bật của 
bài tập phát triển chung. Bằng những lời nói dứt khoát mà gần gũi với trẻ sẽ hào 
hứng luyện tập tạo không khí thoải mái, giờ học sẽ không gò bó, trẻ thấy như 
được vui chơi chứ không phải học vì như chúng ta đã biết trẻ ở độ tuổi mẫu 
giáo: “Học mà chơi- chơi mà học”
 Để giờ học phát triển vận động đạt kết quả cao tôi phải sử dụng nhiều 
phương pháp cùng nhiều hình thức khác nhau để phát huy tính tích cực sáng tạo 
của trẻ. Muốn trẻ thực hiện tốt vận động cơ bản thì trước hết tôi phải làm mẫu 
cho trẻ xem. Phương pháp này giúp trẻ có khả năng ghi nhớ và khả năng định 
hướng với các bài tập cô đưa ra. Khi làm mẫu tôi tập chính xác từng động tác, 
các động tác phải đúng trình tự, rõ ràng, đúng kỹ thuật vì những động tác ban 
đầu dễ gây ấn tượng với trẻ. 
 Trong quá trình tập các bài vận động cơ bản, tôi thường giới thiệu tên bài 
tập, tập mẫu lần 1 tôi tập chính xác từng động tác để trẻ tri giác toàn bộ bài tập. 
 6/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
 cho trẻ 4-5 tuổi
 4.3. Khuyến khích tính tích cực, chủ động, tự lập vận động sáng tạo 
của trẻ.
 Để thực hiện nhiệm vụ giáo dục thể chất nói chung và phát triển tính tích 
cực vận động cho trẻ nói riêng, với tôi đóng vai trò là người truyền đạt kiến thức 
cho trẻ tôi luôn tìm hiểu và tổ chức các hoạt động thể chất cho trẻ tiến hành 
thông qua nhiều hình thức, phương pháp giáo dục trong tiết học và ngoài tiết 
học: Thể dục sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi vận động, dạo chơi tham 
quan nhưng cơ bản vẫn là vận động trong các hoạt động học thể chất bởi lẽ trong 
hoạt động học thể chất các tri thức, kĩ năng, kĩ sảo vận động được truyền thụ 
một cách có mục đích, có hệ thống, có tổ chức, và có kế hoạch cụ thể do tôi đã 
xây dựng và đã được ban giám hiệu phê duyệt.
 Để phát huy tính tích cực vận đông của trẻ tôi không dừng lại ở hình thức 
tổ chức mà ttôi còn thường xuyên lựa chọn và tìm ra những phương pháp dạy 
học phù hợp với khả năng vận động của trẻ từ đó trẻ mạnh dạn, tự tin và tích cực 
vận động thông qua hoạt động học.
 Đáp ứng nhu cầu vận động của trẻ và giúp trẻ phát huy tính tích cực vận 
động của mình tôi đã áp dụng 3 nhóm phương pháp: Phương pháp trực quan, 
phương pháp dùng lời và phương pháp thực hành.
 + Phương pháp trực quan.
 Trong khi dạy để thu hút trẻ khi tham gia hoạt động tôi luôn chọn cho mỗi 
bài tập trong các chủ đề tôi đã và đang thực hiện sử dụng phương pháp trực quan 
qua thao tác làm mẫu, mô phỏng, sử dụng vật chuẩn thính giác, thị giác và đồ 
dùng trực quan của cô giáo đã chuẩn bị giúp trẻ tri giác về hình ảnh liên quan 
đến nội dung bài dạy một cách rõ ràng và cụ thể. 
 * Làm mẫu.
 Ví dụ: Khi tôi muốn dạy bài bật chụm và tách chân qua các ô tôi luôn làm 
mẫu cho trẻ quan sát trước và khi làm mẫu tôi thường xuyên thay đổi tính chất 
của mỗi lần tập.
 - Lần 1: Cô cung cấp biểu tượng khái quát về bài tập (cô làm mẫu toàn bộ 
chú ý đến nói tư thế chuẩn bị như thế nào?...)
 - Lần 2: Làm mẫu chậm từng phần lần lượt cho trẻ nắm đựơc các bước ( tư 
thế chuẩn bị bật và kĩ thuật bật chụm tách ra sao và bật như thế nào là đúng kĩ 
thuật)
 - Lần 3: Cô nhấn mạnh lại điểm chính của động tác đó cho trẻ nắm rõ hơn. 
 8/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động phát triển thể chất 
 cho trẻ 4-5 tuổi
ngắm ném sao cho trúng đích. Những lời nói ngắn gọn, chính xác và dễ hiểu 
giúp trẻ khắc sâu được thao tác, kĩ thuật khi tập vận động. Bên cạnh đó những 
lời nói mang tính chất giải thích tôi còn sử dụng những lời nói mang tính chất 
chỉ dẫn để củng cố, sửa sai cho trẻ. Lời chỉ dẫn được tôi áp dụng ngay khi ổn 
định trẻ để chuẩn bị bước vào hoạt động học thể dục nhất là khi cho trẻ thực 
hiện đội hình, đội ngũ giúp trẻ định hướng và làm theo yêu cầu của cô giáo một 
cách nhanh chóng đó là “ khẩu lệnh”.
 Tôi luôn chú ý đến khẩu lệnh luôn đảm bảo và phù hợp với nội dung, 
không phải lúc nào tôi cũng sử dụng khẩu lệnh một cách tuỳ ý mà tôi luôn cân 
nhắc và xác định nội dung sử dụng, giúp trẻ phản ứng kịp thời khi bắt đầu và khi 
kết thúc hành động.
 Như vậy có thể nói phương pháp dùng lời có ảnh hưởng rất lớn trong quá 
trình dạy và học, giữa người truyền đạt kiến thức và người cảm thụ kiến thức vô 
cùng quan trọng giúp cô và trẻ thực hiện được bài tập một cách hiệu quả mang 
lại sự tự tin cho cả cô và trẻ trong các hoạt động thể chất nói riêng và các hoạt 
động khác trong lớp và nhà trường nói chung.
 + Phương pháp thực hành.
 Nói đến phương pháp trực quan và phương pháp dùng lời thì không thể 
không nói đến vai trò của phương pháp thực hành. Các phương pháp này được 
tôi sử dụng rất nhiều trong quá trình dạy giúp trẻ phát huy được tính tích cực vận 
động của trẻ. Phương pháp thực hành được thể hiện trong khi trẻ thi đua tham 
gia bài tập vận động, chơi trò chơi vận động giúp trẻ có tinh thần đoàn kết, trẻ 
giao lưu học hỏi ở các bạn cùng lớp những thao tác kĩ thuật chuẩn chỉ. Để phát 
huy hết hiệu quả của phương pháp này tôi không chỉ chọn phương pháp và tôi 
còn luôn quan tâm tới cách thức hay còn gọi là hình thức tổ chức để trẻ mạnh 
dạn tự tin hơn khi hoạt động tập thể. 
 Như vậy lần nữa tôi cho rằng để phát huy hết tính tích cực, chủ động, tự 
giác của trẻ khi tham gia hoạt động thể chất nói riêng và hoạt động khác nói 
chung, bản thân mỗi giáo viên phải thường xuyên tìm hiểu và không thể tách rời 
khả năng nhận thức của trẻ để từ đó tìm ra cho mình những hình thức tổ chức, 
phương pháp truyền đạt hay, sinh động và linh hoạt giúp trẻ phát huy hết tiềm 
năng và sự hứng thú tích cực tham gia hoạt động thể chất mà không cảm thây 
mệt mỏi hay thiếu tự tin khi tham gia hoạt động. Bên cạch đó cô giáo là người 
truyền đạt kiến thức cho trẻ cũng cần phải trau dồi cho mình những nghệ thuật 
hay khi dạy để thu hút trẻ và từ đó trẻ yêu thích, mong muốn tham gia hoạt động 
 10/15