SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4-5 tuổi

 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi
 MỤC LỤC
 NỘI DUNG TRANG
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1-2
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. 3
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN 3
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 3-4
III. THỰC TRẠNG 4
1. Đặc điểm chung của trường 4
2. Đặc điểm của lớp 4
a. Thuận lợi. 4
b. Khó khăn. 5
3. Điều tra thực trạng 5
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 6
1. Biện pháp 1: Trau dồi chuyên môn nghiệp vụ 6
2. Biện pháp 2: Tạo môi trường học tập an toàn, thân thiện cho trẻ 6-7
3. Biện pháp 3: Đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động 7-8
4. Biện pháp 4: Luyện giọng hát cho cô và trẻ 8-9
5. Biện pháp 5: Sử dụng dụng cụ âm nhạc một cách có hiệu quả 9
6. Biện pháp 6: Công tác tuyên truyền đối với phụ huynh 9-10
V. HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 10
1.Kết quả của trẻ: 10-11
2. Kết quả của giáo viên: 11
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 12
I. Kết luận: 12
II/Khuyến nghị đề xuất: 12
1. Với Phòng Giáo dục và đào tạo 12
2. Với nhà trường 12
 2/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi
cái đẹp của cuộc sống, mang đến cho trẻ những tình cảm yêu thương gần gũi 
giữa mọi người và sự vật hiện tượng xung quanh.
 Thế giới âm nhạc của trẻ Mầm non rất đa dạng và phong phú, được thực 
hiện thông qua các hoạt động như: Ca hát, nghe hát, vận động theo nhạc và trò 
chơi âm nhạc. Cùng với chủ trương đổi mới về phương pháp cũng như hình thức 
tổ chức các hoạt động giáo dục của Bộ Giáo Dục thì giáo dục âm nhạc cũng đã 
có những bước cải tiến để phù hợp với yêu cầu của chương trình chăm sóc- giáo 
dục trẻ hiện nay, đặc biệt là với trẻ 4 - 5 tuổi. Để góp phần nâng cao khả năng 
cảm thụ âm nhạc và tạo cho trẻ có một tâm thế thoải mái, vui tươi, thể hiện một 
cách say sưa qua lời ca tiếng hát thì rất cần đến sự sáng tạo của giáo viên, những 
người trực tiếp giảng dạy trẻ.
 Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới các hình thức tổ chức giáo 
dục, các chuyên đề bồi dưỡng thường xuyên đã tạo được những thành công lớn 
đối với việc nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên mầm non cũng như 
nâng cao khả năng cảm thụ âm nhạc đối với trẻ, giúp trẻ có kĩ năng nhuần 
nhuyễn về ca hát, nhảy múa theo từng giai điệu, tiết tấu của bài hát. Từ đó trẻ có 
ham muốn đến với âm nhạc một cách hứng thú, tự nhiên.
 Bên cạnh những cái đạt được ở trên thì cũng còn nhiều mặt hạn chế như: 
Một số giáo viên chưa nắm bắt được đặc trưng phương pháp bộ môn, khả năng 
hát cũng như thể hiện tính truyền cảm của âm nhạc chưa tốt, chưa truyền tải hết 
giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của tác phẩm đến với trẻ. Mặt khác một số trẻ 
hát còn mang tính tự do, truyền khẩu, hát sai nhạc, phát âm chưa tốt, rụt rè nhút 
nhát, ngại đứng trước đám đông. 
 Từ những thực tế đó bản thân tôi luôn băn khoăn trăn trở để tìm ra 
những biện pháp giúp trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực, hứng thú, 
không gò bó mà vẫn lĩnh hội được kiến thức một cách trọn vẹn. Hiểu được điều 
đó, tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm 
nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi”, với mong muốn giúp trẻ phát triển một cách toàn diện 
về mọi mặt, đặc biệt là phát triển thẩm mỹ.
 2/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi
một cách say sưa qua lời ca tiếng hát thì rất cần đến sự sáng tạo của giáo viên, 
những người trực tiếp giảng dạy trẻ.
 Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới các hình thức tổ chức giáo 
dục, các chuyên đề bồi dưỡng thường xuyên đã tạo được những thành công lớn 
đối với việc nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên mầm non cũng như 
nâng cao khả năng cảm thụ âm nhạc đối với trẻ, giúp trẻ có kỹ năng nhuần 
nhuyễn về ca hát, nhảy múa theo từng giai điệu, tiết tấu của bài hát. Từ đó trẻ có 
ham muốn đến với âm nhạc một cách hứng thú, tự nhiên.
 Bên cạnh những cái đạt được ở trên thì cũng còn nhiều mặt hạn chế như: 
Một số giáo viên chưa nắm bắt được đặc trưng phương pháp bộ môn, khả năng 
hát cũng như thể hiện tính truyền cảm của âm nhạc chưa tốt, chưa truyền tải hết 
giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của tác phẩm đến với trẻ. Mặt khác một số trẻ 
hát còn mang tính tự do, truyền khẩu, hát sai nhạc, phát âm chưa tốt, rụt rè nhút 
nhát, ngại đứng trước đám đông. 
 Từ những thực tế đó bản thân tôi luôn băn khoăn trăn trở để tìm ra 
những biện pháp giúp trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực, hứng thú, 
không gò bó mà vẫn lĩnh hội được kiến thức một cách trọn vẹn. Hiểu được điều 
đó, tôi đã chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc 
cho trẻ 4- 5 tuổi”, với mong muốn giúp trẻ phát triển một cách toàn diện về mọi 
mặt, đặc biệt là phát triển thẩm mỹ.
III. Thực trạng.
1. Đặc điểm chung của Trường:
 Là ngôi trường mới được thành lập. Trường gồm có 520 trẻ trên 15 nhóm 
lớp với tổng số trên 47 cán bộ giáo viên - công nhân viên. Đặc biệt tôi và 1 giáo 
viên nữa được phân công phụ trách 37 cháu của lứa tuổi mẫu giáo nhỡ. Tuy 
nhiên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao bản thân tôi gặp một số 
thuận lợi - khó khăn sau:
2. Đặc điểm của lớp:
a. Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Sở - Phòng Giáo Dục cũng như 
chính quyền địa phương trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ của nhà trường.
 - Ban giám hiệu luôn quan tâm đến công tác giảng dạy của giáo viên nên 
đã tham mưu, đầu tư mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi như: Máy chiếu, 
đàn, ti vi, các loại đồ dùng, dụng cụ âm nhạc, các trang phục dân tộc... Tạo được 
ấn tượng cho các cháu khi tham gia hoạt động âm nhạc.
 - Bản thân là một giáo viên luôn có lòng nhiệt huyết, yêu nghề mến trẻ, 
đã được dự nhiều chuyên đề nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc, dự giờ dạy 
 4/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
 1. Biện pháp 1: Trau dồi chuyên môn nghiệp vụ:
 Bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật đòi hỏi giáo viên 
phải thường xuyên đổi mới, cải tiến phương pháp cũng như hình thức tổ chức 
các hoạt động giáo dục ở trên tiết dạy và ở mọi lúc mọi nơi sao cho tất cả trẻ đều 
được tham gia một cách thoải mái, hứng thú và lĩnh hội kiến thức trọn vẹn. 
Chính vì thế bản thân tôi đã không ngừng học hỏi, nghiên cứu tìm tòi tài liệu có 
liên quan như: Tạp chí giáo dục âm nhạc mầm non, xem trên vô tuyến, các loại 
sách giáo dục âm nhạc, các tài liệu chuyên đề bồi dưỡng thường xuyên. Đặc biệt 
là không ngừng nghiên cứu sách “Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình 
giáo dục mầm non” cho trẻ 4 - 5 tuổi của nhà xuất bản giáo dục Việt nam. Khi 
đã có tài liệu nghiên cứu giúp tôi có kiến thức vững vàng hơn trong việc tổ chức 
các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ.
 Ngoài việc đầu tư cho nghiên cứu tài liệu thì tôi còn tham mưu với ban 
giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn để tổ chức sinh hoạt tổ, trao đổi với nhau 
về các phương pháp dạy học tích cực và đổi mới, tổ chức dạy thể nghiệm bộ 
môn âm nhạc cho đồng nghiệp dự giờ, tham gia đóng góp ý kiến để xây dựng 
tiết dạy có hiệu quả.
2. Biện pháp 2: Tạo môi trường học tập an toàn, thân thiện cho trẻ. 
 Môi trường học tập của trẻ có vị trí quan trọng trong việc tạo tâm thế học 
tập cho trẻ. Môi trường học tập gồm có: Môi trường bên trong và môi trường 
bên ngoài. Tuy nhiên, trong phạm vi bài viết này chúng ta chỉ đề cập đến môi 
trường bên trong lớp học. Môi trường bên trong lớp học để đáp ứng được yêu 
cầu cho trẻ học tập cần phải có các điều kiện sau:
 Một là, GV cần bố trí một cách khoa học nhằm tận dụng tốt nhất diện tích 
phòng học đồng thời chú ý sắp xếp các học cụ, để tạo môi trường học thân thiện, 
thoải mái cho trẻ.
 Hai là, GV nhất thiết phải gần gũi trẻ, tạo môi trường giao tiếp giữa cô với 
trẻ, giữa trẻ với trẻ thật thân thiện để trẻ luôn có cảm giác an toàn, thoải mái 
trong bộc lộ cảm xúc, có như thế mới phát huy hết tư duy và khả năng sáng tạo 
của trẻ.
 Ba là, GV Chú ý theo dõi một cách thường xuyên cảm giác nhịp điệu, khả 
năng thẩm âm, khả năng phát âm của trẻ để có sự điều chỉnh, sửa sai cho trẻ kịp 
thời. Nên bố trí những trẻ yếu về khả năng hoạt động âm nhạc ngồi các vị trí 
thuận lợi (gần GV hoặc gần các trẻ có năng khiếu tốt) để trẻ có cơ hội tiếp xúc, 
học tập.
 6/15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4- 5 tuổi
trẻ làm quen với cách hát to - nhỏ qua bài hát. Dạy trẻ nhận biết nốt đen (Cha) 
và nốt móc đơn (Chi) qua kí hiệu màu. Ngoài ra tôi còn thường xuyên lồng ghép 
các bản nhạc nước ngoài, bản nhạc giao hưởng để cho trẻ chơi trò chơi....
 (Minh chứng hình ảnh 1,6 trang 14)
 - Thường xuyên đổi mới hình thức để giúp trẻ thấy giờ học luôn mới lạ, 
hấp dẫn, điều đó rất quan trọng để kích thích sự tò mò, phấn khởi ở trẻ. Vì vậy 
mà các tiết học hình thức phải thay đổi thường xuyên.
 Ví dụ: Có tiết tôi đưa phần nghe hát lên đầu rồi mới đến phần hát và vận 
động theo nhạc, cuối cùng là phần trò chơi. Nhưng cũng có tiết tôi lại đưa phần 
trò chơi lên đầu hoặc phần hát lên đầu rồi mới đến các phần khác. Và xen kẽ 
giữa các phần thì tôi lại chọn cách tích hợp các nội dung khác như đọc thơ, ca 
dao, đồng dao, tục ngữ...phù hợp chủ đề và nhận thức của trẻ để tạo cho tiết dạy 
sự lưu loát, trôi chảy, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức trọn vẹn.
(Minh chứng hình ảnh 4 trang 17)
 - Ngoài ra, việc lựa chọn đội hình cho trẻ hoạt động trong tiết dạy cũng rất 
 quan trọng vì trẻ 4-5 tuổi rất thích hoạt động nhưng cũng chóng mệt mỏi, nhàm 
 chán. Chính vì vậy tôi đã suy nghĩ bố trí đội hình phù hợp với nội dung bài hát 
 và cách vận động của bài đó, đảm bảo được sự nhịp nhàng giữa động và tĩnh
 Ví dụ: Khi trẻ đang chơi tự do, cô cho trẻ nghe nhạc bài “Cả nhà thương 
 nhau” để lại gần gũi bên cô, cô và trẻ cùng trò chuyện về gia đình...sau đó trẻ 
 đọc đồng dao “Đi cầu đi quán” về đội hình chữ u để hát múa bài “Múa cho mẹ 
 xem”. Tiếp theo trẻ đọc thơ “yêu mẹ” đi về 3 hàng ngang để nghe cô hát và 
 chơi trò chơi...
 (Minh chứng hình ảnh 2 trang 14)
 4. Biện pháp 4: Luyện giọng hát cho cô và trẻ.
 * Luyện giọng hát:
 Muốn tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ đạt kết quả cao thì đòi hỏi 
 người giáo viên phải có sự rèn luyện, trước hết là luyện cho mình có một giọng 
 hát nhẹ nhàng truyền cảm, hát đúng nhạc, đúng nhịp, đúng giai điệu, cao độ và 
 trường độ. Nhưng để làm được điều đó thì rất cần sự chịu khó và phải luyện tập 
 thường xuyên với nhiều hình thức khác nhau như: Tự tập hát một mình, hát 
 theo băng, hát tập thể, hát cho đồng nghiệp nghe và góp ý.
 Tôi đã lựa chọn và luyện tập những bài hát có nội dung phản ánh về 
 trường lớp mầm non, gia đình của bé, các nghành nghề quen thuộc, thế giới 
 thực vật, động vật, mùa xuân, tết cổ truyền, các loại phương tiện giao thông, về 
 quê hương đất nước và Bác Hồ...đó là những bài hát có giai điệu vui tươi, trong 
 sáng, ngộ nghĩnh, tình cảm tha thiết , tiết tấu phù hợp. Kết hợp với nét mặt, cử 
 8/15