SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ

 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ ( Lý do chọn đề tài).
 “Trẻ em là mầm non của đất nước”. Bởi vậy, chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ 
em chính là góp phần xây dựng tương lai cho đất nước ngày một tươi sáng hơn. 
Việc chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng trong sự 
nghiệp giáo dục - là cơ sở hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ sau 
này. Nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và môn tạo hình nói riêng là việc làm 
cần thiết để phát huy khả năng tưởng tượng và sự khéo léo của trẻ.
 Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn tạo hình là loại hình nghệ 
thuật phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng phong 
phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình trẻ được thử sức 
mình trong việc thể hiện và cải tạo thế giới riêng của mình. Hoạt động tạo hình còn 
phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo, khả năng phối hợp giữa 
mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản (vẽ, nặn, xé dán cắt.). Đặc biệt, trong 
giờ học vẽ trẻ thích tự tay vẽ được một cái gì đó dù các hình còn đơn giản như ngôi 
nhà, cái cây, bông hoa, ô tô... nhưng mang lại cho trẻ cảm xúc thực sự khi tạo ra 
được 1 sản phẩm. Còn đối với những gì trẻ không thích, không hứng thú thì trẻ sẽ 
vẽ đại khái cho xong và cảm thấy hài lòng hơn nữa tư duy của trẻ gắn liền với cảm 
xúc, ý muốn chủ quan nên trẻ ghi nhớ những gì trẻ cảm thấy thích thú và say mê 
thực hiện ý tưởng của mình. Hơn nữa, giờ vẽ còn hình thành ở trẻ những kỹ năng 
như ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút. Đó là những kỹ năng rất cần thiết cho trẻ và 
cũng là bước đệm cho trẻ sau này bước vào lớp 1.
 Căn cứ sự chỉ đạo của Ban giám hiệu về đẩy mạnh nhiệm vụ “Nâng cao chất 
lượng hoạt động tạo hình cho trẻ” đối với toàn thể cán bộ giáo viên trong trường. 
Mục đích làm cho toàn thể cán bộ giáo viên trong trường nhận thức sâu sắc trong 
việc giúp trẻ phát huy năng khiếu bẩm sinh vốn có trong con người trẻ góp phần 
thực hiện tốt chuyên đề mà ngành Giáo dục đã đề ra.
 Với trẻ mầm non khi tham gia hoạt động tạo hình, là cách giúp trẻ tái tạo lại 
hình tượng các đồ vật, hiện tượng quen thuộc mà trước đó chúng đã tri giác được. 
Chính yếu tố đó góp phần thúc đẩy tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển. 
Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể thúc đẩy tư duy trực quan hình tượng của trẻ 
phát triển? 
 Xuất phát từ đặc điểm trên, tôi thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo việc cần 
phải giải quyết khi hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ, đó là phải tạo cho trẻ 
 1/24 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
 Giáo viên có trình độ chuyên môn nắm vững các kỹ năng dạy tạo hình và 
nhiều năm dạy mẫu giáo.
 Là một giáo viên trẻ yêu nghề, mến trẻ, luôn tận tụy với công việc. Luôn trau 
dồi kiến thức để trẻ luôn có những tiết học hay và thú vị.
 Lớp học rộng rãi, thoáng mát
 38 % trẻ có khả năng tạo hình trong đó 5% trẻ có khẻ năng tạo hình tốt.
 2.2. Khó khăn
 - Nhiều trẻ kỹ năng vẽ còn yếu, bài tạo hình chưa sang tạo, chưa biết cách 
sắp xếp bố cục bức tranh, chưa biết phối hợp các mảng mầu, và chưa biết nhận xét 
tranh
 - Một số trẻ còn mải chơi, không hứng thú tập trung chú ý trong giờ học
 - Nhiều phụ huynh chưa nhận thức được hết về tầm quan trọng của việc học 
tạo hình nên chỉ chú trọng các môn: Cho trẻ làm quen với Tiếng Anh, làm quen với 
toán, làm quen với văn học, đọc thơ kể chuyện, học chữ... và coi môn hoc tạo hình 
chỉ là môn phụ
 - Có một số phụ huynh tuy cũng quan tâm tới việc học tạo hình của trẻ, song 
phương pháp dạy trẻ còn thiếu khoa học như: còn cầm tay trẻ vẽ, hay vẽ cho trẻ tô 
mầu, cát dán hộ trẻ ... Do đó, tôi thấy cũng khó khăn trong khi rèn trẻ.
 3. Một số biện pháp kích thích trẻ 4 – 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ 
tạo hình
 Để trẻ hoạt động tích cực trong giờ học vẽ, nâng cao chất lượng tạo hình. Tôi 
đã áp dụng một số biện pháp giảng dạy sau:
 3.1. Biện pháp 1: Khảo sát, nắm bắt khả năng của trẻ
 Để luôn nắm bắt được tình hình của từng trẻ,khả năng tạo hình của từng trẻ. 
Chính vì vậy mà ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát phân loại khả năng 
tạo hình của trẻ để nắm tình hình chất lượng của lớp.
 Để nắm bắt được khả năng của trẻ ,tôi đã thường xuyên cho trẻ làm các bài 
tạo hình từ dễ đến khó hơn.Từ đó tôi phân ra được bạn nào tốt,bạn nào yếu,để đưa 
ra các biện pháp cho từng nhóm bạn.
 Tôi còn thường xuyên hỏi,khơi gợi ý tưởng của trẻ.Từ đó biết được trẻ nào 
có khả năng quan sát,ghi nhớ tốt thì trẻ đó có nhiều sáng tạo.
 Qua quá trình khảo sát tôi đã nhận biết được khả năng tạo hình của trẻ: 
 3/24 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
 - Bảng treo tranh của trẻ là một tấm nhựa thể hiện bầu trời đêm có điểm 
nhấn là vầng trăng cổ tích và dải ánh sáng bạc có điểm xuyết bằng các bóng điện 
nhấp nháy. Với bảng treo sản phẩm này khi trẻ dán các bức tranh của mình lên 
trông sẽ rất đẹp và lung linh, điều đó giúp trẻ thích thú và tự tin hơn.
 Ví dụ 3: Vẽ về biển
 - Tôi cho trẻ gấp thuyền, ca nô, tàu thuỷ... từ chiều hôm trước, và chuẩn bị 3 
bến cảng. Một bến vẽ thuyền, 1bến vẽ ca nô, 1bến vẽ tàu thuỷ.
 - Vào giờ học tôi cho trẻ đi lấy đồ dùng trẻ gấp được và hỏi: “Hôm trước các 
con đã gấp được những cái gì? Thuyền buồm, tàu thuỷ... là những phương tiện gì? 
Nó hoạt động ở đâu? Vậy con thích chơi trò chơi với đồ chơi các con đã tạo được 
không? Cô đã thiết kế được các bến cảng cho tàu thuỷ, thuyền buồm, ca nô và 
chúng mình cùng chơi trò chơi cho các phương tiện đó về đúng bến của mình nhé. 
 - Sau khi chơi xong tôi cho trẻ ngồi xung quanh mình và hỏi: “Các con 
thường nhìn thấy thuyền, ca nô, tàu thuỷ hoạt động ở đâu? Vậy những ai đã được đi 
biển rồi? Các con thấy biển như thế nào? ” Trẻ kể theo hiểu biết của trẻ. Và cho trẻ 
xem 3 bức tranh vẽ về biển được cô xắp xếp nội dung bố cục vào thời gian khác 
nhau. Để trẻ tự nhận xét các bức tranh vẽ về biển theo ý hiểu của mình. Bằng ngôn 
ngữ miêu tả, tôi hướng trẻ nhận xét về vẻ đẹp của các bức tranh qua nội dung, mầu 
sắc, bố cục xắp xếp: về cảnh biển lúc bình minh, buổi trưa và cảnh biển khi hoàng 
hôn buông xuống
 - Có thể nói hiệu quả ngôn ngữ miêu tả rất cao giúp trẻ tái tạo, hình dung một 
cách sinh động. Khi trẻ đã có kiến thức về biển, tôi sẽ hỏi trẻ thích vẽ biển vào thời 
điểm nào, có những gì ở biển, rồi gợi ý cho trẻ cách vẽ bãi cát, sắc xanh của mây 
trời, của làn nước, hình dạng của thuyền buồm, dãy núi, cánh chim hải âu bay lượn. 
 Kết quả không những trẻ khá vẽ được mà những trẻ yếu cũng tạo ra sản 
phẩm có nội dung và mầu sắc bức tranh thật sinh động.
 Ngoài ra tôi còn cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội, giúp trẻ có cảm xúc 
tốt. Trên cơ sở đó, bộc lộ trí tưởng tượng sáng tạo bằng các đường nét đơn giản có 
tính khái quát cao, mầu sắc tươi sáng và quan trọng là trẻ sẽ gửi vào đó các ấn 
tượng của mình về thế giới xung quanh.
 Ví dụ: Những giờ học cho trẻ học ngoài trời để tiếp xúc với thiên nhiên như: 
Vẽ hoa mùa xuân, vẽ trường mầm non, vẽ vườn cây ăn quả, vẽ theo ý thích, thổi 
hoa từ màu nước, làm cây quất, làm cây thông Noel...
 Với cách thay đổi các hình thức vào bài, các tiết học tôi thấy trẻ có cảm giác 
sảng khoái, hứng thú và bài có kết quả cao.
 5/24 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
 Sử dụng các con vật tự tạo trong giờ học khám phá
 - Khi trẻ tham gia các hoạt động hằng ngày bất kể lúc nào có thể khơi gợi ý 
tưởng để trẻ thực hiện không nhất thiết phải ngay lúc đó mà khi nào có điệu kiện 
cho trẻ thực hiện.
Ví dụ: Văn học:
 - Kết thúc tiết học, cho trẻ vẽ hoặc tô mầu nhân vật trong truyện...
 - Giáo viên vẽ những câu chuyện sáng tạo cho trẻ tô màu, khi trẻ tô màu trẻ 
được củng cố kỹ năng tô màu hơn nữa được quan sát kỹ tranh giúp trẻ có nhiều 
sang tạo hơn khi kể chuyện.
 3.4. Biện pháp 4: Tạo hứng thú cho trẻ thông qua các sự kiện
 Với tôi hoạt động tạo hình không chỉ là hoạt động học tập mà tôi còn muốn 
trẻ thể hiện tình cảm, cảm súc của mình thông qua tác phẩm tạo hình đó. Một tác 
phẩm của trẻ khi hoàn thành ngoài việc làm theo yêu cầu của cô giáo hay ý thích 
của trẻ mà tôi còn muốn trẻ cảm nhận và thể hiện được ý nghĩa của nó. Và không 
thể bỏ qua những sự kiện ý nghĩa trong năm học, những ngày lễ ngày kỹ niệm như 
ngày sinh nhật của các bé hay những ngày lễ lớn: trung thu, ngày nhà giáo Việt 
Nam, ngày phụ nữ Việt Nam 20-10, noel, tết, ngày phụ nữ thế giới 8-3, ngày quốc 
tế thiếu nhi đó là những động lực cho trẻ làm những món quà để tặng cho người trẻ 
thương yêu, những người mà trẻ quan tâm, hay để trang trí cho những ngày lễ trẻ 
sẽ hứng thú và làm một cách say mê.
 Ví dụ:
 - Vào ngày 8/3 ngày của bà của mẹ tôi gây hứng thú cho trẻ bằng những 
món quà ý nghĩa mà con có thể tặng mẹ, tặng bà những người mà trẻ yêu quý nhất. 
 7/24 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
 Vì lẽ đó, muốn thu hút trẻ vào giờ học vẽ, ngoài các bức tranh bằng mầu 
nước, mầu sáp, tôi còn sưu tầm nhiều tranh nghệ thuật, tranh dân gian, tranh Đông 
Hồ ... và làm thêm nhiều tranh bằng các chất liệu khác nhau như: tranh vườn cây ăn 
quả bằng đất nặn, tranh ngôi nhà của bé bằng nguyên liệu thiên nhiên (như lá cây, 
các loại hạt ...), những vật liệu nhân tao tranh chùa một cột bằng len, vải vụn, bằng 
hột hạt.... 
 Tranh được làm từ đất màu
 9/24 Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi tích cực tham gia hoạt động trong giờ học vẽ
3.6. Sử dụng sản phẩm đẹp của trẻ làm đồ dùng trực quan
 Không phải với tất cả các hoạt động tạo hình của trẻ đều phải sử dụng đồ 
dùng trực quan như vậy nhưng cách sử dụng đồ dung trực quan do các anh chị lớn 
tuổi hơn làm ra sẽ gây được sự chú ý và tạo hứng thú đáng kể cho trẻ. 
 Ví dụ: Vẽ tranh về một cảnh đẹp quê hương
 Tranh của bé lớp mẫu giáo lớn Tranh của bé lớp mẫu giáo nhỡ
 Dưới nét vẽ rất ngộ nghĩnh của trẻ mẫu giáo lớn trẻ dễ dàng quan sát các hình 
ảnh Lăng Bác, Chùa Một Cột, Vịnh Hạ Long, Khuê Văn Các...và từ đó tiếp nhận 
các đường nét dễ hiểu và sáng tạo thêm cho bài vẽ của mình.
 3.7. Sử dụng màu sắc
 3.7.1 Sử dụng màu sắc của nền giá treo tranh:
 Thông thường sau các hoạt động tạo hình giáo viên thường treo tranh của trẻ 
lên giá có kẹp di động hoặc giá cố định bắt vít lên tường hoặc trưng bày sản phẩm 
lên bàn tuy nhiên qua quá trình thực hiên tôi thấy rằng thay đổi cách trưng bày sản 
phẩm của trẻ một chút sẽ giúp ích rất nhiều cho nhận thức, hứng thú của trẻ cũng 
như tăng tính thẩm mỹ của sản phẩm.
 Ví dụ: Dùng tấm nhựa dán lên đó màu xanh lam nhạt có trang trí những 
khuôn mặt với các biểu cảm khác nhau rất thích hợp cho dán các sản phẩm tranh về 
đề tài bản thân bé và gia đình 
 11/24