SKKN Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non tại Trường mầm non Cam Thượng

 2/15
 ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BA VÌ
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
 MÃ SKKN
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
 MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC LỄ GIÁO CHO TRẺ 
 MẪU GIÁO 4-5 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON
 Lĩnh vực/Môn : Giáo dục mẫu giáo
 Cấp học : Giáo dục mầm non
 Tên tác giả : Quách Thị Thanh Huyền
 Đơn vị công tác : Trường mầm non Cam Thượng
 Chức vụ : Giáo viên mầm non 
 Năm học 2022-2023
Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 4/15
 Rút ra bài học kinh nghiệm sau khi thực hiện đề tài để có những kế hoạch 
giảng dạy cho các năm học tiếp theo và đề xuất kiến nghị với Ban giám hiệu tiếp 
tục có kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên về kiến thức giáo dục lễ giáo và những 
biện pháp hữu hiệu để giáo viên thực hiện được tốt hơn.
 4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
 * Đối tượng nhiên cứu:
 Căn cứ vào nội dung, yêu cầu của đề tài tôi đã chọn trẻ mẫu giáo nhỡ 4 tuổi B2 
trường mầm non Cam Thượng.
 * Phạm vi nghiên cứu:
 -Thời gian nghiên cứu từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 3 năm 2023 tại lớp 
4 tuổi B2 trường mầm non Cam Thượng.
 - Số trẻ : 27 trẻ.
 * Thời gian nghiên cứu:
 - Từ tháng 9 năm 2022 đến thánh 3 năm 2023 tại lớp 4 tuổi B2
 5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
 - Phương pháp nghiên cứu lí luận
 - Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
 - Phương pháp thực nghiệm sư phạm
 - Phương pháp thống kê
 6. THỜI GIAN VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU
 - Tháng 9/2022: Khảo sát trẻ trong lớp tôi quản lý.
 - Tháng 10,11,12/2022, 1/2023: Căn cứ thực trạng, đưa ra giải pháp và áp 
dụng biện pháp vào thực tiễn.
 - Tháng 2/2023: Phân tích kết quả thực tế và tổng kết đúc rút kinh nghiệm. 
 - Tháng 3/2023: Viết hoàn chỉnh sáng kiến nghiên cứu.
 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 6/15
 - Bản thân tôi luôn yêu nghề mến trẻ, ham học hỏi nâng cao trình độ 
chuyên môn.
 Luôn tìm tòi các bài thơ, bài hát, câu chuyện, tranh ảnh có nội dung về giáo 
dục lễ giáo để dạy trẻ.
 - Số lượng trẻ đi lớp đông và chuyên cần. Hầu hết trẻ đều đến trường từ độ 
tuổi nhà trẻ nên đã phần nào thích nghi với trường lớp, bè bạn.
 b. Khó khăn:
 - Trẻ còn chưa mạnh dạn, chưa tự tin còn nhút nhát, thụ động.
 - Tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, phim ảnh, một số trò chơi không lành 
mạnh đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển nhân cách của trẻ.
 - Nhận thức của trẻ không đồng đều nên việc truyền thụ kiến thức đến trẻ 
còn gặp nhiều khó khăn.
 - Trong thực tế hiện nay trẻ mầm non chưa thực sự có nề nếp lễ giáo tốt. 
Nhiều trẻ trong giao tiếp còn nói thiếu chủ ngữ với người lớn tuổi, hay nói trống 
không, ra vào lớp không xin phép, nói năng không biết dạ thưa, không biết khi 
đưa đồ cho người khác phải đưa 2 tay, không biết xin lỗi khi làm sai, tranh giành 
đồ chơi với bạn, chưa quan tâm đến cảm xúc vui, buồn của bạn. Chính lối sống 
vô tâm của người lớn đã ảnh hưởng đến trẻ.
 - Nhiều phụ huynh còn quá nuông chiều trẻ, luôn đáp ứng mọi thứ theo yêu 
cầu của trẻ. Đa phần phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. 
Nhiều phụ huynh còn chưa gương mẫu trong các hành vi tại gia đình. 
 - Giáo viên chưa có nhiều hình thức sáng tạo, thiết thực để giáo dục lễ giáo 
cho trẻ. vẫn còn lúng túng khi thực hiện nội dung này.
 c, Khảo sát số liệu trước khi thực hiện đề tài:
 Qua khảo sát thực tế về kĩ năng lễ giáo của trẻ lớp tôi, tôi đã nhận thấy kết 
quả khảo sát chất lượng hành vi lễ giáo cho trẻ đầu năm và thu được kết quả như 
sau:
 STT Nội dung Số trẻ đạt
 1 Biết chào hỏi 13/27 = 48,1%
 2 Biết xưng hô lễ phép 12/27= 44,4%
 3 Biết cảm ơn, xin lỗi 14/27= 51,8 %
 4 Biết giữ gìn cất đồ chơi theo đúng quy định 11/27= 40,7%
 5 Biết giữ gìn thân thể, vệ sinh môi trường 13/27= 48,1%
 6 Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp 11/27= 40,7%
 7 Trẻ thể hiện lòng biết ơn với mọi người 13/27= 48,1%
 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 8/15
ảnh có liên quan đến nội dung bài hát và dán kèm để các cháu vừa thuộc bài hát, 
vừa xem hình ảnh, như vậy các cháu sẽ khắc sâu bài học này hơn.
 Từng tháng tôi lên kế hoạch có yêu cầu nội dung cao hơn, bên cạnh đó tôi 
thay tranh ảnh bài thơ có nội dung phù hợp với sự kiện từng tháng. Góc tuyên 
truyền thường để ngoài cửa tiện cho phụ huynh dễ nhìn, qua đó giúp cho các bậc 
phụ huynh biết được kế hoạch chăm sóc của nhà trường để có hướng nhắc nhở 
con cái.
 Kế hoạch giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo nhỡ
 Tháng Nội dung giáo dục lễ giáo
 9 Giáo dục trẻ chào hỏi
 10 Giáo dục trẻ biết xưng hô lễ phép
 11 Giáo dục trẻ biết nói lời cảm ơn, xin lỗi
 12 Giáo dục trẻ biết giữ gìn cất đồ chơi theo đúng quy định
 1 Giáo dục trẻ biết giữ gìn thân thể, vệ sinh môi trường
 2,3 Giáo dục trẻ biết mạnh dạn trong giao tiếp
 3,4,5 Giáo dục trẻ thể hiện lòng biết ơn với mọi người 
 Mỗi tháng tôi đều đưa ra hoạt động giáo dục lễ giáo trọng tâm và bên cạnh 
đó còn tiếp tục thực hiện những hoạt động giáo dục lễ giáo bổ trợ khác làm sao 
cho các nội dung thực hiện song hành và đem lại hiệu quả giáo dục lễ giáo cao 
nhất cho trẻ.
 Ví dụ: Tháng 9 tôi đưa ra nội dung giáo dục lễ giáo cho trẻ với trọng tâm là 
giáo dục trẻ chào hỏi.Tôi hướng dẫn trẻ khi chào các con phải khoanh tay cúi 
gập người thể hiện sự tôn trọng với người được chào. Tôi lựa chọn xoáy sâu vào 
hoạt động trọng tâm bằng các hình thức khác nhau: xem video, trải nghiệm tình 
huống thực tế, chọn tình huống sai.Tuy nhiên bên cạnh đó tôi còn kết hợp 
giáo dục trẻ biết xưng hô lễ phép, biết cảm ơn, xin lỗi,..Qua việc mỗi tháng 
đưa ra trọng tâm giáo đục lễ giáo như vậy thì các hành vi lễ giáo văn minh của 
trẻ sẽ được duy trì lặp đi lặp lại giúp trẻ khắc sâu hơn, tự giác thực hiện không 
cần nhắc nhở.
 Ngoài ra tôi còn sưu tầm tranh truyện, sách báo nhi đồng có hình ảnh và 
nội dung về lễ giáo phù hợp với trẻ, để đến giờ hoạt động chơi trẻ về góc học tập 
có thể mở ra xem.
 Thật tuyệt vời khi tuổi thơ của con được vun bồi bằng những câu chuyện cổ 
tích, những câu chuyện giáo dục đức hạnh, những tấm gương người tốt việc 
tốt... Những câu chuyện ấy không chỉ nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ mà còn nuôi 
dưỡng nhân cách tốt đẹp cho các con. Sau mỗi câu chuyện các con sẽ được các 
cô giảng giải về nội dung và ý nghĩa của câu chuyện. Mỗi câu chuyện lại ẩn 
 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 10/15
cách của từng trẻ. Chính vì thế tôi theo dõi, quan sát, lắng nghe để kịp thời uốn 
nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen 
văn minh trong giao tiếp.
 Ví dụ: Trẻ được đóng vai mẹ, bố, người bán hàng, người nấu ăn, y tá, bác 
sĩ
 Lợi dụng vào đặc điểm sẵn có này tôi tích cực lồng ghép giáo dục lễ giáo 
vào các hoạt động vui chơi ở góc. Tôi nhập vai chơi cùng trẻ quan sát và lắng 
nghe những lời đối thoại của các cháu để kịp thời uốn nắn khi có những biểu 
hiện chưa chuẩn mực từ đó hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi văn 
minh trong giao tiếp.
 Qua hoạt động vui chơi cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp, 
trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình, trẻ hết nói trống 
không, biết nói và trả lời những câu hỏi đầy đủ
 Hình ảnh4: Ttrẻ chơi đóng vai bác sĩ khám bệnh, chơi bán hàng 
 Biện pháp 3: Ứng dụng công nghệ thông tin và việc giáo dục lễ giáo 
cho trẻ thông qua các hoạt động học
 Từ trước đến nay mỗi khi nhắc đến giáo dục lễ giáo cho trẻ chúng ta 
thường nghĩ ngay đến việc ngồi nghe những tiết học khô khan với những bức 
tranh minh họa. Trẻ sẽ chỉ ngồi nghe thụ động, không trực tiếp được thảo luận 
cùng nhau vì thế trẻ sẽ chán.Vì vậy tôi đã lựa chọn biện pháp đưa ứng dụng 
công nghệ thông tin vào giảng dạy và kết hợp giáo dục cho trẻ thông qua các 
hoạt động học.
 Giáo dục đạo đức cho trẻ thông qua việc học tập mà phát huy giáo dục lễ 
giáo. Thông qua hoạt động nhận thức nhằm trau dồi cho trẻ những tri thức cần 
thiết về cuộc sống xung quanh mà giúp trẻ gắn bó với quê hương, biết yêu quý 
người lao động, có ý thức bảo vệ thiên nhiên, có những hành vi văn minh, làm 
giàu vốn tri thức về cuộc sống của trẻ, thông qua các hình tượng nghệ thuật giáo 
dục tình cảm về đất nước, con người, thiên nhiên, xây dựng cho trẻ những tri 
thức và kinh nghiệm về đạo đức giúp trẻ nhận biết được điều tốt, điều xấu, thúc 
đẩy hành vi lễ giáo cho trẻ. Thông qua hoạt động học tập cô giáo từng bước giáo 
dục trẻ có ý thức kỷ luật, kỹ năng, biết chủ động tự lực vượt qua khó khăn để 
hoàn thành công việc được cô giáo giao cho.
 Giáo dục lễ giáo cần được lồng ghép, tích hợp vào các hoạt động như: 
Khám phá khoa học, kể chuyện, đọc thơ, hát múa, toán, Tiết dạy giúp trẻ 
hướng tới những cảm xúc, tình cảm từ đó hình thành cho trẻ những thói quen 
hành vi lễ phép.
 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non 12/15
 Cô giáo dục cháu yêu cái thiện, ghét cái ác. Hình thành lòng nhân ái đối với 
người xung quanh.
 Ví dụ truyện “ Kiến con đi xe ô tô”. Qua câu truyện cô giáo dục các con 
biết nhường nhịn, yêu thương, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau.
 Hình ảnh 6: Trẻ đi xe buýt.
 * Giờ âm nhạc: Bài “Bông hoa mừng cô”
 Cô giáo dục trẻ khi trao hoặc nhận quà từ người lớn phải bằng hai tay, khi 
nhận quà phải nói lời cảm ơn.
 Sau một thời gian thực hiện chất lượng những thói quen lễ giáo lớp tôi 
tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi, biết nói lời cảm ơn, yêu mến cô giáo, bạn bè tôi 
thấy vui mừng và tiếp tục áp dụng.
 Biện pháp 4: Giáo dục lễ giáo mọi lúc, mọi nơi
 Giáo dục lễ giáo cho trẻ mọi lúc mọi nơi là 1 biện pháp quan trọng góp 
phần hoàn thiện nhân cách cho trẻ. Cô luôn nhắc nhở, giáo dục trẻ thường xuyên 
để hình thành thói quen “ lễ giáo” cho trẻ.
 * Giờ đón, trả trẻ
 Để giáo dục lễ giáo đạt hiệu quả thì việc chào hỏi phải thực hiện thường 
xuyên tạo ra một thói quen trong kỹ năng sống hằng ngày của trẻ.
 – Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố 
mẹ trẻ.
 – Trẻ đến lớp chào cô, khi chào chúng ta nên quan sát từng cử chỉ, thái độ 
của trẻ chúng ta nên hướng dẫn nhắc nhở trẻ từng thái độ như: vòng tay trước 
ngực, nhìn về phía cô, gập người, giọng nói nhẹ nhành nói : Con chào cô ạ! rồi 
nhắc nhở trẻ chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp học. Khi bố mẹ đón về trẻ cũng biết 
khoanh tay cúi chào cô giáo, không vội vàng, xô đẩy nhau, xin phép cô ra về. Cô 
dặn trẻ ra về ngoan, nghe lời ông bà, bố mẹ. Từ những việc tưởng chừng nhỏ bé 
như lời chào nhưng lại rất ảnh hưởng đến quá trình phát triển nhân cách sau này 
của trẻ.
 Hình ảnh 7: Trẻ khoang tay cúi người chào cô.
 *Qua giờ ăn
 Trước giờ ăn cô cho trẻ xếp hàng đi rửa tay. Sau đó cho trẻ về bàn đọc bài 
thơ “Cảm ơn” để giáo dục trẻ biết quý trọng công lao của người nông dân. Khi 
có cơm thì trẻ khoanh tay mời cô, mời các bạn ăn cơm. Khi ăn thì ăn hết suất, 
không làm rơi vãi cơm, khi ho phải che miệng, không nói chuyện trong khi ăn. 
Khi cô lấy cơm giúp trẻ, trẻ biết nói “Con cảm ơn cô!”“ Con xin cô!”. Qua đó 
giáo dục trẻ có hành vi, thói quen văn minh khi ăn uống.
 Hình ảnh 8: Trẻ xếp hàng rửa tay.
 Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi ở trường mầm non