SKKN Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non

 2
 Bên cạnh đó, vì mục tiêu giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia 
đình ít đi, thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá, trẻ muốn gì được nấy, 
đây cũng là vấn đề không nhỏ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề giáo dục lễ giáo cho 
trẻ. Một số phụ huynh chưa hiểu tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo cho con 
em ở lứa tuổi mầm non, nên thường khoán trắng cho giáo viên.
 Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục lễ giáo cho trẻ luôn được chú 
trọng và đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa cao đâu đó vẫn còn 
những câu nói cụt, nói què, những hành vi thiếu văn minh. Vậy làm thế nào? 
Và bằng cách nào? để vệc giáo dục lễ giáo cho trẻ mang lại hiệu quả cao. Đây 
là vấn đề cấp bách của toàn xã hội không phải của riêng ai.
 Trăn trở với mục tiêu chung của ngành giáo dục, vấn đề cấp bách của toàn 
xã hội là người giáo viên mầm non tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy 
rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ hiện nay đang là vấn đề bức xúc, là việc làm 
cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục trẻ không riêng bậc học mầm non 
mà còn nhiều bậc học khác. Đặc biệt, năm nay tôi được phân công dạy lớp mẫu 
giáo 4-5 tuổi. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài:” “ Một số biện pháp 
giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non” để góp một phần 
nhỏ bé của mình vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp 
phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ.
 2. Mục đích nghiên cứu: 
 - Tìm ra một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi trong trường 
mầm non.
 3. Đối tượng nghiên cứu:
 - Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm 
non.
 4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm:
 - Trẻ mẫu giáo 4 tuổi B2 Trường MN Phú Cường
 - Số trẻ : 25 trẻ.
 5. Phương pháp nghiên cứu: 
 - Phương pháp quan sát.
 - Phương pháp điều tra.
 - Phương pháp đàm thoại.
 - Phương pháp tuyên truyền. 
 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
 - Đề tài thực hiện và áp dụng tại trường Mầm non Phú Cường.
 - Thời gian từ tháng 9/2020 đến tháng 4/2021. 4
như: Nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi 
 3. Khảo sát thực trạng.
 * Khảo sát thực tế .
 -Tổng số: 25 cháu - Nam: 14
 - Nữ: 11
 - Trong quá trình thực hiện, tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn 
sau:
 * Thuận lợi:
 - Về phía nhà trường, lớp: 
 Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo cấp trên, của Phòng 
Giáo dục và Đào tạo huyện Ba Vì.
 Ban giám hiệu vững về chuyên môn, luôn chỉ đạo sát sao kiểm tra thường 
xuyên đến từng giáo viên, luôn tạo cơ hội cho giáo viên được bồi dưỡng chuyên 
môn, tạo mọi điều kiện để giáo viên thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non 
mới.
 Ban giám hiệu luôn quan tâm đầu tư cơ sở vật chất. 
 Môi trường trong và ngoài lớp học sạch sẽ, thoáng mát. Trang thiết bị, đồ 
dùng,...của lớp tương đối đầy đủ.
 Lớp được phân công đủ 2 giáo viên.
 - Về giáo viên:
 Đa số giáo viên đều thấy được vai trò của giáo dục lễ giáo cho trẻ, đây chính 
là con đường nhanh nhất và ngắn nhất giáo dục nhân cách cho trẻ. Do đó giáo viên 
luôn tự mình học hỏi, tìm tòi qua đồng nghiệp, sách bào, các phương tiện thông tin 
đại chúng để có thêm kiến thức giáo dục lễ giáo cho trẻ thông qua các hành vi 
trong cuộc sống hay trong những câu chuyện, bài hát, bài thơ
 - Về phụ huynh:
 Đặc biệt là sự ủng hộ quan tâm của đại đa số phụ huynh trong công tác 
chăm sóc giáo dục lễ giáo cho trẻ đã tạo động lực rất lớn về tinh thần cho giáo 
viên tiếp tục cố gắng. Đa số phụ huynh lớp rất nhiệt tình, luôn giúp đỡ và phối 
kết hợp với cô giáo trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ.
 - Về học sinh:
 Trẻ đồng đều về lứa tuổi.
 Trẻ đi học chuyên cần cao nên đảm bảo quá trình dạy và học của cô và trò 
không bị gián đoạn.
 * Khó khăn.
 Nhận thức của trẻ chưa đồng đều nên việc truyền thụ kiến thức đến trẻ 
còn gặp rất nhiều khó khăn. 6
 + Còn đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua 
lau dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng.
 Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi trẻ chơi xong thu dọn đồ 
chơi gọn gàng và ngăn nắp. 
 Ở lớp tôi có thùng đựng rác ở cửa sau của lớp, tôi thường lồng ghép vào 
tất cả các hoạt động và mọi lúc mọi nơi để nhắc nhở trẻ sau khi ăn quà vặt, uống 
sữa thì phải biết vứt rác vào giỏ để giữ vệ sinh chung và trẻ thực hiện tốt, nhất là 
sau hoạt động tạo hình cắt, xé, dán trong lớp trẻ biết nhặt không còn mảnh giấy 
vụn nào rơi xuống sàn và bỏ vào sọt rác.
 Trong hoạt động vệ sinh việc giáo dục thói quen vệ sinh tôi cũng thực 
hiện với trẻ lớp tôi, đầu tiên tôi hướng dẫn trẻ các thao tác vệ sinh theo trình tự, 
tôi thường nhắc nhở và theo dõi trẻ thực hiện, hỗ trợ trẻ khi cần thiết, dùng tranh 
ảnh, truyện, thơ và đồ vật minh họa các thao tác vệ sinh và trò chuyện với trẻ, 
giúp trẻ hiểu ý nghĩa của việc vệ sinh cá nhân, ban đầu cô làm mẫu cho trẻ xem, 
sau đó giúp trẻ thực hành, dần dần khi trẻ đã quen, giảm dần sự giúp đỡ, tiến tới 
cho trẻ tự làm hoàn toàn.
 Khi trẻ chơi ở các góc, cho trẻ đến xem và trò chuyện giáo dục hành vi 
của trẻ đối với mọi người, mọi vật xung quanh đàm thoại với trẻ những hành vi 
văn minh trong giao tiếp.
 Trong các giờ hoạt động xé dán hoặc giờ nêu gương cuối tuần, tôi thường 
nhắc trẻ bỏ rác vào thùng rác để giữ vệ sinh chung cho lớp đến nay hầu như các 
cháu đã có ý thức, kỹ năng giữ gìn vệ sinh chung, không còn cảnh vức rác bừa 
bãi như đầu năm học nữa.
 4.2. Ứng dụng công nghệ thông tin vào giáo dục lễ giáo cho trẻ 
thông qua các môn học.
 Để việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy đòi hỏi người giáo 
viên mầm non không chỉ có năng lực sư phạm mà còn cần có những kinh 
nghiệm trong việc phối kết hợp giữa giáo án điện tử và phần giảng dạy của cô để 
việc ứng dụng tin học thực sự đem lại hiệu quả giáo dục cao.
 Ứng dụng CNTT trong giáo dục mầm non tạo ra một môi trường dạy và 
học có sự tương tác cao, sống động, tạo sự hứng thú và hiệu quả cao của quá 
trình dạy học đa giác quan cho trẻ.Những nội dung, tư liệu bài giảng giới thiệu 
cho trẻ mang tính chân thực, phong phú, góp phần nâng cao hiệu quả học 
tập của học sinh. Với bài giảng điện tử trẻ có thể làm quen với những hiện tượng 
tự nhiên, xã hội mà trẻ khó có thể tự bắt gặp trong thực tế.
 Bên cạnh đó, giáo viên mầm non cũng có thể chủ động khai thác tìm kiếm 
nguồn tài nguyên giáo dục qua mạng thông tin truyền thông, Internet,Đây là 8
được lấy món đó chứ không tự tiện mà lấy chơi. Sau mỗi lần mượn thì trẻ phải 
nhớ cảm ơn và không được làm hư đồ chơi của bạn.
 Khi trẻ biết cách nhường nhịn chia sẻ với bạn thì tôi sẽ khen và động viên 
để trẻ được khích lệ khi biết chia sẻ với bạn. Từ những lời khen đó trẻ sẽ biết là 
việc mình vừa làm là đúng và sẽ cảm thấy vui với việc mình vừa làm
 * Giáo dục lễ giáo qua hoạt động góc 
 Thông qua các hoạt động góc trẻ được thực hành, được trải nghiệm các 
vai khác nhau trong cuộc sống hàng ngày của người lớn, trẻ tái hiện lại những 
công việc mà người lớn làm hàng ngày.
 Minh chứng 5: Trẻ giao tiếp trong khi chơi
 Ví dụ: Trẻ được đóng vai mẹ, bố, người bán hàng, người nấu ăn, y tá, bác 
sĩ, cô giáo 
 Lợi dụng vào đặc điểm sẵn có này tôi tích cực lồng ghép giáo dục lễ 
giáo vào các hoạt động vui chơi ở góc. Tôi nhập vai chơi cùng trẻ quan sát và 
lắng nghe những lời đối thoại của các cháu để kịp thời uốn nắn khi có những 
biểu hiện chưa chuẩn mực từ đó hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi văn 
minh trong giao tiếp.
 Ví dụ: Qua trò chơi bán hàng:
 + Người bán hàng: Chào bác! Bác mua gì ạ?
 + Người mua: Cô ơi! Bao nhiêu một đĩa dưa hấu vậy cô?
 Ví dụ: Qua trò chơi phân vai – y tá – bác sĩ.
 – Trẻ đóng vai bác sĩ thăm hỏi bệnh nhân ân cần, nhẹ nhàng, biết cách 
xưng hô cho phù hợp với từng bệnh nhân, hỏi bệnh nhân đau ở chỗ nào? Đau ra 
sao?Bác sĩ kê đơn thuốc cho bệnh nhân.
 Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận 
thuốc và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.
 Qua hoạt động vui chơi cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao 
tiếp, trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình, trẻ hết nói 
trống không, biết nói và trả lời những câu hỏi đầy đủ. 
 * Giáo dục trẻ cách chào hỏi người lớn qua hoạt động chiều. 
+ Ví dụ: Cô sẽ hướng dẫn các con trở thành những bé ngoan,các con có đồng ý 
không?
 - Khi gặp cô giáo, bố mẹ các con chào như thế nào?
 - Cô làm mẫu: Con chào cô ạ!
 Con chào bố ạ!
 Con chào mẹ ạ! 10
 - Vì sao bạn thỏ lại cảm ơn bác gấu?
 - Con đã cảm ơn ai bao giờ chưa?
 - Vì sao con lại phải cảm ơn?
 - Bạn thỏ khi bị lạc được được bác gấu đưa về nhà nên bạn đã cảm ơn bác 
gấu đấy các con ạ. Nhưng bạn thỏ cũng không quên và đã nhận lỗi với mẹ?
 - Các con có biết vì sao bạn thỏ lại nhận lỗi với mẹ không?
 - Bạn thỏ đã nhận lỗi với mẹ như thế nào?
 - Con đã xin lỗi ai bao giờ chưa?
 - Vì sao con phải xin lỗi?
 + Theo các con khi nào chúng mình phải nói lời xin lỗi
 + Và khi nào các con sẽ nói lời cảm ơn?
 *Giờ âm nhạc: Ví dụ: khi dạy trẻ bài hát “Bông hoa mừng cô”
 + Cô đàm thoại:
 – Đối với cô giáo con phải như thế nào?
 – Khi tặng hoa cho cô các con tặng bằng mấy tay?
 Từ đó giáo dục trẻ khi trao hoặc nhận quà từ người lớn phải bằng hai tay, 
khi nhận quà phải nói lời cảm ơn.
 * Học lễ giáo qua hoạt động lễ hội
 Như chúng ta đã biết truyền thống của người Việt thật thiêng liêng và cao 
quý như “tôn sư trọng đạo”, “ uống nước nhớ nguồn”.... Vì vậy thông qua các 
ngày lễ, hội : Ngày hội đến trường của bé, ngày 20/11, ngày quốc tế phụ nữ 
8/3... Trường tôi thường tổ chức ngày hội cho trẻ, đặc biệt là ngày hội “ Bé đến 
trường”. Qua “Ngày hội bé đến trường” các con được biết ý nghĩa của ngày khai 
trường là ngày đầu tiên của năm học, được giao lưu gặp gỡ bạn bè, được tham 
gia vào các tiết mục văn nghệ, được cô yêu thương vỗ về, được làm quen với 
bạn mới từ đó giáo dục cho trẻ yêu trường, yêu lớp, kính trọng cô giáo, quan tâm 
tới bạn bè. 
 Vào ngày 8/3 lớp tôi cho trẻ làm thiệp tặng bà, tặng mẹ để tỏ lòng biết ơn 
tới những người có công ơn sinh thành. Giáo dục trẻ luôn ngoan ngoãn nghe lời 
 Minh chứng 6: Trẻ làm thiệp chúc mừng 8/3 tặng bà, mẹ
 Ví dụ
 + Tổ chức các buổi văn nghệ, thi đọc thơ, hát
 + Tổ chức các hội thi tài năng: làm thiệp, hoa vào các dịp ngày hội 
ngày lễ của bà, mẹ, cô giáo để trẻ hiểu và tỏ lòng yêu quý bà, mẹ, cô giáo hơn.
 + Cho trẻ cùng tham gia các buổi lao động, vệ sinh để tỏ lòng biết ơn 
đối với những người có công cho tổ quốc. Từ ý nghĩa của những ngày lễ lớn đó 
giúp trẻ biết được truyền thống của dân tộc để giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc,