Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động tạo hình tại Trường Mầm non Chu Minh

 2
liệu tạp chí giáo dục mầm non, để giúp tất cả học sinh trong lớp mình đều làm 
ra những sản phẩm đẹp, trẻ được thỏa trí tò mò, sáng tạo mong muốn tạo ra sản 
phẩm bằng chính đôi bàn tay khéo léo của mình. Đồng thời tìm ra những biện 
pháp hữu hiệu để giúp trẻ hoạt động tạo hình đạt kết quả tôi đã quyết định chọn 
đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt môn tạo hình” làm đề tài 
nghiên cứu trong năm học 2022 - 2023.
 2. Mục đích nghiên cứu.
 Đề tài giúp đánh giá thực trạng, tìm ra các biện pháp thực hiện nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục đối với hoạt động tạo hình cho trẻ (4-5) tuổi.
 3. Đối tượng nghiên cứu.
 Đề tài sẽ nghiên cứu: “Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt
động tạo hình”. 
 4. Đối tượng khảo sát thực nghiệm
 - Trẻ 4 -5 tuổi trường mầm non Chu Minh.
 - 27 trẻ lớp 4 tuổi B4
 5. Phương pháp nghiên cứu:
 Phương pháp nghiên cứu tài liệu;
 Phương pháp điều tra khảo sát thực tế trên trẻ;
 Phương pháp quan sát hoạt động trên trẻ;
 Phương pháp trao đổi với đồng nghiệp;
 Phương pháp thực hành sư phạm.
 6. Kế hoạch và phạm vi nghiên cứu.
 - Áp dụng trên lớp 4 tuổi B4.
 - Từ tháng 9/2022 đến tháng 5/2023
 PHẦN 2: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI
 ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Lý luận liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
 Con người sinh ra không phải ai cũng đã có sẵn trong mình những năng
khiếu thẩm mỹ, cũng không ai cũng có những tài năng bên mình, mà phải đòi 
hỏi thông qua giáo dục và hoạt động thì từ đó những tài năng và khả năng đó 
mới bộc lộ và phát triển. Nhất là đối với trẻ nhỏ, việc học của trẻ không chỉ đơn 
thuần là đưa đứa trẻ vào khuôn phép chặt chẽ, mà học của trẻ ở đây thông qua 
chơi “Trẻ chơi mà học, học mà chơi”.
 Vì thế việc chăm sóc, giáo dục trẻ ngay còn nhỏ là vô cùng quan trọng
trong sự nghiệp giáo dục, nhằm hình thành và phát triển nhân cách toàn diện 
cho trẻ sau này.
 Nghị quyết Trung ương 2 đã khẳng định “ Giáo dục và đào tạo là quốc 
sách hàng đầu trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhằm
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Đất nước ta đang trong 
thời kỳ đổi mới mạnh mẽ, xã hội đang có nhiều bước đổi mới trên mọi phương 
diện, đáng kể nhất là việc đổi mới căn bản toàn diện của giáo dục ở tất cả các 
bậc học. Chính vì vậy, giáo dục mầm non cũng luôn luôn đổi mới để không 4
 Sự quan tâm giúp đỡ của phụ huynh trong việc phối hợp chăm sóc, giáo
dục trẻ nên đưa trẻ đi học đều đặn ( trung bình 95% học sinh đi học chuyên 
cần). .
 2.2. Khó khăn: 
 Cơ sở vật chất của nhà trường như: những vật mẫu, con vật thật, đồ vật
thật còn hạn chế. 
 Việc sắp xếp đồ dùng, đồ chơi nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động ở một
số nhóm lớp còn thiếu tính khoa học, mang tính chắp vá. Tranh ảnh, họa tiết 
trang trí dùng chưa đẹp không thu hút trẻ.
 Các bậc phụ huynh chưa thật sự hiểu và quan tâm đến việc học tập của
con, em mình, hơn nữa trẻ ở nông thôn khả năng tiếp cận nghệ thuật của trẻ 
chưa tốt.
 Số trẻ trong lớp chưa đồng đều về chất lượng, nhiều cháu còn nhút nhát 
trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động trong học tập, một số trẻ không học qua lớp 
Mẫu giáo bé nên các kĩ năng vẽ, nặn, xé dán vẫn còn hạn chế. Nhiều trẻ thiếu 
tự tin khi tự mình chọn màu để vẽ và tô, khi trên lớp tổ chức hoạt động tạo hình 
trẻ rất hay có tâm lý chờ đợi cô hướng dẫn, chưa được mạnh dạn trong thực 
hiện tạo hình theo khả năng và ý thích của mình.
 Trước khi thực hiện đề tài, đầu năm học 2022 - 2023 tôi đã tiến hành 
khảo sát chất lượng trên trẻ ở lớp B4 (4-5) tuổi do tôi phụ trách với 27 trẻ/lớp 
qua khảo sát đầu năm học kết quả như sau:
 Tổng số Đạt Chưa đạt
 Xếp loại kỹ năng 
TT trẻ Số trẻ Tỷ lệ Số trẻ Tỷ lệ 
 tạo hình
 % %
 1 Kỹ năng vẽ 27 16 60% 11 40%
 2 Kỹ năng cắt, xé, dán. 27 12 44% 15 56%
 3 Kỹ năng nặn 27 10 37% 17 63%
 4 Kỹ năng tư thế ngồi, 27 20 74% 7 26%
 cách cầm bút đúng.
 5 Trẻ hứng thú tích cực 27 16 60% 11 40%
 tham gia hoạt động 
 tạo hình
 Qua số liệu khảo sát trên, chính là điều tôi phải suy nghĩ làm thế nào để 
dạy trẻ đạt hiệu quả cao và đưa trẻ vào hoạt động tạo hình một cách tự nguyện 
tạo cho trẻ học một cách thoải mái, tự tin, không gò bó, trẻ luôn hứng thú trong 
giờ học đồng thời tạo cho trẻ có kĩ năng kiến thức phong phú về tạo hình, tôi 
thấy kỹ năng tạo hình của trẻ không đồng đều, nhiều trẻ kỹ năng còn yếu và 
trung bình. Vậy để nâng cao kỹ năng tạo hình của trẻ, tôi còn tìm tòi các kinh 
nghiệm qua sách, báo, intennets và học hỏi những kinh nghiệm của các trường 
bạn để tự trau dồi thêm những kiến thức cho mình. Do đó, tôi không khỏi băn 
khoăn suy nghĩ tìm ra các biện pháp giúp trẻ học tốt hoạt động tạo hình hơn. 6
hấp dẫn lôi cuốn trẻ, với các góc mở chủ yếu là sản phẩm của cô và trẻ tự làm 
từ các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương. Tạo cơ hội cho trẻ khám phá cái 
mới, thích thú, sáng tạo, tiếp nhận cảm xúcHàng ngày tôi cho trẻ lựa chọn 
các học liệu để trẻ thể hiện tuỳ theo ý muốn, qua đó trẻ được học và phát triển 
những kỹ năng cơ bản. Trẻ được vẽ, cắt, xé, dán, nặn bằng sự tưởng tượng của 
chính mình.
Ví dụ: Chủ điểm: "Động vật" tôi cho trẻ xếp con gà bằng vỏ ngao: 
 Tôi sắp xếp các vật liệu sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng để 
thực hiện ý tưởng của mình, vào bất kỳ lúc nào mà trẻ thích và có thể trưng bày 
các sản phẩm của mình.
 Tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: Bày đồ chơi đẹp, xắp 
xếp các nguyên vật liệu một cách hợp lý đẹp mắt
 Ngoài ra tôi còn bố trí không gian góc tạo hình ở phía cửa ra vào của lớp 
để tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên và giúp trẻ có được trạng thái cảm xúc tích 
cực khi tham gia vào các hoạt động tạo hình. Hoạt động tạo hình là một hoạt 
động mang tính yên tĩnh vì vậy tôi bố trí xa các góc ồn ào, như góc xây dựng, 
góc phân vai, để không làm phân tán sự chú ý của trẻ khi tham gia vào hoạt 
động, vì vậy tôi đã tạo ra khoảng cách đủ rộng để đảm bảo cho trẻ hoạt động dễ 
dàng trong góc chơi đồng thời có lối đi lại thuận tiện để mở rộng các mối quan 
hệ trong khi chơi, trong lớp tôi đã sử dụng các giá, kệ nhỏ, có chiều cao vừa 
phải để tạo ranh giới giữa góc tạo hình với các góc chơi khác, đồng thời giúp 
trẻ nhận dạng được phạm vi góc chơi. Sau chủ đề mỗi tuần tôi tổ chức cho trẻ 
cùng tham gia vào việc bố trí, sắp xếp lại vị trí góc chơi, đồ dùng, đồ chơi trong 
góc để tạo cảm giác mới lạ, kích thích sự hứng thú của trẻ.
 3.3. Tiến hành cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình đã được 
chuẩn bị kỹ lưỡng để đưa vào bài dạy.
 a. Lập kế hoạch giáo dục trẻ theo từng chủ đề, chủ điềm.
 Lên kế hoạch cho hoạt động cụ thể của từng ngày là công việc cần thiết
của mỗi giáo viên. Kế hoạch chỉ rõ các thiết bị, học liệu, đồ dùng, đồ chơi, 
tranh ảnh cần chuẩn bị. Mỗi kế hoạch hoạt động cung cấp cho trẻ một loạt khả 
năng với các hình thức khác nhau, có độ phức tạp vừa đủ mang tính tích hợp. 
Khi kế hoạch đã được chuẩn bị cẩn thận thì việc thực hiện sẽ trở nên linh hoạt 
và mềm dẻo hơn.
 Ví dụ 1: Chủ đề “ Gia đình” 
 Chủ đề nhánh Nội dung Ghi chú
Nhánh 1: Gia đình tôi. Trang trí thiệp hồng tặng mẹ, tặng bà
Nhánh 2: Gia đình tôi Vẽ người thân trong gia đình. 
sống chung một nhà
Nhánh 3: Nhu cầu của Nặn đồ dùng trong gia đình.
gia đình
Nhánh 3: Nhu cầu của Xé dán hoa trang trí cửa sổ
gia đình
 8
các bài hát hay những bài thơ, câu đố hoặc trò chuyện cùng trẻ để làm cho giờ 
hoạt động diễn ra một cách nhẹ nhàng hơn.
 Qua đó ngay từ đầu tôi đã lôi cuốn trẻ chú ý, không khí giờ học trở nên
hào hứng không gò bó mà vẫn đạt kết quả cao. 
 Ví dụ: Ở giờ học: Đề tài:“Vẽ vườn hoa mùa xuân” của chủ đề nhánh: Tết 
và mùa xuân. Tôi cho trẻ đi thăm quan vườn hoa trong sân trường từ chiều hôm 
trước, trẻ rất thích được quan sát vườn hoa trực tiếp dưới sân trường, trẻ được 
ngắm nhìn và miêu tả bằng lời nói về đặc điểm của các loại hoa. Điều đó đã 
gây ấn tượng mạnh, hình thành biểu tượng về hoa một cách chính xác. “Hôm 
qua các con đã được đi quan sát vườn hoa trong trường, trong vườn hoa có 
những hoa gì? Hoa dùng để làm gì?” Trẻ kể theo hiểu biết của mình. Và cho trẻ 
xem 3 bức tranh vẽ vườn hoa bằng các chất liệu màu khác nhau để trẻ tự nhận 
xét các bức tranh vẽ vườn hoa theo ý hiểu của mình. Bằng ngôn ngữ miêu tả, 
tôi hướng trẻ nhận xét về vẻ đẹp của các bức tranh qua nội dung, màu sắc, bố 
cục xắp xếp: Có thể nói hiệu quả ngôn ngữ miêu tả rất cao, giúp trẻ tái tạo, hình 
dung một cách sinh động về tranh vẽ của mình. Khi trẻ đã có kiến thức vẽ hoa, 
tôi sẽ hỏi trẻ thích vẽ vườn hoa như thế nào? Vườn hoa có những gì? rồi cô gợi 
ý cách vẽ vườn hoa với: Màu xanh của thân cây hoa và lá, hoa cánh tròn, hoa 
cánh dài, màu sắc các chú bướm đang bay, đậu trên những bông hoa, cách bố 
cục bức tranh.
 Kết quả không những trẻ khá vẽ được về vườn hoa mà một số trẻ yếu 
cũng tạo ra bức tranh có nội dung màu sắc thật sinh động.
 Ngoài ra tôi còn cho trẻ tăng cường tiếp xúc với thiên nhiên, với xã hội, 
giúp trẻ có cảm xúc tốt. Trên cơ sở đó trẻ bộc lộ trí tưởng tượng sáng tạo trong 
tranh vẽ của mình bằng các đường nét đơn giản có tính khái quát cao, màu sắc 
tươi sáng và quan trọng là sẽ gửi vào đó cảm xúc chân thật của mình về thế giới 
xung quanh. 
 Ví dụ: Đề tài "Xé dán trang trí thiệp chúc mừng" tôi tạo một tình huống 
nhân ngày lễ của các mẹ, các bà, các cô, các chị thì cô cháu chúng mình hãy 
cùng trang trí những tấm thiệp chúc mừng đẹp nhất giửi tới các mẹ, các bà, các 
cô, các chị nhân ngày 08/3 nhé. Với tình yêu của các cháu nhỏ dành cho các 
mẹ, các bà, các cô, các chị, thì cách dẫn dắt vào hoạt động đó sẽ làm cho trẻ 
hào hứng hơn và trẻ sẽ làm tấm thiệp một cách say sưa và cố gắng hơn. Qua 
thực tế đã cho thấy, khi sử dụng một hình tượng hay một tình huống, một câu 
chuyện nhỏ để giới thiệu trẻ đi vào hoạt động trọng tâm thì trẻ có hứng thú với 
hoạt động và kết quả là sản phẩm từ trẻ làm ra có hiệu quả nghệ thuật cao hơn. 
Tuy nhiên, để đạt được kết quả đó tôi phải chọn cách đưa ra tình huống phải 
phù hợp với nội dung tiết dạy, phù hợp với chủ điểm cũng như các tình huống 
trên trẻ trong tiết dạy hôm đó, và đặc biệt tránh việc đưa ra tình huống lấn 
chiếm quá nhiều thời gian hoạt động chính. 
 d. Hoạt động tạo hình ở mọi lúc, mọi nơi.
 Ngoài giờ học tạo hình tôi cho trẻ hoạt động tạo hình ở mọi lúc, mọi nơi 
như giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ vẽ trên sân trường, làm đồ chơi bằng