Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để tổ chức tốt tiết vẽ theo đề tài trong lĩnh vực thẩm mỹ cho trẻ 4-5 tuổi

 §Ò tµi: Tæ chøc tèt tiÕt ''VÏ theo ®Ò tµi'' trong lÜnh vùc thÈm mü cho trÎ 4-5 tuæi
®Ñp ë néi dung, ý nghÜa cña nã. Tham gia ho¹t ®éng t¹o h×nh, trÎ ®­îc ph¸t triÓn vÒ 
mäi mÆt, ®­îc hiÓu biÕt c¸i ®Ñp, ®am mª c¸i ®Ñp, t×m tßi vµ s¸ng t¹o ra c¸i ®Ñp.
 Th«ng qua s¶n phÈm t¹o h×nh, trÎ cã thÓ biÓu ®¹t ®­îc t©m t­, t×nh c¶m cña 
m×nh víi mäi ng­êi, víi b¹n bÌ. TrÎ cã ý thøc vÏ nh­ thÕ nµo? vÏ ®Ó lµm g×? vÏ c¸i 
g×?
 VÝ dô: TrÎ biÕt vÏ nh÷ng mãn quµ tÆng c¸c chó bé ®éi, vÏ nh÷ng b«ng hoa tÆng 
c« nh©n ngµy 20/11, vÏ vÒ ng­êi th©n cña bÐ ®Ó lµm ®­îc trÎ dïng c¸c kü n¨ng 
vÏ nÐt cong trßn lµm c¸nh hoa, nÐt th¼ng dµi lµm cµnh hoa, nÐt l­în cong lµm l¸ 
hoa
 §Æc biÖt, trÎ ë løa tuæi nµy th­êng thÝch khen h¬n lµ chª, thÝch ®­îc ®éng 
viªn, ©u yÕm, thÝch tß mß kh¸m ph¸. V× thÕ, khi tæ chøc ho¹t ®éng t¹o h×nh, gi¸o 
viªn cÇn n¾m ch¾c ph­¬ng ph¸p vµ n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m lý cña trÎ. Kh«ng nªn 
gß bã ¸p ®Æt trÎ, mäi ho¹t ®éng cña trÎ cÇn ®­îc tæ chøc d­íi d¹ng trß ch¬i hay 
t×nh nhuèng cã vÊn ®Ò ®Ó t¹o høng thó say mª cho trÎ.
 §èi víi trÎ 4-5 tuæi, vèn biÓu t­îng cña trÎ dÇn dÇn ®­îc h×nh thµnh vµ 
t­¬ng ®èi phong phó c¶ vÒ h×nh d¹ng, mµu s¾c, kÝch th­íc. C¸c kü n¨ng t¹o h×nh 
còng ®­îc ph¸t triÓn. Do ®ã, s¶n phÈm cña trÎ ngµy cµng ®Ñp h¬n, sèng ®éng h¬n 
vµ thùc h¬n. TiÕt vÏ theo ®Ò tµi lµ tiÕt thÓ hiÖn râ nhÊt sù s¸ng t¹o cña trÎ. Sù s¸ng 
t¹o ®ã th­êng kh«ng ph¶i do bÈm sinh mµ nhê vµo n¨ng lùc s­ ph¹m cña gi¸o viªn. 
V× vËy, trong khi gi¶ng d¹y gi¸o viªn kh«ng chØ cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n 
mµ cßn ph¶i më réng vÊn ®Ò, t¹o høng thó cho trÎ.
 II. C¬ së thùc tiÔn:
 Trong nh÷ng n¨m qua, viÖc cho trÎ ''ho¹t ®éng t¹o h×nh'' lµ mét chuyªn ®Ò 
®­îc Bé GD, Së GD&§T Qu¶ng B×nh vµ Phßng GD&§T LÖ Thuû triÔn khai réng 
r·i vÒ c¸c tr­êng häc, ®Õn tËn tõng gi¸o viªn víi nhiÒu gi¶i ph¸p tÝch cùc vµ thùc 
hiÖn cã hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ d¹y häc, 
®å dïng ®å ch¬i ®­îc t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ, m«i tr­êng häc tËp trong vµ ngoµi líp 
phong phó lèi cuèn trÎ häc tËp. Tõ ®ã, chÊt l­îng trªn trÎ ®­îc n©ng lªn râ rÖt, 
nhiÒu trÎ ®· t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm ®Ñp, cã s¸ng t¹o. Song ®Ó duy tr× viÖc n©ng cao 
chÊt l­îng cho trÎ ho¹t ®éng t¹o h×nh, nhÊt lµ tiÕt vÏ theo ®Ò tµi lµ mét vÊn ®Ò khã. 
V× vËy, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, gi¸o viªn ph¶i linh ho¹t vµ cã nh÷ng ®æi míi 
trong c¸ch gi¶ng d¹y, ph¶i lu«n cã nh÷ng t×nh tiÕt míi l¹, hÊp dÉn, nh÷ng s¸ng t¹o 
thó vÞ ®Ó g©y høng thó cho trÎ tÝch cùc tham gia vµo ho¹t ®éng. N¨m häc nµy, b¶n 
th©n trùc tiÕp d¹y ch­¬ng tr×nh GDMN míi víi líp mÉu gi¸o 4-5 tuæi; t«i lu«n t×m 
tßi, nghiªn cøu, lùa chän nh÷ng ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó tæ chøc 
ho¹t ®éng t¹o h×nh ''VÏ theo ®Ò tµi'' cho trÎ. 
 III. Thùc tr¹ng t×nh h×nh:
 N¨m häc 2009-2010, t«i ®­îc nhµ tr­êng ph©n c«ng phô tr¸ch ®øng líp MÉu 
gi¸o 4-5 tuæi ë côm Hoµng TiÒn, lµ côm trung t©m cña nhµ tr­êng. Tr­êng MÇm 
non Xu©n Thuû lµ mét tr­êng cã bÒ dµy thµnh tÝch trong c«ng viÖc d¹y vµ häc, 
nhiÒu n¨m liÒn tr­êng ®¹t danh hiÖu tr­êng tiªn tiÕn vµ tiªn tiÕn xuÊt s¾c. n¨m 
2009 tr­êng ®­îc c«ng nhËn tr­êng MÇm non ®¹t chuÈn quèc gia møc ®é I. Lµ 
gi¸o viªn gi¶ng d¹y l©u n¨m trong nhµ tr­êng, t«i x¸c ®Þnh râ vai trß tr¸ch nhiÖm 
NTH: TrÇn ThÞ Lan - Tr­êng MN Xu©n Thuû Trang: 2 §Ò tµi: Tæ chøc tèt tiÕt ''VÏ theo ®Ò tµi'' trong lÜnh vùc thÈm mü cho trÎ 4-5 tuæi
tuÇn 2 ta x©y dùng tiÕt ®Ò tµi lµ ''VÏ cá'' ®Ó cñng cè vµ n©ng cao kü n¨ng ®· häc. 
NÕu ë tuÇn 1 trÎ ®· thùc hiÖn thµnh th¹o th× ë tuÇn 2 ta x©y dùng tiÕt vÏ theo ®Ò tµi 
''VÏ nh÷ng cuén len mµu'' nh»m cñng cè kü n¨ng míi häc ®­îc lµ cho trÎ vÏ nÐt 
cong trßn.
 Muèn x©y dùng kÕ ho¹ch tèt, tr­íc hÕt b¶n th©n cÇn n¾m v÷ng nguyªn t¾c vµ 
c©n nh¾c kü néi dung, yªu cÇu cÇn truyÒn ®¹t. Víi chñ ®iÓm nµy th× gi¸o viªn cÇn 
lµm g×? Yªu cÇu trÎ ®¹t ®­îc lµ g×? TrÎ hiÓu ®­îc nh÷ng néi dung g×?
 Sau mçi chñ ®iÓm c« gi¸o cÇn ®¸nh gi¸ xem trÎ n¾m ®­îc nh÷ng néi dung 
g×? Thùc hiÖn nh÷ng kü n¨ng g×?...Tõ ®ã, gi¸o viªn cã biÖn ph¸p gi¸o dôc thÝch hîp 
vµ ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu, néi dung vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng cho chñ ®iÓm tíi.
 2. Tæ chøc tèt giê häc trªn líp.
 a. ChuÈn bÞ gi¸o cô trùc quan.
 Nh­ chóng ta ®· biÕt, løa tuæi mÇm non lµ løa tuæi t­ duy trùc quan h×nh 
t­îng. V× vËy, khi tæ chøc cho trÎ tham gia vµo ho¹t ®éng, gi¸o viªn cÇn ph¶i chuÈn 
bÞ ®Çy ®ñ c¸c gi¸o cô trùc quan nh»m thu hót sù chó ý tËp trung cña trÎ, l«i cuèn trÎ 
vµo vÊn ®Ò. Trong tiÕt vÏ theo ®Ò tµi, ®ßi hái tranh vÏ gîi ý ph¶i râ nÐt, mµu s¾c hµi 
hoµ ®Ñp m¾t, c©n ®èi, phï hîp víi ®Æc ®iÓm së thÝch cña trÎ. Tranh gîi ý ph¶i ®Æt ë 
vÞ trÝ võa tÇm sao cho trÎ dÔ thÊy, dÔ quan s¸t. TiÕt vÏ theo ®Ò tµi th­êng ph¶i cã tõ 
2-3 bøc tranh gîi ý. Tranh dïng ®Ó gîi ý chø kh«ng dïng ®Ó b¾t trÎ ph¶i thùc hiÖn 
gièng mÉu cña c«. Do vËy, tranh gîi ý ph¶i vÏ vÒ c¸c sù vËt hiÖn t­îng gÇn gòi víi 
trÎ ®Ó trÎ dÔ h×nh dung vµ dÔ n¾m ®­îc ®Æc ®iÓm cña ®èi t­îng. Sö dông tranh vÏ 
ph¶i chó ý ®Õn ®­êng nÐt, mµu s¾c. §­êng nÐt ph¶i râ rµng, cô thÓ nh»m gióp trÎ 
dÔ ®Þnh h×nh. Kh«ng nªn cÇu kú hoÆc chi tiÕt qu¸ lµm trÎ khã n¾m b¾t, khã t­ëng 
t­îng. Mµu s¾c khi sö dông còng ph¶i phï hîp nh­: Mµu bót s¸p, mµu bót long, 
mµu n­ícnãi chung lµ nh÷ng mµu ®Æc tr­ng c¬ b¶n mµ trÎ biÕt, trÎ gäi ®­îc tªn 
dÔ dµng. Kh«ng nªn sö dông c¸c tranh vÏ cã mµu s¾c mang tÝnh nghÖ thuËt cao 
kh«ng phï hîp víi së thÝch cña trÎ.
 b. N¾m v÷ng ph­¬ng ph¸p vµ kh¶ n¨ng nhËn thøc cña trÎ. 
 Tr­íc khi cho trÎ tham gia vµo ho¹t ®éng, ph¶i t×m hiÓu kh¶ n¨ng nhËn thøc, 
®Æc ®iÓm t©m lý cña trÎ, cña líp. N¾m v÷ng môc ®Ých yªu cÇu, néi dung, ph­¬ng 
ph¸p cña tiÕt d¹y. So¹n bµi, lµm ®å dïng vµ th©m nhËp gi¸o ¸n thËt nhuÇn nhuyÔn 
®Ó truyÒn ®¹t kiÕn thøc cho trÎ mét c¸ch cã hiÖu qu¶. VËn dông linh ho¹t s¸ng t¹o, 
nhÑ nhµng c¸c thñ thuËt, biÖn ph¸p t¹o sù høng thó, hÊp dÉn trÎ nh­: Trß ch¬i, c©u 
®è, bµi h¸t, vÌ
 VÝ dô: Khi cho trÎ vÏ theo ®Ò tµi ''§µn c¸ b¬i'', t«i cho trÎ h¸t bµi ''C¸ vµng 
b¬i''. Sau ®ã, t«i cïng trÎ ®µm tho¹i vÒ ®Æc ®iÓm cña c¸, c¸ch thùc hiÖn ®Ò tµi.
 MÆt kh¸c, ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng, s¸ng t¹o cña trÎ trong giê 
d¹y c« ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Õn lêi gi¶ng. Lêi gi¶ng cña c« ph¶i râ rµng, chÝnh x¸c, 
dÔ hiÓu, lêi gi¶ng ph¶i kÕt hîp víi c©u hái. V× c©u hái lµ mét ph­¬ng tiÖn ®Ó gióp 
trÎ tÝch cùc tham gia vµo ho¹t ®éng, trÎ biÕt suy nghÜ, t×m ra c©u tr¶ lêi. Tõ ®ã, trÎ 
tËp trung chó ý vµo vÊn ®Ò. Tuy nhiªn, c©u hái ®­a ra ph¶i võa søc víi trÎ. C©u hái 
mang tÝnh chÊt trao ®æi gi÷a c« víi trÎ, gi÷a trÎ víi b¹n. Tr¸nh hiÖn t­îng c« kÓ cho 
trÎ nghe lµm cho trÎ thô ®éng, h¹n chÕ tÝnh t­ duy. C« sö dông c¸c c©u hái ®Ó t¹o 
®iÒu kiÖn cho trÎ tham gia tÝch cùc vµo ho¹t ®éng.
 VÝ dô: §Ó vÏ ®­îc ''§µn c¸ b¬i'', c« hái trÎ: Giê häc tr­íc c¸c con ®· ®­îc 
vÏ con c¸ råi, vËy c¸c con h·y suy nghÜ xem ®Ó vÏ ®­îc ®µn c¸ chóng ta cÇn vËn 
NTH: TrÇn ThÞ Lan - Tr­êng MN Xu©n Thuû Trang: 4 §Ò tµi: Tæ chøc tèt tiÕt ''VÏ theo ®Ò tµi'' trong lÜnh vùc thÈm mü cho trÎ 4-5 tuæi
rÌn luyÖn thªm cho trÎ. VËn ®éng phô huynh ®ãng gãp mét sè tranh ¶nh cñ, lÞch, 
b¸o chÝ, t¹p san... nh»m cung cÊp vèn biÓu t­îng cho trÎ.
 V. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc:
 Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p trªn, t«i ®· thu ®­îc 
nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng phÊn khëi so víi ®Çu n¨m häc. ChÊt l­îng trÎ häc t¹o h×nh vÏ 
theo ®Ò tµi ®· ®­îc n©ng lªn râ rÖt. §Çu n¨m, chÊt l­îng s¶n phÈm trÎ vÏ theo ®Ò tµ× 
chØ ®¹t 40-45% tõ TB trë lªn th× ®Õn nay qua kh¶o s¸t cuèi n¨m tû lÖ tõ TB trë lªn 
®¹t 97%. Trong ®ã kh¸ giái ®¹t 75%.
 - 100% trÎ n¾m ®­îc c¸c kü n¨ng vÏ vµ kü n¨ng t« mµu.
 - 96% trÎ biÕt tr×nh bµy ®Ñp, bè côc hîp lý.
 - 97% trÎ biÕt nªu ý ®Þnh vÏ, thÓ hiÖn ®­îc ý ®Þnh qua s¶n phÈm cña m×nh.
 Tõ chç trÎ cÇm bót ch­a ®óng c¸ch, ngåi ch­a ®óng t­ thÕ, nay ®· cã 100% 
trÎ biÕt c¸ch cÇm bót thµnh th¹o vµ ngåi ®óng t­ thÕ, nhiÒu trÎ cßn thÓ hiÖn s¶n 
phÈm cña m×nh rÊt s¸ng t¹o. §Æc biÖt lµ trÎ rÊt høng thó tham gia ho¹t ®éng t¹o 
h×nh ''VÏ theo ®Ò tµi''. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng mong muèn truyÒn ®¹t cho trÎ nh÷ng tri 
thøc ban ®Çu vÒ ph¸t triÓn tri thøc con ng­êi míi ®¸p øng yªu cÇu cña x· héi, nhÊt 
lµ nh÷ng chuÈn mùc hµnh vi ®¹o ®øc mµ ®iÒu ®ã thÓ hiÖn râ trong lÜnh vùc t¹o 
h×nh. V× lÏ ®ã mµ b¶n th©n t«i lu«n cè g¾ng t×m tßi, häc hái, tham kh¶o tµi liÖu vµ 
®óc kÕt c¸c biÖn ph¸p trªn nªn b¶n th©n ®· n¾m ch¾c ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p gi¸o 
dôc. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p trªn gióp t«i tù tin, v÷ng vµng h¬n khi lªn 
líp, c¸c b­íc lªn líp cã nhiÒu ®æi míi, linh ho¹t h¬n.Bªn c¹nh ®ã cßn gióp t«i n¾m 
b¾t ®­îc ®Æc ®iÓm t©m lý, møc ®é nhËn thøc cña trÎ ®Ó cã h­íng gi¸o dôc trÎ ®­îc 
tèt h¬n.
 Tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, b¶n th©n t«i ®· t¹o ®­îc lßng tin ®èi víi phô 
huynh, lµm cho phô huynh tin t­ëng, yªn t©m ®­a con ®Õn tr­êng. Qua ®ã, n©ng 
cao nhËn thøc cña phô huynh vÒ viÖc cho trÎ ho¹t ®éng t¹o h×nh lµ rÊt cÇn thiÕt. Phô 
huynh rÊt quan t©m, phÊn khëi, th­êng xuyªn ch¨m lo, trao ®æi hái th¨m häc lùc 
cña trÎ: TrÎ häc nh­ thÕ nµo? H«m nay ch¸u vÏ g×? Ch¸u cã thùc hiÖn ®­îc kh«ng? 
Tõ ®ã phô huynh t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho trÎ tham gia ho¹t ®éng t¹o h×nh nh­: Cung 
cÊp tranh ¶nh, b¸o chÝ, c¸c nguyªn vËt liÖu s¼n cã ë ®Þa ph­¬ng... mua s¾m ®å 
dïng häc tËp, tham gia d¹y trÎ ë mäi lóc mäi n¬i.
 VI. Bµi häc kinh nghiÖm:
 Qua viÖc thùc hiÖn ®Ò tµi ''D¹y trÎ häc tèt tiÕt vÏ theo ®Ò tµi trong lÜnh vùc 
thÈm mü cho trÎ 4-5 tuæi''. B¶n th©n t«i rót ra mét sè bµi häc kinh nghiÖm sau:
 1. X©y dùng kÕ ho¹ch thùc hiÖn ph¶i hîp lý, ®Çy ®ñ, chi tiÕt.
 2. CÇn chuÈn bÞ ®Çy ®ñ ®å dïng, c¸c gi¸o cô trùc quan ®Ó g©y høng thó, l«i 
cuèn trÎ vµo vÊn ®Ò, gióp trÎ hiÓu ®­îc vÊn ®Ò ®ã dÔ dµng h¬n.
 3. Cho trÎ lµm quen víi c¸c biÓu t­îng vµ d¹y trÎ t¹o h×nh ë mäi lóc mäi n¬i. 
TËn dông c¸c tranh ¶nh, ®å vËt s¶n phÈm cña trÎ ®Ó t¹o m«i tr­êng. Lång ghÐp, tÝch 
hîp néi dung t¹o h×nh vµo c¸c néi dung ho¹t ®éng kh¸c.
 4. KÕt hîp chÆt chÏ víi phô huynh ®Ó gióp phô huynh nhËn thÊy ®­îc tÇm 
quan träng cña m«n häc. Tõ ®ã, phô huynh ®ãng gãp nguyªn vËt liÖu, t¹p chÝ, tranh 
¶nh... t¹o mäi ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho trÎ tham gia ho¹t ®éng.
 5. Gi¸o viªn cÇn ph¶i n¾m ch¾c ph­¬ng ph¸p, kh¶ n¨ng nhËn thøc cña trÎ. 
Nghiªn cøu, t×m tßi, vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p, biÖn ph¸p h÷u hiÖu vµo ho¹t ®éng 
NTH: TrÇn ThÞ Lan - Tr­êng MN Xu©n Thuû Trang: 6