Bản mô tả sáng kiến Một số biện pháp giáo dục trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân cho trẻ 4-5 tuổi

 - Sử dụng các tình huống giả định để dạy trẻ các kỹ năng tự bảo vệ bản thân 
chưa có.
 - Đưa nội dung giáo dục kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể vào dạy cho trẻ còn 
hạn chế.
 - Công tác tuyên truyền, phối hợp với các bậc cha mẹ cách dạy trẻ kỹ năng tự 
bảo vệ bản thân còn chưa chặt chẽ.
 Để khắc phục những hạn chế trên, qua một thời gian tìm tòi nghiên cứu, nhận 
thức được sâu sắc, ý nghĩa vai trò quan trọng của việc giáo dục kỹ năng bảo về bản 
thân đới với trẻ . Đồng thời với trái tim người mẹ thứ hai tôi đã mạnh dạn đưa ra 
một số giải pháp mới đó là: “ Một số biện pháp giáo dục trẻ kỹ năng bảo vệ bản thân 
cho trẻ 4-5 tuổi”.
 II. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến.
 II.1 Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến: 
Sáng kiến: “ Một số biện pháp giáo dục kĩ năng tự bảo bệ bản thân cho trẻ 4-5 tuổi”. 
Nhằm góp phần vào việc hình thành và rèn luyện các kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho 
trẻ giúp trẻ có kiến thức cơ bản tự bảo vệ mình tránh khỏi những nguy hại đến bản 
thân, rèn luyện kĩ năng ứng phó với những tình huống nguy hại có thể xảy ra đối với 
trẻ, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong cuộc sống đồng thời góp phần nâng cao chất lượng 
chăm sóc giáo dục trẻ mầm non trong giai đoạn hiện nay. Trang bị kỹ năng để trẻ tự 
bảo vệ chính mình là hành trang vô cùng cần thiết để giúp trẻ ứng phó với mọi biến 
đổi trong cuộc sống.
 II.2. Tính mới, tính sáng tạo: 
 Đi sâu nghiên cứu đề tài “ Một số biện pháp giáo dục kỹ năng bảo vệ bản thân 
cho trẻ 4-5 tuổi” tôi nhận thấy bước đầu có những thành công rõ nét, thể hiện được 
sự mới mẻ và sáng tạo, cụ thể:
 + Sáng tạo trong việc lựa chọn nội dung hình thức tổ chức dạy cho trẻ kỹ năng 
sống.
 + Đề tài có cải tiến nội dung của giải pháp đã đăng ký sáng kiến trước, đề tài 
chú trọng giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân dưới nhiều hình thức đưa lồng ghép 
các hoạt động là cơ sở giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm trí tuệ, thẩm 
mỹ, hình thành những kỹ năng sống tích cực trong trẻ.
 + Đề tài góp phần cải thiện phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ 
phát triển tình cảm kỹ năng xã hội.
 II.3 Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp
 a. Hiệu quả kinh tế:
 - Sáng kiến là những biện pháp được áp dụng trong các hoạt động giảng dạy 
nhằm mục đích phát triển kỹ năng sống cho trẻ góp phần đạt được mục tiêu giáo dục 
mầm non nên không tốn kém về kinh tế ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN TIÊN LÃNG
 TRƯỜNG ..
 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
“Một số biện pháp giáo dục tự bảo vệ bản thân cho 
 trẻ 4-5 tuổi”
 Tác giả: .............................
 Trình độ chuyên môn: Đại học 
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi công tác:................................ 
 Ngày 30 tháng 10 năm 2018 + Biện pháp 3: Thường xuyên sử dụng các tình huống giả định để dạy trẻ các 
kỹ năng tự bảo vệ bản thân.
 Ưu điểm: Giáo viên đã mêu được các tình huống giải định để dạy trẻ tự bảo 
vệ bản thân để cho trẻ nêu cách xử lý.
 Tồn tại: Với những tình huống giả định đó trẻ mới nêu được cách xử lý, chưa 
được thực hành để giải quyết tình huống đó.
 + Biện pháp 4: Thường xuyên đưa nội dung giáo dục kỹ năng tránh bị xâm hại 
cơ thể vào dạy cho trẻ
 Ưu điểm: Giáo viên đã đưa giáo dục kỹ năng tránh bị xâm hại cơ thể vào dạy 
cho trẻ.
 Hạn chế: Nội dung giáo dục kỹ năng xâm hại cơ thể vào dạy trẻ còn cơ sai, 
chưa cụ thể. Giáo viên chưa dạy trẻ học cách tự bảo vệ bản thân theo quy tắc "Năm 
ngón tay". Mặt khác, giáo viên chưa xây dựng các bước phòng tránh xâm hại cơ thể 
giúp trẻ ghi nhớ và thực hiện. 
 +Biện pháp 5: Tuyên truyền với các bậc cha mẹ cách dạy trẻ kỹ năng tự bảo 
vệ bản thân.
 Ưu điểm: Giáo viên đã có mảng tuyên tuyên ở lớp về cách dạy trẻ kỹ năng tự 
bảo vệ bản thân. Ngoài ra giáo viên đã có những kế hoạch tuyên tuyên với phụ huynh 
về thời gian như vào tuyên truyền vào các buổi họp phụ huynh của lớp, vào lức đón 
trả trẻ. 
 Tồn tại: Nội dung tuyên tuyền còn sơ sài, chưa cụ thể. Cách thức tuyên truyền 
còn đơn điệu chưa đổi mới sáng tạo.
 + Biện pháp 6: Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân.
 Ưu điểm: Giáo viên đã biết ứng dụng công nghệ thông tin vào việc dạy trẻ kỹ 
năng tự bảo vệ bản thân vào các tiết học hay các giờ hoạt động khác.
 Tôn tại: Giáo viên đã đưa công nghệ thông tin vào dạy kỹ năng tự bảo vệ bản 
thân cho trẻ còn mang tính hình thức mới dừng lại ở việc cho trẻ xem một số video, 
hình ảnh, chưa sử dụng triệt việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy như 
thiết kế trò chơi, thiết kế giáo án điện tử, giáo án e-learning...
 - Nhận định và bình luận:
 Năm học 2022 – 2023 với kế hoạch thực hiện nhiệm vụ chung của nhà trường 
tiếp tục phát động phong trào "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" 
với yêu cầu tăng cường sự tham gia một cách hứng thú của trẻ trong các hoạt động 
giáo dục ở nhà trường và ở ngoài xã hội một cách chủ động, sáng tạo. Trong 05 nội 
dung thực hiện có nội dung rèn luyện kỹ năng sống cụ thể hơn là kỹ năng tự bảo vệ 
bản thân cho trẻ.
 Trong năm học này tôi được nhà trường phân công là giáo viên chủ nhiệm lớp 
4 tuổi A, cùng với việc nắm bắt tình hình đặc điểm của trẻ trong giai đoạn 4-5 tuổi, Bản thân Không đi theo và nhận quà của người lạ Tháng 09
 2
 Tránh bị xâm hại cơ thể
 Không chơi với những đồ vật gây nguy hiểm, 
 Tháng 10
 3 Gia đình nơi nguy hiêm
 Biết kêu người khác giúp đỡ khi bị lạc
 Nghề Không chơi với 1 số dụng cụ nghề gây nguy Tháng 11
 4
 nghiệp hiểm.
 Tháng 12
 5 Động vật Tránh xa 1 số con vật gây nguy hiêm
 Tháng 01
 6 Thực vật Đảm bảo an toàn, không leo trèo lên cây
 Tết và mùa 
 7 Ăn uống vệ sinh trong ngày tết Tháng 02
 xuân
 Phương Biết chấp hành và thực hiện theo quy định 
 8 tiện giao thông của một số biển báo giao thông cơ bản. Tháng 03
 Biết cách đội và tháo mũ bảo hiểm
 Hiện tượng Không chơi những nơi nguy hiểm: ao, hồ, 
 9
 tự nhiên sông suối Tháng 04
 Quê 
 hương- đất An toàn khi đi du lịch Tháng 05
 10
 nước- Bác 
 Hồ
 Bước 3: Thông qua bảng kế hoạch xây dựng các nội dung giáo dục kĩ năng tự 
bảo vệ bản thân cho trẻ, tôi đã đưa ra một số kỹ năng cần thiết để giáo dục trẻ trong 
những hoạt động cụ thể giúp trẻ nhận thức sâu sắc hơn vấn đề, và hình thành kỹ năng 
ứng phó khi gặp vấn đề nguy hiểm trong quá trình sống của trẻ, các nội dung được 
cụ thể hóa, không chồng chéo và được tích hợp vào từng chủ đề quen thuộc xuyên 
suốt cả năm học. Điều này giúp giáo viên dễ dàng trong việc lên kế hoạch năm học, 
kế hoạch giáo dục tháng, tuần, kế hoạch ngày và thực hiện giáo dục trẻ một cách có 
hiệu quả.
 III.1.2. Biện pháp 2: Xây dựng tổ chức các tiết học dạy trẻ những kĩ năng 
cơ bản
 Cách thực hiện. Tôi đặt giả thiết nếu con từ chối nhưng họ vẫn một mực dúi quà vào tay con 
và có ý lôi kéo con thì lúc đó con làm gì?. Với giả thiết này tôi muốn trẻ có phản ứng 
thật nhanh như hét to, cáu thật mạnh vào tay người lạ và chạy nhanh đến người thân 
gần đó hoặc chỗ đông người.
 Bước 2: Mời trẻ lên đóng vai. Thông qua vai trẻ đóng trẻ sẽ ứng phó với tình 
huống theo sự hiểu biết của bản thân, từ đó giúp trẻ khắc sâu hơn những kinh nghiệm 
mà trẻ có được.
 III.1.4 Biện pháp 4: Thường xuyên đưa nội dung giáo dục kỹ năng tránh 
bị xâm hại cơ thể vào dạy cho trẻ
 Xâm hại trẻ em là bất kỳ hành động nào có chủ ý và làm tổn thương hoặc gây 
nguy hại đến trẻ như: Ôm, hôn. Đụng chạm vào vùng kín của trẻ. Xâm hại trẻ em 
gây ra những tổn thương nghiêm trọng và lâu dài cả về thể xác và tâm lý đối với nạn 
nhân. Những hậu quả đó cũng ảnh hưởng đến gia đình, cộng đồng và toàn xã hội. Để 
đảm bảo cho trẻ có những kiến thức cơ bản về vấn đề bảo vệ thân thể cũng như cách 
phòng tránh khi bị xâm hại cơ thể. Với chủ đề "bản thân" tôi dạy trẻ nhận biết các bộ 
phận trên cơ thể, giáo dục trẻ những bộ phận không ai được đụng đến ngoài bố, mẹ, 
anh chị em trong gia đình, y tá hay bác sỹ khi đi khám bệnh có bố mẹ ở đấy.
 Bước 1: Tôi giới thiệu tên gọi các bộ phận thể hiện giới tính. Trong quá trình 
giảng dạy tôi đã sử dụng búp bê trai, búp bê gái mặc đồ bơi, những bộ phận cơ thể 
được đồ bơi che là các bộ phận riêng tư, vùng kín là nơi con nên tôn trọng, giữ gìn 
vệ sinh không nên để mọi người thấy bộ phận riêng tư của mình và đặc biệt tuyệt đối 
không cho bất cứ ai động vào cũng như không được đụng chạm vào, bộ phận riêng 
tư, vùng kín của bất cứ ai, của bất cứ bạn nào trong lớp.
 Bước 2: Tôi luôn quan tâm đến việc gần gũi, trò chuyện cùng trẻ giúp trẻ chia 
sẻ cách cháu giữ gìn vệ sinh thân thể vệ sinh bộ phận riêng tư( thường xuyên tắm 
rửa) cũng như mạnh dạn chia sẻ với cô về những hành động không nên của bạn cùng 
lớp đối với cơ thể mình( đặc biệt một số hành động của bé trai đối với bé gái khi ở 
lớp
 Bước 3: Tôi còn dạy trẻ học cách tự bảo vệ bản thân theo quy tắc "Năm ngón 
tay" . Các nội dung trong quy tắc được viết thành bài hát “ Năm ngón tay xinh” do 
Tổng đài Quốc gia trẻ em phát hành năm 2017. Trong quá trình dạy trẻ tôi thường 
xuyên sử dụng bài hát này cho trẻ nghe, hiểu và thực hiện một cách nhanh hơn
 Bước 4: Tôi xây dựng các bước phòng tránh xâm hại cơ thể giúp trẻ ghi nhớ 
và thực hiện bằng cách đưa ra tình huống nếu ai đó cố tình nhìn, nói, đụng chạm vào 
vùng kín của con hoặc yêu cầu con nhìn và đụng chạm vùng kín của họ thì các con 
sẽ làm gì?
 III.1.5. Biện pháp 5: Tuyên truyền với các bậc cha mẹ cách dạy trẻ kỹ 
năng tự bảo vệ bản thân.
 Tuyên truyền với các bậc phụ huynh là một biện pháp mang lại hiệu quả cao 
trong việc giáo dục kỹ năng tự bảo vệ bản thân. cụ thể đời thật với trẻ đã giúp mang lại hiệu quả cao trong việc giáo dục kĩ năng tự 
bảo vệ bản thân cho trẻ.
Việc giáo dục các kĩ năng cơ bản giúp trẻ biết bảo vệ bản thân mình là điều mà các 
giáo viên luôn đặc biệt quan tâm, tuy nhiên việc giúp trẻ tiếp cận với kĩ năng tránh 
xâm hại cơ thể( xâm hại trẻ em) thực tế trong giảng dạy còn rất ít, hầu như trẻ chỉ 
được học về sự khác biệt về đặc điểm bên ngoài, sở thích, trang phục của bạn gái- 
bạn trai. Rất ít giáo viên mạnh dạn đưa nội dung này vào giáo dục cho trẻ hoặc có 
đưa vào thì cũng dừng lại ở mức giúp các cháu tiếp cận vấn đề chứ chưa đi sâu vào 
giáo dục giới tính cũng như những kĩ năng phòng tránh xâm hại. Chính vì vậy để 
mang lại hiệu quả trong việc giáo dục kĩ năng phòng tránh xâm hại cơ thể tôi đã đưa 
nội dung này vào để giáo dục trẻ bằng nhiều hình thức khác nhau.
Tóm lại việc đưa ra các biện pháp mới dựa trên kết quả của cách làm cũ đã mang lại 
sự chuyển biết khá rõ rệt trong giáo dục kĩ năng tự bảo vệ bản thân cho trẻ. Trong 
thời gian gần 1 năm thực hiện hiệu quả trên trẻ được kiểm chứng ở các lớp 4-5 tuổi 
 * Tính sáng tạo:
 - Tôi lựa chọn những giải pháp khác nhau mà quyết định phải xuất phát từ trẻ 
lấy trẻ làm trung tâm, vì thế học phải hết sức gần gũi với cuộc sống, nội dung phải 
xuất phát từ chính nhu cầu và kinh nghiệm của trẻ, trẻ cần có điều kiện để cọ sát, các 
ý kiến khác nhau, trao đổi kinh nghiệm, tập tành, thực hành và áp dụng.
 - Trẻ phải được thảo luận theo nhóm, theo cặp, phải được động não, sắm vai, 
tranh luận và phân tích tình huống, trẻ phải biết thích nghi, thể hiện cảm xúc, có khả 
năng hòa nhập, tự giải quyết vấn đề một cách tự lập.
 3. Khả năng áp dụng, nhân rộng:
 - Sáng kiến của tôi có thể thực hiện sử dụng trong trường và các trường trong 
phạm vi của huyện.
 4. Hiệu quả, lợi ích thu được do áp dụng giải pháp 
 a. Hiệu quả kinh tế:
 - Sáng kiến là những biện pháp được áp dụng trong các hoạt động giảng dạy 
nhằm mục đích phát triển kỹ năng sống cho trẻ góp phần đạt được mục tiêu giáo dục 
mầm non nên không tốn kém về kinh tế
 b. Hiệu quả về mặt xã hội:
 - Phát huy tính tích cực, giúp trẻ phát triển mạnh về mặt nhận thức, làm giàu 
vốn kinh nghiệm cho trẻ. 
 - Nhà trường và gia đình trẻ đều nhận thức được tầm quan trọng trong việc phát 
triển kỹ năng sống cho trẻ